Του Τάσου Μοσχονά,
Βρισκόμαστε στο έτος 2001. Ο τότε Δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Rudy Giuliani, ψηφίζεται από το περιοδικό Time ως «Πρόσωπο της χρονιάς». Βραβεύεται από δεκάδες διεθνείς φορείς, χρίζεται ιππότης μέχρι και από τη Βασίλισσα της Αγγλίας και απολαμβάνει τεράστια ποσοστά δημοτικότητας. Το παρατσούκλι που του έβγαλαν τα ΜΜΕ; “America’s mayor”.
20 χρόνια μετά, ο Giuliani θεωρείται ως μία εκ των πλέον αμφιλεγόμενων μορφών στην Αμερικανική πολιτική ζωή. Το ένα σκάνδαλο διαδέχεται το άλλο, ενώ ο ίδιος και η δράση του, ως προσωπικός δικηγόρος του Donald Trump, ερευνούνται από το U.S Attorney Office της Southern District της Νέας Υόρκης, το ίδιο γραφείο στο οποίο υπηρέτησε ως Εισαγγελέας τη δεκαετία του ‘80.
Πώς, όμως, φτάσαμε μέχρι εδώ; Ένας πολιτικός που πριν από μία εικοσαετία θα μπορούσε να διεκδικήσει την Προεδρία της Αμερικής με αξιώσεις πλέον να αποτελεί αντικείμενο χλευασμού. Πίσω, όμως, από viral video και ανέκδοτα, κρύβεται μια σκοτεινή φυσιογνωμία, η οποία είναι, εν πολλοίς, υπεύθυνη για το φαινόμενο Donald Trump, την άνοδο και την πτώση του.
1980’s: Η «εισαγγελική» περίοδος
Ο Rudy Giuliani ξεκίνησε τη νομική του καριέρα με πολιτικές, όμως, βλέψεις από τη θέση του Εισαγγελέα στη Southern District της Νέας Υόρκης. Ως «βέρος» Νεοϋορκέζος, εκμεταλλεύτηκε γνωριμίες και απέκτησε μια φήμη σκληρού κυνηγού του οργανωμένου εγκλήματος, ενώ δεν δίστασε να στραφεί εναντίον των «μεγάλων κεφαλιών» της Wall Street. Η περίοδος αυτή είναι κρίσιμη για την πορεία του για δύο λόγους. Ο πρώτος, η καθιέρωση από τον ίδιο του λεγόμενου “perp walk” της ντροπιαστικής πορείας των κατηγορούμενων μπροστά από τις κάμερες. Αυτό συνέβαλε στο χτίσιμο της εικόνας μια σκληρής απέναντι στο έγκλημα προσωπικότητας. Ο δεύτερος, η ανάδειξή του ως “media star”, με συνεχείς εμφανίσεις στα ΜΜΕ.
1990’s: H δημαρχία της Νέας Υόρκης
Τρέχοντας μια καμπάνια βασισμένη στην καταστολή του εγκλήματος και με τη Νέα Υόρκη να έχει τα υψηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας στην ιστορία της στο λυκαυγές της δεκαετίας, o Giuliani εκλέγεται δήμαρχος της πόλης το 1994. Ο ίδιος αναπτύσσει ακόμα περισσότερο την εικόνα του ως “media star”, παρουσιάζοντας εβδομαδιαία ραδιοφωνική εκπομπή, ενώ εμφανίζεται και ως guest star σχεδόν σε όλες τις επιτυχημένες σειρές της εποχής. Είναι ο ορισμός του πολιτικού-celebrity.
