Της Άννας Αρκούδη,
Η περίοδος που διανύουμε εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, αποτελεί μια πρωτόγνωρη κατάσταση, η οποία έχει φέρει ανατροπές στην καθημερινότητά μας. Μία από αυτές ήταν ο εγκλεισμός στα σπίτια μας την περίοδο του lockdown, την «καραντίνα», όπως την αποκαλούν οι περισσότεροι. Το ζήσαμε για πρώτη φορά την περασμένη άνοιξη και δυστυχώς καλούμαστε να το περάσουμε για άλλη μία φορά ως ύστατη λύση, καθώς ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων είναι πλέον πενταψήφιος στη χώρα μας. Το δεύτερο κύμα της πανδημία μας καλεί σε μία ακόμα μάχη, για να προστατέψουμε τόσο τον εαυτό μας όσο και τη δημόσια υγεία. Και μπορεί πράγματι η δεύτερη αυτή καραντίνα να μας βρίσκει πιο ετοιμοπόλεμους συγκριτικά με την προηγούμενη, καθώς πλέον ο εγκλεισμός δεν μας είναι κάτι εντελώς άγνωστο, παρόλα αυτά εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση. Η εν λόγω συνθήκη, ασκεί ιδιαίτερη ψυχολογική πίεση στους περισσότερους ανθρώπους και μπορεί να προκαλέσει έντονα συναισθήματα άγχους, φόβου και αγωνίας.
Ο ρόλος της καλής ψυχολογίας
Η υγεία δεν αποτελεί απλά απουσία νόσου, αλλά εμπεριέχει το θετικό στοιχείο της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας, όπως υπενθυμίζεται στην έκθεση που δημοσιεύθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στις 13 Μάιου του 2020 σχετικά με τις ψυχολογικές επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης και του εγκλεισμού, αλλά και για την ανάγκη προσαρμογής των πολιτικών Ψυχικής Υγείας, ώστε τα κράτη να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τις συνέπειες της πανδημίας από τον κορωνοϊό. Στην περίπτωση της ψυχικής υγείας, αυτό σημαίνει ότι ψυχικά υγιής είναι εκείνος που μπορεί να αντισταθμίσει το στρες που δέχεται στην ζωή του, ώστε να είναι σε θέση να αναπτύξει το δυναμικό του ως άνθρωπος, να είναι παραγωγικός και λειτουργικός και να μπορεί να συνεισφέρει θετικά στην κοινότητά του. Στην περίοδο της πανδημίας η καλή ψυχική υγεία αποτελεί προϋπόθεση, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να εκδηλώνουν συμπεριφορές υγείας που μειώνουν την πιθανότητα μετάδοσης του ιού, ώστε να παραμένουν ασφαλείς οι ίδιοι -τηρώντας τα προβλεπόμενα μέτρα- και αυτοί που τους περιβάλλουν. Η καλή ψυχική υγεία θα συντελέσει επίσης, ώστε οι πολίτες να μπορούν να αναλάβουν τις ευθύνες που απορρέουν από τους ρόλους τους ως γονείς, σύντροφοι, εργαζόμενοι και φίλοι ακόμα και σε συνθήκες εγκλεισμού, όπου η καθημερινότητα έχει σαν πυρήνα την παραμονή στο σπίτι.
Τρόποι διατήρησης της καλής ψυχολογικής διάθεσης
Αναφερθήκαμε ήδη στους λόγους για τους οποίους η διατήρηση της καλής ψυχικής υγείας είναι ζωτικής σημασίας κατά την περίοδο της πανδημίας γενικότερα και ειδικότερα στην φάση της «καραντίνας», της παρατεταμένης δηλαδή παραμονής στο σπίτι. Πως όμως θα κατορθώσουμε κάτι τέτοιο; Ήδη έχουμε μία εικόνα από το πρώτο κύμα της πανδημίας, ωστόσο μία σύντομη υπενθύμιση μπορεί να σας βοηθήσει.
1. Διατηρήστε την αίσθηση ρουτίνας
Το φαγητό και η προετοιμασία του, η δουλειά από το σπίτι, το να μην καθόμαστε με τις πιτζάμες όλη μέρα, αλλά και το να διατηρούμε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου είναι όλα πράγματα που χρειαζόμαστε για να μην νιώσουμε πως καταρρέει η ζωή μας μέσα στην καραντίνα. Προσπαθήστε όσο αυτό είναι εφικτό να διατηρήσετε ένα πρόγραμμα και να μην βρίσκεστε σε πλήρη απραγία όλη την ώρα. Εννοείται πως θα υπάρξουν στιγμές χαλάρωσης και μέρες που πράγματι ίσως να μην έχετε όρεξη να κάνετε τίποτα απολύτως. Και ναι είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό και κατανοητό, ωστόσο φροντίστε να μην το εφαρμόζετε σε καθημερινή βάση. Μία συμβουλή θα ήταν να προσπαθήσετε με κάποιο τρόπο να «διαχωρίσετε» τις καθημερινές από τα σαββατοκύριακα. Ακούγεται ίσως λίγο παράλογο έως και ανέφικτο για κάποιους. Και όμως γίνεται. Διατηρείστε τις «ώρες γραφείου», ακόμα και αν η δουλειά σας πλέον είναι από το σπίτι. Κοιμηθείτε λίγο περισσότερο τα σαββατοκύριακα ή βάλτε στο πρόγραμμα δραστηριότητες λίγο διαφορετικές από εκείνες που έχετε τις καθημερινές.
