Της Δανάης Νεστορίδου,
Εν έτει 2020, το διαδίκτυο δε μπορεί παρά να αποτελεί πρωταρχικό πυλώνα όσον αφορά την ενημέρωση, την επικοινωνία αλλά και το εμπόριο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), αναγνωρίζοντας την κυρίαρχη θέση που κατέχει στην καθημερινότητα των ευρωπαίων πολιτών, έχει θεσπίσει συγκεκριμένους κανόνες που προστατεύουν την ιδιωτική ζωή των χρηστών και ταυτόχρονα διασφαλίζει την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων και την ορθή διαχείρισή τους από εταιρείες και ιστότοπους. Η χρήση και η πρόσβαση του διαδικτύου σύμφωνα με τις αρχές της Ε.Ε. αποτελεί ισότιμο δικαίωμα των πολιτών. Εκτός από απαραίτητο εργαλείο, το διαδίκτυο συνάμα ορίζεται και ως ο θεμελιωτής μιας νέας οικονομικής ανάπτυξης.
Ποιες είναι οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές του net neutrality;
Από το 2009, η Επιτροπή είχε δηλώσει πως ο χαρακτήρας του διαδικτύου θα διατηρηθεί ανοικτός και ουδέτερος και θα αποτελέσει εν γένει κανονιστική αρχή και πολιτικό στόχο. Για την εμπεριστατωμένη εφαρμογή του, υιοθετήθηκε ο Κανονισμός 2015/2120, αναφορικά με την προάσπιση της ισότιμης διαχείρισης χωρίς διακρίσεις και των σχετικών δικαιωμάτων των χρηστών. Μάλιστα, το ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο για το Διαδίκτυο υπάγεται σε ένα φιλελεύθερο κανονιστικό καθεστώς και μια φιλελεύθερη προσέγγιση.
Το network neutrality στην Ε.Ε., δηλαδή η διαδικτυακή ουδετερότητα, αφορά την ισότιμη διαδικτυακή πρόσβαση. Συγκεκριμένα, το 2016, ο Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC), δημοσίευσε την κατευθυντήρια γραμμή αναφορικά με μια νέα αρχή ουδετερότητας του διαδικτύου. Οι Εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές, έθεσαν ως στόχο την οργανωμένη προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών στον ψηφιακό κόσμο, την ισότιμη διαχείριση από τους παρόχους και την ελεύθερη περιήγηση στο διαδίκτυο χωρίς χρεώσεις ή οποιαδήποτε διάκριση. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Κανονισμού, οι Εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές οφείλουν να παρακολουθούν και να διασφαλίζουν ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες λειτουργούν σύμφωνα με τους κανονισμούς. Γι’ αυτό τον λόγο, κάθε χρόνο δημοσιεύουν εκθέσεις, οι οποίες αποστέλλονται στην Επιτροπή και το BEREC. Ο ανοικτός χαρακτήρας του διαδικτύου τέθηκε ως προτεραιότητα στην ΕΕ.
Οι επικριτές της διαδικτυακής ουδετερότητας
Και ενώ η διαδικτυακή ουδετερότητα αποτελεί ένα ακόμα βήμα προς την διεκδίκηση των δικαιωμάτων του ατόμου στον ψηφιακά ανεπτυγμένο κόσμο, οι επικριτές του θέτουν τις δικές τους αμφιβολίες.
Σύμφωνα με τους κανόνες της διαδικτυακής ουδετερότητας, τα ηνία δίνονται στην εκάστοτε κυβέρνηση, ώστε να μπορεί να ελέγξει τους παρόχους και να σιγουρευτεί ότι δεν επιτρέπουν τη δίοδο δεδομένων σε «ταχείες λωρίδες», αποκλείοντας κατ’ επέκταση την πρόσβαση σε ιστότοπους και υπηρεσίες streaming. Οι αντιδράσεις που εγέρθηκαν, αφορούσαν ζητήματα ως επί το πλείστον οικονομικής φύσεως. Οι πάροχοι ισχυρίστηκαν πως ένας τέτοιος κανονισμός αποτρέπει τη δυνατότητα αποδοχής κέρδους και εύρεσης επενδυτών. Αυτοί είναι κυρίως μεγάλοι πάροχοι ευρυζωνικών υπηρεσιών (Comcast, Verizon), ελεύθερης αγοράς think tanks (Center For Individual Freedom, Competitive Enterprise Institute), προμηθευτές εξοπλισμού δικτύου (Cisco, Alcatel). Υποστηρίζουν πως η διαδικτυακή ουδετερότητα, αντιτίθεται στην αρχή της καινοτομίας και αποθαρρύνει τις επενδύσεις στις υποδομές των τηλεπικοινωνιών. Θέτοντας το ζήτημα υπό το φακό του οικονομικού ισοζυγίου, οι σχολιαστές του ευελπιστούσαν ότι η Ευρώπη θα ακολουθήσει μια πιο αμερικανική προσέγγιση.
Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφερθεί πως οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν οι πρωτεργάτες της διαδικτυακής ουδετερότητας και το 2015 ο πρόεδρος Barack Obama είχε εφαρμόσει κανόνες απαγορεύοντας τους παρόχους (ISPs) να μπλοκάρουν, να χρεώνουν ή να δημιουργούν επιτηδευμένα την κυκλοφορία του δικτύου. Όμως, το 2017, παράπονα εταιριών και υπηρεσιών παροχής δικτύων οδήγησαν στην κατάργηση της διαδικτυακής ουδετερότητας και την επιστροφή στην ολιστική χρήση του FCC (Federal Communications Comission). Google, Firefox, Mozilla έδιναν το παρόν στις μεγάλες διαδηλώσεις που έγιναν από τον αμερικανικό λαό, υποστηρίζοντας πως το διαδίκτυο πρέπει να παραμείνει ανοιχτό και ελεύθερο προς όλους τους χρήστες και πως η ταχύτητα του δικτύου έχει αυξηθεί διακριτά.
Εδώ, τίθεται και το εξής παράδοξο, το οποίο αποτελεί και το κέντρο της σκέψης των πολέμιων του network neutrality. Η διαδικτυακή ουδετερότητα υπόσχεται ίση και δωρεάν παροχή ποιότητας δικτύου και ότι όλα τα bits (δυαδικά ψηφία) έχουν δημιουργηθεί ισότιμα. Αυτό συνεπάγεται ότι το Internet traffic, δηλαδή η διαδικτυακή κυκλοφορία, πρέπει να συμπεριφέρεται εξίσου με την ίδια ταχύτητα, σε κάθε εκτέλεση. Ωστόσο, εάν το e-mail και το video έχουν την ίδια κυκλοφορία, αναπόφευκτα το video θα έχει χαμηλότερη ποιότητα μετάδοσης και ελάχιστη καθυστέρηση της αποστολής e-mail. Πόσο μικρή και απτή, όμως, είναι η διαφορά μεταξύ δικαιολογημένης διαχείρισης δικτύου και πιθανής χειραγώγησης;
Πώς θα αλλάξει η ζωή μας χωρίς τη διαδικτυακή ουδετερότητα και τι σημαίνει πραγματικά για έναν ευρωπαίο πολίτη;
H Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο προασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ισότητας και της ελευθερίας. Τα τελευταία 25 χρόνια, το διαδίκτυο έχει εισχωρήσει τόσο πολύ στις ζωές μας που επηρεάζει άμεσα τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, σκεφτόμαστε και δρούμε στην καθημερινότητά μας. Η Ε.Ε., λοιπόν, δε θα μπορούσε παρά να μεριμνά για την ασφάλεια των πολιτών και τη δίκαιη μεταχείρισή τους στο ψηφιακό περιβάλλον.
Η διαδικτυακή ουδετερότητα συνεπάγεται την ελευθερία της έναρξης μιας επιχείρησης με ίσους όρους ανταγωνισμού. Η διαδικτυακή ουδετερότητα του διαδικτύου προάγει τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Οι καταναλωτές μπορούν να συγκρίνουν εφαρμογές και υπηρεσίες, μέσα από μια μεγάλη γκάμα επιλογών, στις οποίες διαθέτουν δωρεάν πρόσβαση. Έχουν δικαίωμα να επιλέγουν σε ποιο περιεχόμενο θα έχουν πρόσβαση, θα δημιουργήσουν ή ακόμα και θα μοιραστούν με τους άλλους. Λειτουργούν με βάση τρεις σημαντικούς κανόνες: της διαφάνειας, της ελεύθερης πρόσβασης και της ίσης μεταχείρισης.
Επιπλέον, η ουδετερότητα του διαδικτύου προσδίδει την ελευθερία του λόγου σε διαδικτυακές ιστοσελίδες και forums. Ο κάθε χρήστης μπορεί ελεύθερα να αναζητήσει το υλικό που επιθυμεί, να επικοινωνήσει και ανταλλάξει απόψεις, εμπειρίες και υλικό με άλλους χρήστες. Διαδικτυακή ουδετερότητα, σημαίνει να έχει ο κάθε χρήστης την ελευθερία να επισκεφθεί όποια ιστοσελίδα επιθυμεί, με το ταχύτερο δίκτυο αναζήτησης.
Φανταστείτε πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς τη διαδικτυακή ουδετερότητα:
Η διεκδίκηση του δικαιώματος της ελεύθερης πρόσβασης και χρήσης του διαδικτύου είναι ένα σημαντικό ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως ευρωπαίοι πολίτες, οφείλουμε να γνωρίζουμε τα δικαιώματά μας στον ψηφιακό κόσμο και να αγωνιζόμαστε για αυτά. Το δικαίωμα της ελεύθερης και ισότιμης πρόσβασης, μπορεί για έναν ευρωπαίο να φαίνεται δεδομένο, ωστόσο τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Στην Αμερική και την Κίνα, δυο ισχυρές οικονομικές και εμπορικές δυνάμεις, που η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί την ισορροπία στις μεταξύ τους σχέσεις, η διαδικτυακή πολιτική έρχεται σε σύγκρουση μεταξύ των ISPs και του network neutrality.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Policies on Open Internet & Net neutrality, European Commission, διαθέσιμο εδώ
- Net Neutrality in Focus, Geneva Internet Platform, διαθέσιμο εδώ
- All you need to know about Net Neutrality rules in the EU, BEREC, διαθέσιμο εδώ
- Net neutrality may be dead in the US, but Europe is still strongly committed to open internet access, The Conversation, διαθέσιμο εδώ
- Τί Είναι η Διαδικτυακή ουδετερότητα; Ο απόλυτος οδηγός (Ενημέρωση 2020), WizCase, διαθέσιμο εδώ