Οι πράξεις του, όμως, ήταν αμφιλεγόμενες. Η λεγόμενη “stop and frisk” αστυνομική πρακτική επέτρεπε στους αστυνομικούς να προβαίνουν σε τυχαίες έρευνες σε οποιονδήποτε ήθελαν με βάση ελάχιστες υποψίες, δίνοντάς τους μια χωρίς προηγούμενο ελευθερία να δράσουν ανεξέλεγκτα. Προφανώς, αυτό σήμαινε πως Αφροαμερικανοί και άτομα μειονοτήτων υπέφεραν κατά την περίοδο αυτή, ενώ δεν ήταν και λίγες οι περιπτώσεις police shootings και αυθαιρεσιών. Το 2001, ο Giuliani ανακοίνωσε πως δεν θα διεκδικούσε τρίτη θητεία, αφού η δημοτικότητά του είχε πέσει στα τάρταρα. Πώς, λοιπόν, κατάφερε να γίνει το πρόσωπο της χρονιάς στο τέλος της;
9/11: H ευκαιρία του Giuliani
H 11η Σεπτεμβρίου 2001 κανονικά ήταν ημέρα εκλογών, η ημέρα που οι Νεοϋορκέζοι θα έλεγαν οριστικό αντίο στη Δημαρχία Giuliani. Όμως, η τραγωδία της πτώσης των Δίδυμων Πύργων ήταν ένα παγκόσμιο σοκ και στο σημείο αυτό η πόλη χρειαζόταν μια ενωτική φιγούρα, που θα υποδείκνυε τη δέουσα ψυχραιμία. Ο Giuliani όχι μόνο ανταπεξήλθε στις προσδοκίες, αλλά ήταν το πρόσωπο που καθημερινά με σύνεση τόνιζε την ανάγκη να προχωρήσει η πόλη μπροστά χωρίς φόβο. Ξαφνικά, από «ξοφλημένος» πολιτικός έγινε ήρωας.
2008: Η χαμένη ευκαιρία
Μετά την τεράστια επιτυχία του, o Giuliani αποσύρθηκε από την πολιτική, μετά και το τέλος της δημαρχίας του, το 2002. Έστρεψε το βλέμμα του σε ιδιωτικές ομιλίες σχετικά με την ασφάλεια, στις οποίες κέρδισε εκατομμύρια δολάρια πάνω στην «επιτυχία» της αντιμετώπισης της κρίσης, που ακολούθησε τα συμβάντα της 11ης Σεπτεμβρίου.
Για τον λόγο αυτό, όταν ανακοινώθηκε πως θα διεκδικούσε το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών στις εκλογές του 2008, έγινε πρώιμο μεγάλο φαβορί, για να διεκδικήσει την Προεδρία των Η.Π.Α. Μόνο που η ιστορία έχει διαφορετική πορεία. Ξαφνικά οι Ρεπουμπλικάνοι συνειδητοποιούν πως ίσως αναφέρει υπερβολικά τα γεγονότα της 9/11, ακριβώς επειδή ουσιαστικά ήταν η μόνη του επιτυχία. Ταυτόχρονα, οι πολιτικές του θέσεις, υπέρ των ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων και του δικαιώματος στις αμβλώσεις, ξένισαν αρκετά υπερσυντηρητικά μέλη του κόμματος και τελείωσαν την καμπάνια του από πολύ νωρίς, δίχως να κερδίσει ούτε έναν αντιπρόσωπο.
2008-2016: Σκιώδεις επιχειρήσεις και η καμπάνια Donald Trump
Χάνοντας το momentum που είχε αποκτήσει από την 11η Σεπτεμβρίου με την αποτυχημένη καμπάνια του 2008, ο Giulani αποσύρθηκε από την πολιτική, δημιουργώντας μια ιδιωτική εταιρεία, με σκοπό την παροχή συμβουλών ασφαλείας σε high-profile πελάτες.
Η πελατεία της εταιρείας ήταν το λιγότερο σκιώδης, αναλαμβάνοντας από εταιρείες ιδιωτικών φυλακών και καπνοβιομηχανίες μέχρι και ομάδες αντιεξουσιαστών στο Ιράν, που είχαν χαρακτηριστεί ως τρομοκρατικές οργανώσεις. Την περίοδο αυτή ξεκίνησαν και οι επιχειρηματικές δραστηριότητες με την Ουκρανία, που, όπως θα φανεί αργότερα, αποτέλεσαν και την αχίλλειο πτέρνα του.
