Της Σοφίας Μηλιοπούλου,
Το 2020, αποτέλεσε μια όχι μόνο ιδιότυπη αλλά και δύσκολη χρονιά για την παγκόσμια σκηνή, η οποία είχε ως κεντρικό πρωταγωνιστή της τον κορωνοϊό. Ο ιός στο πέρασμά του σάρωσε και αναστάτωσε τη διεθνή κοινότητα, κυρίως με ανθρώπινες απώλειες και διαμόρφωσε μια νέα πραγματικότητα, από την οποία δύσκολα κάποιος μπορεί να ξεφύγει. Στο στόχαστρο όλης αυτής της παράνοιας βρέθηκε η Κίνα, όπου εντοπίστηκε και το πρώτο κρούσμα. Ως γνωστόν, το κακό δεν αργεί να γίνει και τα κρούσματα εκτοξεύτηκαν, με τα τελευταία νούμερα να ξεπερνούν τα 50.000.000. Οι καταστροφικές συνέπειες του ιού, οδήγησαν φυσικά σε θύελλα αντιδράσεων, με τις Η.Π.Α. να απορρίπτουν την ευθύνη στην Κίνα και να μετονομάζουν τον κορωνοϊό σε «κινεζικό ιό». Η κίνηση αυτή αποτέλεσε μια ολοφάνερη ένδειξη της στρατηγικής του Trump, ο οποίος καθ’ όλη τη διάρκεια της προεδρίας του, προσπαθούσε να υπονομεύσει τη διαρκώς αναπτυσσόμενη οικονομία της Κίνας, για να εξασφαλίσει τηn πρωτιά των Η.Π.Α. Η Κίνα, παρά την απειλή των Ηνωμένων Πολιτειών σε οικονομικό επίπεδο και την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, κατάφερε να ξεπεράσει τα εμπόδια που εμφανίστηκαν και να αφοσιωθεί στην αναδιοργάνωση και την ανάπτυξη της χώρας. Συγκεκριμένα, εντατικοποίησε τις προσπάθειές της, προκειμένου να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή το Πενταετές της Σχέδιο.
Τι είναι, όμως, τα Πενταετή Σχέδια; Πρόκειται για μια σειρά από μεθοδικές πρωτοβουλίες, που αποσκοπούν στο σχεδιασμό κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης για μια συγκεκριμένη περίοδο, κάνοντας χρήση των ποσοστώσεων. Αυτές είναι περιορισμοί, που έχουν τεθεί στο εμπόριο από μια κυβέρνηση και καθορίζουν τον αριθμό και την αξία των εισαγόμενων και εξαγόμενων προϊόντων, ρυθμίζοντας παράλληλα τον όγκο των συναλλαγών μεταξύ των χωρών. Το Πενταετές Σχέδιο εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Σοβιετική Ένωση (1928-32), όπου προτάθηκε και υλοποιήθηκε από τον Joseph Stalin, ενώ αργότερα εξαπλώθηκε σε αλλά σοσιαλιστικά κράτη, ένα εκ των οποίων και η Κίνα. Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ξεκίνησε την έκδοση Πενταετών Σχεδίων το 1953 και έκτοτε έχουν σχεδιαστεί 13, με το 14ο να αφορά στην περίοδο 2021-2025. Ο σχεδιασμός είναι λέξη-κλειδί για τον χαρακτηρισμό των σοσιαλιστικών οικονομιών, με τα σχέδια που προορίζονται για όλες τις περιοχές τις χώρας, να περιλαμβάνουν ενδελεχείς κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες μάλιστα σηματοδοτούν το άλμα της Κίνας από μια κατευθυνόμενη -σοβιετικού τύπου- οικονομία, σε μια οικονομία της αγοράς. Τα σχέδια αυτά, άλλοτε υπήρξαν επιτυχή, με τη διεκπεραίωση των προγραμματισμένων στόχων και άλλοτε όχι, αναδεικνύοντας την ανάγκη επαναδιαπραγμάτευσης της κατεύθυνσης του σχεδίου.
Από το 1953, τα Πενταετή Σχέδια της Κίνας αφορούσαν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη της βιομηχανίας, της γεωργίας, την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και τη θεμελίωση του σοσιαλισμού στη χώρα. Με το πέρας του χρόνου, οι στόχοι προσαρμόστηκαν στις ανάγκες της εποχής και αποσκοπούσαν στη δημιουργία υποδομών και θέσεων εργασίας, το εμπόριο, την ποικιλία στα προϊόντα αλλά και το περιβάλλον. Το 14ο Πενταετές Σχέδιο, παρόλο που συζητήθηκε στα τέλη του προηγούμενου μήνα, θα ανακοινωθεί στην πλήρη του μορφή την άνοιξη του 2021. Βασικό σημείο αυτού του σχεδίου, σε δημοσίευση της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος, είναι η δημιουργία μιας ισχυρής και σταθερής εγχώριας αγοράς, με αναγκαία προϋπόθεση τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η κυβέρνηση της Κίνας, λοιπόν, σκοπεύει να δώσει έμφαση στην αυτοσυντηρούμενη ανάπτυξη, μέσω κατασκευής εγχώριων προϊόντων, τα οποία δε θα χρειάζονται τη στήριξη εξωτερικής βοήθειας. Η αυτάρκεια, που θέλει να δημιουργήσει η Κίνα θα οδηγήσει στη σταδιακή απεξάρτηση από ξένους προμηθευτές, ειδικά σε στρατηγικά προϊόντα. Κεντρική κατευθυντήρια γραμμή είναι η αναβάθμιση της τεχνολογίας, με όραμα να μετατρέψουν την χώρα σε παγκόσμιο ηγέτη στην καινοτομία, και την ολομέλεια να ρίχνει το βάρος περισσότερο στην ποιότητα και λιγότερο στο ρυθμό ανάπτυξης. Στα επόμενα χρόνια, σχεδιάζεται η κατασκευή ημιαγωγών για τηλέφωνα και υπολογιστές, για τηλεπικοινωνίες και τεχνητή νοημοσύνη, ενώ στοχεύουν στην απεξάρτηση από τις Η.Π.Α., σχετικά με τα τσιπ. Με όλη αυτήν την εγχώρια ανάπτυξη, αναμένεται φυσικά το μέγεθος της οικονομίας, τα εισοδήματα και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να φτάσουν σε νέα ύψη.
Συνοψίζοντας, η Κίνα στην προσπάθειά της να παραμείνει πρωταγωνίστρια στη διεθνή εμπορική σκηνή και να διατηρήσει την ομαλή ανάπτυξη της οικονομίας της, έπρεπε να βρει νέα σχέδια, αρωγούς στην επίτευξη των στόχων της. Γι’ αυτό λοιπόν, διαμόρφωσε το τελευταίο Πενταετές Σχέδιό της, με τέτοιο τρόπο, ώστε να λειτουργεί πλήρως χάρη στις δικές της δυνατότητες και να περιορίσει την εξάρτηση και την επιρροή εξωτερικών δρώντων! Άλλωστε, αυτήν την ανάγκη επέδειξε ο «εμπορικός πόλεμος» με τις Η.Π.Α. Αυτό που μένει, είναι να δούμε, αν το μέλλον φαντάζει ευοίωνο για την Κίνα και, αν με τους χειρισμούς της θα καταφέρει να επιτύχει τους στόχους που έθεσε. Η τεχνολογία πλέον, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας και η ανάπτυξή της δε μπορεί παρά να συνδράμει στη βελτίωση της ζωής. Ο χρόνος θα δείξει…
