Του Πάνου Ιορδανίδη,
Οι αναταραχές στη Βενεζουέλα και ο ανταγωνισμός των ισχυρών διεθνών δρώντων για το μέλλον της πετρελαιοπαραγωγικής χώρας συνεχίζονται με αμείωτο ενθουσιασμό.
Την ίδια στιγμή που αυτό το ζήτημα βρίσκεται ψηλά στην αμερικανική ατζέντα, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, απευθύνεται στον αμερικανικό λαό, στα πλαίσια του State of the Union, κάνοντας μνεία στις ειρηνευτικές διαδικασίες στο Αφγανιστάν και στη μελλοντική του συνάντηση με τον ηγέτη της Βορείου Κορέας στο Βιετνάμ.
Το κατά πόσο οι προτεραιότητες της διακυβέρνησης Τραμπ αποτυπώνονται στα λόγια του Προέδρου είναι ένα ζήτημα, δεδομένου του ανορθόδοξου τρόπου διαχείρισης των καταστάσεων που μας έχει συνηθίσει όλα αυτά τα χρόνια. Δεν μπορούμε όμως να μην θεωρήσουμε το χάσμα Λευκού Οίκου και Κογκρέσου ως το πιο σημαντικό ζήτημα που χρήζει επίλυση προκειμένου να επέλθει η κανονικότητα στο εσωτερικό των ΗΠΑ.
Οι αμερικανικοί θεσμοί χρειάζονται ένα μίνιμουμ σύμπλευσης για να συνεχιστεί με την ίδια ένταση η άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, επομένως η γεφύρωση του χάσματος καθίσταται μονόδρομος και πάνω απ’ όλα τα υπόλοιπα ανοικτά θέματα στο εξωτερικό.
Οι ευρω-ατλαντικοί θεσμοί όμως είναι μια διαφορετική ιστορία. Το ΝΑΤΟ έχει εκείνους τους απαραίτητους μηχανισμούς για να λειτουργεί στις υπηρεσίες των δυτικών συμφερόντων και της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής χωρίς να υπάγεται άμεσα σε αυτήν.
Έτσι λοιπόν, οι διαδικασίες ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ (ναι, πλέον πρέπει να το αποδεχτούμε, άλλωστε με αυτό το όνομα προσκλήθηκε) προχώρησαν αυτή την εβδομάδα κανονικά. Το πρωτόκολλο προσχώρησης της βαλκανικής χωράς στην Βορειο-Ατλαντική Συμμαχία κυρώθηκε από το ελληνικό και το μακεδονικό κοινοβούλιο. (Ο επιθετικός προσδιορισμός αναφέρεται στους πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας έτσι; Άλλωστε είναι δόκιμο να χρησιμοποιούμε αυτές τις υποσημειώσεις. Όπως επίσης όταν αναφερόμαστε στην μακεδονική γλώσσα θα διευκρινίζουμε ότι ανήκει στην οικογένεια των νοτιο-σλαβικών γλωσσών! Σωστά;)
O ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, διακηρύττει περίτρανα ότι «οι πόρτες παραμένουν ανοικτές» για την εισδοχή νέων μελών στην δυτική αμυντική συμμαχία. Βεβαίως, το να επεκτείνεται το ΝΑΤΟ είναι κάτι απόλυτα θετικό για το δυτικό στρατόπεδο και κάτι απόλυτα αρνητικό για το ρωσικό. Τα αντικρουόμενα συμφέροντα πρέπει να αναδεικνύουν κάποιον νικητή κάθε φορά και η στόχευση αμφοτέρων δρώντων δεν μπορεί παρά να είναι η διατήρηση και η αύξηση της επιρροής τους.
Το ΝΑΤΟ όμως διακηρύττει και την περιφερειακή σταθερότητα όσο επεκτείνεται εντάσσοντας και άλλα κράτη στους κόλπους του. Εν προκειμένω, μιλάμε για σταθερότητα στα Βαλκάνια, ένα πάγιο ζητούμενο για την «πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης». Κατά πόσον αυτή ενισχύεται με την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ;
Δυστυχώς για το νατοϊκό αφήγημα, η σταθερότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ισορροπία ισχύος. Πόσο μάλλον όταν μία από τις ανταγωνιστικές μεγάλες δυνάμεις της περιοχής, δηλαδή η Ρωσία, εμμένει στο δόγμα της «συμφωνίας των ποσοστών» του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Υπάρχει διασάλευση της ισορροπίας ισχύος; Φυσικά. Δεν είναι μόνο η «αλλαγή στρατοπέδου» της πάλαι ποτέ πΓΔΜ. Ήδη η «τάξη» είχε διασαλευτεί σημαντικά με την ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ το 2017.
Συνίσταται εύφορο το έδαφος για να ισορροπήσει η Μόσχα την κατάσταση; Σίγουρα. Οι διαδηλώσεις στην Σερβία του Βούτσιτς έχουν όλες εκείνες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να εξελιχθούν σε μια νέα «πορτοκαλί επανάσταση», και όλοι γνωρίζουμε την κατάληξη αυτής στην Ουκρανία.
Βρίσκονται σε έντονη κινητικότητα οι παρεμβάσεις των ανταγωνιστικών δυνάμεων; Εννοείται. Από την δυτικο-ευρωπαϊκή εργαλειοποίηση του Κοσόβου μέχρι την πουτινική πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» στη Βοσνία, οι χώρες των Βαλκανίων βρίθουν από παρεμβάσεις στο εσωτερικό τους.
Στην εξίσωση αυτή βέβαια δεν συμπεριλαμβάνουμε καν την έξαρση του εθνικισμού, το μεταναστευτικό πρόβλημα, την εγκληματικότητα και την τρομοκρατία που ανθίζουν. Πως μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για σταθερότητα στα Βαλκάνια με βάση αυτά τα δεδομένα;
Απόφοιτος του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι λάτρης της διεθνούς πολιτικής τόσο σαν ακαδημαϊκό, όσο και σαν δημοσιογραφικό αντικείμενο. Έχει ασκηθεί σε πολιτικές διευθύνσεις του ΥΠΕΞ και δραστηριοποιείται ενεργά στον χώρο του εθελοντισμού σε ΜΚΟ, ακαδημαϊκά συνέδρια και εκπαιδευτικές προσομοιώσεις.