Μετά από πολλά χρόνια εκτός προσκηνίου, το 2015 ο Giuliani είδε έναν έτερο Νεοϋορκέζο, τον Donald Trump, να βάζει υποψηφιότητα για το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων. Μέσα από αυτόν, άδραξε την ευκαιρία να επανέλθει στην επικαιρότητα και τα media, στα οποία τόσο αγαπούσε να προβάλλεται. Ταυτόχρονα, ο Trump, ως outsider ακόμα υποψήφιος, χωρίς ιδιαίτερη υποστήριξη στο κόμμα, χρειαζόταν μια φωνή ενός πολιτικού προσώπου με κύρος, όπως ο Giuliani, για να «νομιμοποιήσει» την υποψηφιότητά του.
Η συνεργασία ευοδώθηκε και η Αμερική ήταν σοκαρισμένη βλέποντας ένα μέχρι τότε σεβάσμιο πολιτικό πρόσωπο, όπως ο Giuliani, να υποστηρίζει με σθένος τον Trump και να διασπείρει μέσα από το κανάλι του Fox News θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με την αντίπαλό του, Hillary Clinton. Ακόμα και μετά το video του Access Hollywood, που σχεδόν τελείωσε την καμπάνια του Donald Trump, ο Giuliani ήταν το πρώτο πρόσωπο που τον υποστήριξε, δίνοντας life support σε μια περίοδο κρίσης και σκανδάλων.
Εν πολλοίς, η στήριξή του ήταν ουσιώδης για την καμπάνια Trump, ενώ, παράλληλα, βοήθησε στη μελλοντική κανονικοποίηση ενός πολιτικού λόγου διχαστικού και τοξικού. Για καλό και για κακό του, ο Donald Trump επέλεξε να τον επιβραβεύσει για τη στάση αυτή.
2016-2020: Προσωπικός δικηγόρος και “fixer” της Κυβέρνησης Trump
H μεγάλη «πτώση» του Giuliani ξεκίνησε από τον διορισμό του ως σύμβουλο ασφαλείας από τον Trump το 2017. Πολλοί περίμεναν πως θα λάμβανε ίσως αξίωμα υπουργού, όμως οι σκιώδεις επιχειρηματικές του δραστηριότητες τον καθιστούσαν επιλογή ρίσκου για την τότε νέα κυβέρνηση.
Τον Μάϊο του 2018, έγινε ο προσωπικός δικηγόρος του Αμερικανού Προέδρου, ένας τίτλος εν πολλοίς «φιγούρα», που του επέτρεπε να εμφανίζεται στα κανάλια και να υπερασπίζεται τον Donald Trump για όλων των ειδών τα ζητήματα, όπως η πιθανή εμπλοκή της Ρωσίας στις εκλογές του 2016. Οι πρώτοι τριγμοί ήρθαν με το γεγονός πως δήλωσε πως πιθανή εμπλοκή της Ρωσίας στις εκλογές δεν συνιστά έγκλημα, ενώ αποκάλυψε πως έγινε διακανονισμός 130 χιλιάδων δολαρίων από το αποθεματικό της καμπάνιας Trump, για να διευθετηθεί το θέμα της Stormy Daniels, ώστε να μη διαρρεύσουν πληροφορίες στον τύπο για τη σχέση της με τον απερχόμενο Πρόεδρο.
Η μεγάλη, όμως, γκάφα του παρ’ ολίγον να στοιχήσει στον Trump την Προεδρία. Εκμεταλλευόμενος τους Ουκρανικούς του συνδέσμους, πίεσε τις Ουκρανικές αρχές να ερευνήσουν τον Hunter Biden, γιο του Joe Biden, προκειμένου να έχουν λαβές για χτύπημα στην προεδρική καμπάνια του πατέρα του. Γνωστοποιώντας στα μέσα πως ένας Πρόεδρος έχει δικαίωμα προβεί σε τέτοιες πιέσεις, εξέθεσε τον Trump και έδωσε αφορμή, για να ανοίξει έρευνα του Κογκρέσου, η οποία ολοκληρώθηκε με την αποπομπή του Donald Trump (impeachment) από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Τελικά, ο Πρόεδρος σώθηκε από τη ρεπουμπλικανικά ελεγχόμενη Γερουσία, όμως κανείς θα περίμενε πως, μετά από αυτό το ατόπημα, θα έκοβε μια για πάντα τον συνδετικό κρίκο με τον πρώην Δήμαρχο. Τουναντίον.
