Της Μαρίας Τζαμάκου,
24 Δεκεμβρίου. Ένα βήμα πριν από τα Χριστούγεννα. Το χαρμόσυνο πνεύμα των Χριστουγέννων έχει ήδη εισχωρήσει στις καρδιές όλων μας. Ο όμορφος στολισμός και το πνευματικό κλίμα των εορτών πλημμυρίζει τους ανθρώπους με αισιοδοξία και ελπίδα. Η ανταλλαγή δώρων χαρίζει χαρά και αποδεικνύει το ενδιαφέρον μας για τους συνανθρώπους μας. Αυτό είναι και θα πρέπει να είναι το πνεύμα των Χριστουγέννων.
Ωστόσο, πολύ συχνά θα παρατηρήσει κανείς, ότι τα δώρα λαμβάνουν τη μορφή υποχρέωσης και οι άνθρωποι αναζητούν μανιωδώς το κατάλληλο αντικείμενο, προκειμένου να ολοκληρώσουν αυτήν την υποχρέωση. Αισθάνονται έντονα την ευθύνη, ότι πρέπει να ανταποκριθούν με τον καλύτερο τρόπο στις υλικές επιθυμίες των άλλων. Σιγά σιγά, λοιπόν, γίνεται λόγος για εμπορευματοποίηση των Χριστουγέννων. Τι σημαίνει, όμως, αυτό και ποιες είναι οι συνέπειες του φαινομένου;
Ας ξεκινήσουμε από τα ήθη και τα έθιμα μας. Ένα από τα πιο διαδεδομένα είναι τα κάλαντα, όπου τα παιδιά βγαίνουν στους δρόμους για να διαδώσουν το ευτυχές μήνυμα της γέννησης του Χριστού με το τραγούδι τους. Σκοπός του θεσμού αυτού, είναι να προσδώσουν μια εύθυμη και διασκεδαστική νότα στην ημέρα αυτή. Παρόλα αυτά, παρατηρείται ότι τα κάλαντα μετατρέπονται σε «επιχείρηση», η οποία έχει ως στόχο την επίτευξη ολοένα και μεγαλύτερου κέρδους.
Το φαινόμενο αυτό συνάδει και με την υπερκατανάλωση κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Οι διαφημίσεις διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στις αγορές, καθώς πολλές χρησιμοποιούν τον Αϊ Βασίλη ως μέσο προώθησης προϊόντων. Μεταδίδεται, έτσι, η αντίληψη ότι, εάν δεν ξοδέψεις πολλά για την οικογένειά σου, δεν μπορείς να τους αποδείξεις την αγάπη σου. Με αυτό τον τρόπο, όμως, χάνεται το «αληθινό» πνεύμα των Χριστουγέννων. Στα δώρα δεν είναι η εμπορική αξία που μετράει, αλλά η ένδειξη αγάπης. Οι ανθρώπινες σχέσεις και όχι τα υλικά αγαθά είναι αυτές που μπορούν να κάνουν τα Χριστούγεννα πιο λαμπερά και γεμάτα ευτυχία.
Τα Χριστούγεννα δεν σημαίνουν μόνο παίρνω, αλλά και δίνω. Η αλληλεγγύη και η ανιδιοτελής προσφορά είναι πράξεις που μπορούν να μας συμπληρώσουν. Το αίσθημα ότι με τη συνεισφορά μας, η οποία δεν χρειάζεται να περιλαμβάνει πολλά και ακριβά δώρα, δώσαμε χαρά σε συνανθρώπους μας είναι αναντικατάστατο. Στην ανταπόδοση με ένα χαμόγελο και μια αγκαλιά, κρύβεται όλο το νόημα των Χριστουγέννων. Μελέτη από τους Kasser και Kennon Sheldon, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of Happiness Studies, έδειξε ότι οι οικογενειακές και πνευματικές δραστηριότητες των Χριστουγέννων προσφέρουν στους ανθρώπους μεγαλύτερη ικανοποίηση απ’ ό,τι η υλική διάστασή τους.
Ο εθελοντισμός και η συμμετοχή μικρών και μεγάλων σε δραστηριότητες με φιλανθρωπικούς σκοπούς είναι ένας ωραίος τρόπος, ώστε να θυμηθούμε το πνεύμα των Χριστουγέννων. Για παράδειγμα, οι γονείς μπορούν να ζητήσουν από τα παιδιά τους, να επιλέξουν ένα παιχνίδι τους που δεν το χρησιμοποιούν πια, για να το χαρίσουν σε κάποιο άλλο παιδάκι που το έχει ανάγκη. Υφίστανται πολλά ιδρύματα, τα οποία χρειάζονται τη συνδρομή των πολιτών, προκειμένου να μπορέσουν να επιβιώσουν. Στο «Χαμόγελο του παιδιού», στην «Κιβωτό του κόσμου», στην Action Aid, στη UNICEF υπάρχει κατά καιρούς η ζήτηση από διαφορετικών ειδών αγαθά, όπως χρήματα, τρόφιμα, ενδύματα, παιχνίδια, σχολικά είδη κλπ. Επίσης, «Ο άλλος άνθρωπος» είναι μια αυτοδιαχειριζόμενη οργάνωση, μια «κοινωνική κουζίνα», στην οποία προσφέρεται καθημερινά φαγητό σε όλους. Ο καθένας έχει τη δυνατότητα είτε να βοηθήσει σε αυτήν τη δράση, προσφέροντας τις υπηρεσίες του είτε αποστέλλοντας χρήματα ή τρόφιμα.
Φυσικά, εκτός από τα παρατιθέμενα, υπάρχουν πολλές δυνατότητες για κάποιον που επιθυμεί να βοηθήσει. Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι ίσως η καταλληλότερη, ώστε να υιοθετήσουμε νέες συνήθειες. Οι απολαβές του εθελοντισμού δεν είναι υλικές και αυτός είναι ο λόγος που έχουν τόσο μεγάλη συναισθηματική αξία. Φέτος, λοιπόν, τα Χριστούγεννα ας προσπαθήσουμε να νιώσουμε και να μοιραστούμε το «αληθινό» πνεύμα των εορτών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What makes for a merry Christmas, University of Missouri, διαθέσιμο εδώ