2. Κρατήστε επαφή με τον κόσμο που σας υποστηρίζει
Αποστασιοποίηση δεν σημαίνει μοναξιά. Φίλοι, συγγενείς, άτομα από την δουλειά που κάνατε παρέα, όλοι αυτοί δεν χρειάζεται να λείπουν από τη ζωή σας μέσα στην καραντίνα. Ακόμα και αν η βιντεοκλήση σάς φαίνεται πολύ μίζερη ιδέα ή ως πολύ κακό υποκατάστατο της διαπροσωπικής επικοινωνίας, σίγουρα το τηλέφωνο είναι κάτι που όλοι μας έχουμε συνηθίσει. Οπότε είναι μία ευκαιρία να το εκμεταλλευτούμε στο έπακρο σε συνδυασμό με κάθε τεχνολογικό βοήθημα που μπορεί με τον δικό του τρόπο να μας «φέρει κοντά» με τους αγαπημένους μας. Ίσως στους πιο πολλούς να μην φαντάζει ως ιδιαίτερα ελκυστική ιδέα, ωστόσο έχετε αναρωτηθεί πόσο δυσκολότερο θα ήταν αν δεν υπήρχε ούτε η συγκεκριμένη επιλογή;
3. Μιλήστε για τα συναισθήματά σας
Έχετε όλο το χρόνο να συζητήσετε με τον σύζυγο/σύντροφο/φίλο. Τώρα είναι η στιγμή μου μπορούμε να επικοινωνήσουμε σε πιο ανθρώπινο επίπεδο, τώρα που υπάρχει η επαφή και οι ρυθμοί είναι αργοί. Το μοίρασμα των σκέψεων, της αγωνίας του πόνου, καθώς και η εκτόνωση μέσω της διασκέδασης και επαφής με τους άλλους, μετρίαζαν κατά πολύ το βάρος της κατάστασης. Εάν έχετε έντονα συναισθήματα που δεν μπορείτε να διαχειριστείτε, όπως έντονο άγχος ή κρίσεις πανικού τότε συστήνεται να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας (ψυχίατρο-ψυχολόγο-ψυχοθεραπευτή) για ψυχολογική στήριξη εξ αποστάσεως. Όσοι είσαστε ήδη σε μια θεραπευτική διαδικασία, μην παραλείπετε τις συνεδρίες σας. Ίσως τώρα , είναι περισσότερο βοηθητικές από ποτέ.
4. Μην το παρακάνετε με τις ειδήσεις
Ναι, υπάρχει συνεχής κάλυψη των ειδήσεων σχετικά με την πανδημία. Αυτό είναι λογικό να συμβαίνει, επειδή έτσι λειτουργεί η ροή των ειδήσεων. Σαφώς και οφείλετε να παρακολουθείτε ειδήσεις και να ακολουθείτε τις όποιες εξελίξεις ιδιαίτερα στην προκειμένη φάση όπου η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση σας ως πολίτες είναι βαρύνουσας σημασίας. Ωστόσο, καλό θα ήταν να μην το παρακάνετε με την «ποσότητα» των ειδήσεων, αλλά και να φροντίζετε να παρακολουθείτε την επικαιρότητα από επιβεβαιωμένες πηγές, καθώς ψευδείς ειδήσεις σε ό,τι αφορά την πανδημική κρίση μπορεί να φέρουν έντονο άγχος και να σπείρουν τον πανικό χωρίς λόγο.
5. Καλή διατροφή
Η παρατεταμένη παραμονή στο σπίτι μπορεί να αποτελέσει έστω και άθελα μας, ευκαιρία για να παραμελήσουμε την διατροφή μας. Θα πρέπει όμως να μην ξεχνάμε ότι η ισορροπημένη διατροφή αποτελεί το Α και το Ω σε ό,τι αφορά την διατήρηση του καλού ανοσοποιητικού συστήματος, έναν από τους βασικότερους ενάντια στη μάχη του κορωνοϊού. Η υπερφαγία, η μειωμένη πρόσληψη φαγητού, η κατανάλωση μη ισορροπημένων γευμάτων αλλά και πολυάριθμων ανθυγιεινών τροφών σε συνδυασμό με την παρατεταμένη παραμονή στο σπίτι, μπορούν να βλάψουν τόσο τη φυσική όσο και την πνευματική μας υγεία. Δεν αποτελεί άλλωστε μυστικό, ότι η προσεγμένη διατροφή συνεισφέρει και στην καλή ψυχολογία.
6. Αποκτήστε ένα νέο χόμπι
Η περίοδος της κοινωνικής απομόνωσης δίνει μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να ξεκινήσετε το χόμπι που τόσο καιρό επιθυμούσατε, αλλά που οι φρενήρεις ρυθμοί της καθημερινότητας δε σας το επέτρεπαν. Τώρα είναι η ευκαιρία να ασχοληθείτε με τον κήπο σας ή με το να ομορφύνετε το μπαλκόνι σας, να ξεκινήσετε τη ζωγραφική ή το μαγείρεμα. Εκτός από το γεγονός ότι θα κλείσετε εκκρεμότητες που είχατε εδώ και καιρό, μπορεί να ανακαλύψετε και κρυφά ταλέντα ή μία νέα αγάπη για πράγματα που δεν περιμένατε!
Η διατήρηση της ψυχικής μας υγείας στη διάρκεια της πανδημίας αποτελεί σημαντικό στόχο, καθώς θα προσφέρει ποιότητα ζωής στις δύσκολες αυτές μέρες, αλλά και πιθανότατα ενίσχυση της ανοσολογικής μας άμυνας απέναντι στον κορωνοϊό. Όπως αντιμετωπίσαμε την κρίση αυτή την περασμένη άνοιξη θα την αντιμετωπίσουμε και τώρα, ακόμα περισσότερο προετοιμασμένοι και «ενωμένοι» από απόσταση φυσικά. Μένουμε λοιπόν σπίτι, μένουμε ασφαλείς και προστατεύουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας.