2020: Η δράση του Giuliani μετά τις εκλογές και παραπάνω σκάνδαλα
Το 2020 γενικά ήταν μια κακή χρονιά για τους περισσότερους, αλλά για τον Rudy Giuliani ήταν καταστροφική. Λίγο πριν τις εκλογές, αποτέλεσε αντικείμενο σκανδάλου, με τη νέα ταινία του Borat, του κωμικού Sacha Baron Cohen, να στήνει φάρσα εναντίον του και να τον απεικονίζει σε ντροπιαστικές σκηνές, που παραπέμπουν σε σεξουαλική παρενόχληση.
Μετά την εκλογική ήττα του Trump, τον Νοέμβριο, ο ίδιος χρίστηκε από τον Trump ως υπεύθυνος να ηγηθεί των αγωγών εναντίον της νομιμότητας των εκλογών στην κρίσιμη Πολιτεία της Pennsylvania. Ντροπιάστηκε διεθνώς, όταν επί δύο φορές έσπειρε στα δικαστήρια θεωρίες συνωμοσίας χωρίς κάποια νομική βάση. Μίλησε, μεταξύ άλλων, για κομμουνιστικούς δάκτυλους πίσω από τις εκλογές και σύνδεση της εταιρείας καταμέτρησης των αποτελεσμάτων με το δίκτυο των Antifa και το κράτος της Βενεζουέλας. Οι «μάρτυρες» δε, που έφερε στο δικαστήριο, έγιναν αντικείμενο εθνικού γέλωτα.
Είναι προφανές πως έγινε περίγελος και με το γεγονός πως αποδείχθηκε κατά τη δίκη ότι είχε απωλέσει τη δικηγορική του άδεια, καθώς δεν είχε πληρώσει τα απαιτούμενα παράβολα στο Δικηγορικό Σύλλογο! Αγνοώντας φανερά τις διαδικασίες, αυτό το show ουσιαστικά, παράλληλα και με το φιάσκο της συνέντευξης τύπου, που προηγήθηκε, φαίνεται πως έλαβε σάρκα και οστά η απόλυτη παρακμή ενός σημαίνοντος παλαιότερα πολιτικού προσώπου. Για το κερασάκι στην τούρτα, βρέθηκε θετικός και στον κορωνοϊό, που τόσο πολύ υπονόμευσε κατά την προεκλογική περίοδο.
Giuliani και Trump: Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος
Ας μην έχει όμως κανείς αυταπάτες. Το μιντιακό τσίρκο, που έστησε πρώτα ο Rudy Giuliani και ύστερα ο Donald Trump, ήταν απολύτως ηθελημένο. Ο Giuliani και ο Trump αποτελούν παραδείγματα μιας μετα-πολιτικής φυσιογνωμίας, ενός celebrity-showman, που δεν θα διστάσει να πατήσει πάνω σε πτώματα για την προβολή. Δεν θα διστάσει να σπείρει ψέματα, αλλά και να κερδοσκοπήσει πάνω στη μισαλλοδοξία και την απελπισία του κόσμου, ακόμα και στον μαζικό φόβο, που προκαλούν συμβάντα, όπως το 9/11 ή μια πανδημία.
Το πλήρωμα του χρόνου, όμως, φαίνεται πως έρχεται και για τους δύο. Με έρευνες να έχουν ήδη ξεκινήσει εναντίον τους και ενώ σε λίγες ημέρες θα βρίσκονται επισήμως εκτός εξουσίας, η αποκαθήλωση, που έχει ήδη ξεκινήσει, θα μετατραπεί σε δικαστική αναμέτρηση, που ίσως φέρει στην επιφάνεια και άλλες αθέατες όψεις των δύο προβληματικών προσωπικοτήτων, που δεν γνωρίζαμε στο παρελθόν. Τίποτα καινούριο, όμως, που θα προκύψει από εκείνες τις διαδικασίες δεν θα προκαλέσει εντύπωση σε κανέναν πια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Rudy Giuliani’s rise and fall, explained, Vox, διαθέσιμο εδώ
- Rudy Giuliani, Encyclopedia Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Rudy Giuliani faces questions after compromising scene in new Borat film, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- How Did Rudy Giuliani Come to This?, Slate, διαθέσιμο εδώ
