Του Κωνσταντίνου-Ειρηναίου Σταμούλη,
Ομολογώ ότι διατήρησα τις επιφυλάξεις μου στο άκουσμα της είδησης ότι το Mega, μέσα από την ιδιαίτερα πετυχημένη εκπομπή του, Mega Stories, θα έριχνε φως στον φάκελο «Ζακ Κωστόπουλος». Επιφυλάξεις, διότι δεν έχουμε συνηθίσει, τα τελευταία χρόνια, σε εκπομπές υψηλού επιπέδου στην ελληνική τηλεόραση. Περιοριζόμαστε σε χαμηλού επιπέδου θεάματα, τα οποία αγκυλώνουν τον νου και την κριτική σκέψη. Εξαιρέσεις φυσικά και υπάρχουν. Άλλωστε η γενίκευση αποτελεί πάντα μια αφελή κίνηση και στερείται ουσίας.
Παρακολούθησα, λοιπόν, την εκπομπή του Mega με ανυπομονησία ομολογώ. Ανυπομονησία για τον τρόπο με τον οποίο θα προσεγγίσει ένα τόσο λεπτό ζήτημα ή μήπως για να διαπιστώσω αν θα επιβεβαιωθώ ή θα διαψευστώ αναφορικά με τις εικασίες για την ποιότητα της εκπομπής; Δυστυχώς, απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν μπορώ ακόμα και τώρα να εντοπίσω. Και μιας και τα γεγονότα απέχουν από τις εικασίες, οφείλω να παραδεχτώ την εξαιρετική προσέγγιση του «μεγάλου καναλιού».
Στην εκπομπή, λοιπόν, η οποία προβλήθηκε το βράδυ της Δευτέρας 23 Νοεμβρίου, η δημοσιογράφος, Δώρα Αναγνωστοπούλου, επισκέφτηκε την Ιτέα. Εκεί, συνάντησε τους γονείς του Ζακ, μαζί με παιδικούς φίλους και γνωστούς του. Στην κάμερα της εκπομπής μίλησε για πρώτη φορά τόσο ο πατέρας και η μητέρα του άτυχου ακτιβιστή όσο και μερικοί στενοί του φίλοι. Οι άνθρωποι αυτοί σκιαγράφησαν την προσωπικότητα του Ζακ. Την προσωπικότητα εκείνη που δεν ξέραμε όσοι δεν τον γνωρίζαμε. Οι δύο γονείς περιγράφουν μπροστά στα μάτια μας πώς βίωσαν τη νύχτα που ενημερώθηκαν για τον θάνατο του παιδιού τους. Στην αρχή, όπως ανέφεραν, δεν το πίστευαν. Μέχρι και τη στιγμή της αναγνώρισής του, πίστευαν ότι είχε γίνει κάποιο λάθος. Δεν μπορούσαν να εξηγήσουν το γεγονός ότι ο Ζακ είχε μπει στο κοσμηματοπωλείο. Ο γιος τους, ο Ζαχαρίας τους, δεν ήταν κλέφτης.
Η αντικειμενική και πολύπλευρη προσέγγιση της εκπομπής έγινε περισσότερο ορατή τη στιγμή που παρουσιάστηκαν οι τοποθετήσεις των δικηγόρων της κάθε πλευράς: του κυρίου Χάρη Αναγνωστόπουλου, από τη μεριά της υπεράσπισης του κοσμηματοπώλη, και της κυρίας Κλειούς Παπαντολεών, μιας εκ των δικηγόρων της οικογένειας του Ζακ. Οι δύο δικηγόροι αναφέρθηκαν σε πτυχές της υπόθεσης γύρω από τα πλέον κρίσιμα σημεία της. Ο κύριος Αναγνωστόπουλος δικαιολόγησε τη συμπεριφορά του κοσμηματοπώλη υπογραμμίζοντας ότι προέβη στον ξυλοδαρμό του Ζακ, προκειμένου να μη διαφύγει μέχρι να έρθει η αστυνομία. Από την άλλη, η κυριά Παπαντολέων διασαφήνισε την επιδίωξη της οικογένειας. Τη δίωξη, δηλαδή, των κατηγορουμένων για το αδίκημα της ανθρωποκτονίας και όχι για αυτό της θανατηφόρας σωματικής βλάβης, όπως συμβαίνει σήμερα.
To Mega επέλεξε να αναδείξει, μέσα από την εκπομπή, το κρίσιμο αυτό ζήτημα. Να το διερευνήσει και να μας το παρουσιάσει με τον πλέον άμεσο τρόπο. Η εκπομπή έδωσε φωνή σε όσους μέσα στην κοινωνική αναστάτωση, που προκλήθηκε μετά τη δολοφονία του Ζακ, το μεσημέρι της 21ης Σεπτέμβρη 2018, δεν μίλησαν. Η ειρωνεία είναι πως ήταν οι πλέον κατάλληλοι, για να το κάνουν. Μα οι φωνές τους χάθηκαν μέσα σε εκείνες του όχλου. Ενός όχλου, που καταδίκαζε τον Ζακ πριν καν ερευνηθεί η υπόθεση. Ενός όχλου, που, στη συνέχεια, υποβάθμισε το συμβάν εξαιτίας των στοιχείων της προσωπικότητας του Ζακ. Ενός όχλου, που του πρόσαψε πλήθος ανυπόστατων κατηγοριών, διέσυρε το όνομα και το ήθος του. Μα ναι, δεν τους το είπανε. Ο χαρακτήρας, το ήθος, η ηθική, η προσωπικότητα των ανθρώπων κρίνονται από την αλληλεπίδρασή τους στην κοινωνία. Όχι από τις προσωπικές επιλογές τους.
Σε κάθε περίπτωση το Mega, μέσα από αυτή του την κίνηση, θύμισε ότι ακόμα αξίζει να ανοίξει κανείς την τηλεόρασή του. Η συγκεκριμένη εκπομπή, στα μάτια μου, εκπλήρωσε επακριβώς τον ρόλο μιας τηλεοπτικής εκπομπής. Να εμπνέει, δηλαδή, τους τηλεθεατές να διερευνήσουν το θέμα, να τους δίνει το ερέθισμα και μέσα από την αντικειμενική παρουσίαση των γεγονότων να τους δίνει τη δυνατότητα να σχηματίσουν τη γνώμη τους. Χωρίς να τους επηρεάσει, μα εφοδιάζοντάς τους μονάχα με τα απαραίτητα συστατικά στοιχεία, προκειμένου να προβούν στη διαμόρφωση της πεποίθησής τους.
Πρόκειται για μία νότα αισιοδοξίας στο τοπίο της ελληνικής τηλεόρασης των ημερών μας ή απλά για μια φωτεινή εξαίρεση, που επιβεβαίωσε, όμως, τον κανόνα; Θα το μάθουμε στο άμεσο μέλλον. Οφείλουμε, όμως, από τη μεριά μας να έχουμε απαιτήσεις. Να μην συμβιβαζόμαστε με το μέτριο και να μην παντρευόμαστε την απάθεια. Γιατί αλλιώς θα αναζητούμε μονίμως εξιλαστήρια θύματα, για να ξεράσουμε την κενότητά μας. Τότε ήταν ο Ζακ. Αύριο;
