Συνέντευξη στον Ανδρέα-Άγγελο Σκόνδρα,
Με αφορμή το UN Project του OffLine Post και την 75η επέτειο από την ίδρυση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, αναζητήσαμε την άποψη ενός ανθρώπου που αποτελεί μέρος του γιγάντιου αυτού εγχειρήματος. Οι ερωτήσεις μας βρήκαν απάντηση στο πρόσωπο της κυρίας Ευανθίας Μαυροειδή, η οποία μίλησε μαζί μας για την εμπειρία της στους κόλπους του ΟΗΕ, για το έργο του, τις αδυναμίες του, καθώς και την έννοια της ασφάλειας και τις απειλές κατά αυτής, εν έτει 2020.
- Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε σύντομα τις θέσεις στις οποίες έχετε βρεθεί στον Οργανισμό και τη συμβολή σας στο έργο αυτού;
Η ενασχόλησή μου με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2012, με πρώτο σταθμό το Διεθνές Πρόγραμμα Ανάπτυξης, στο οποίο και υπηρέτησα, στο Ντακάρ της Σενεγάλης και στη Νέα Υόρκη των Ηνωμένων Πολιτειών, έως τον Αύγουστο του 2018, στη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου και Ειδικών Ερευνών. Στη συνέχεια, διορίστηκα ως Επικεφαλής Εσωτερικού Ελέγχου στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, από τον Οκτώβριο 2018 έως και σήμερα, με έδρα τις Φιλιππίνες και στη συνέχεια την Ελβετία, όπου και εδρεύει ο Οργανισμός.
- Με αφορμή τα 75 χρόνια που συμπληρώνει φέτος ο Οργανισμός από την ίδρυσή του, ποιο θεωρείτε ως το μεγαλύτερο επίτευγμά του και γιατί;
Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Οργανισμού συνοψίζεται στα λόγια ενός εμπνευσμένου πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ, του Dag Hammarksjold: «Οι στόχοι και οι αρχές του Οργανισμού, όπως περιγράφονται στο Καταστατικό του, έχουν ακόμη μεγάλο περιθώριο στο να γίνουν πλήρως αποδεκτά και να μπορέσουν να εφαρμοσθούν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της ανθρωπότητας. Ωστόσο, είναι ο μόνος αξιόπιστος δρόμος για ένα μέλλον όπου θα υπερισχύει η ειρήνη και η δικαιοσύνη». Τα λόγια αυτά προέρχονται από το μακρινό 1953, ωστόσο ισχύουν απόλυτα έως σήμερα και αποτελούν, ταυτόχρονα, την υπεροχή του Οργανισμού, αλλά σηματοδοτούν και τα περιθώρια βελτίωσής του.
- Τι θα θέλατε να δείτε να βελτιώνεται στον Οργανισμό, έως ότου φθάσουμε στα 100ά «γενέθλιά» του;
Ξετυλίγοντας το νήμα από την προηγούμενη απάντησή μου, για να μπορέσει ο Οργανισμός να επιτελέσει πλήρως την αποστολή του στην υπερίσχυση της ειρήνης και της δικαιοσύνης, θα πρέπει οι χώρες-μέλη να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις τους με το όργανο που δημιούργησαν για να στηρίξουν την παγκόσμια ειρήνη και την απάλυνση του ανθρώπινου πόνου, μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Τα κράτη-μέλη είναι οι εγγυητές του οράματος του Οργανισμού τόσο με ιδεολογική όσο και με πρακτική χορηγητική ενίσχυση. Ενόψει της υλοποίησης της Ατζέντας του 2030, που προσπαθεί να αντιμετωπίσει ήδη τις απαραίτητες βελτιώσεις, μέσω 17 αναπτυξιακών στόχων, όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενισχύσουν περισσότερο τις δράσεις του Οργανισμού και τη διαπραγματευτική του δύναμη.
- Κατά πόσο πιστεύετε ότι οι ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ (σε αυτήν την έννοια συμπεριλαμβάνεται ολόκληρο το φάσμα αποστολών: peacekeeping, peace enforcing, peacebuilding, peacemaking) είναι αποτελεσματικές;
Η ερώτηση είναι πολύ ενδιαφέρουσα, αν και εκτός του επαγγελματικού μου πεδίου. Νομίζω ότι οποιαδήποτε απάντηση περί αποτελεσματικότητας θα πρέπει να ειπωθεί υπό το πρίσμα της κύριας αποστολής του Οργανισμού και της υποστήριξης που λαμβάνει από τα κράτη-μέλη, ώστε να υλοποιήσει την αποστολή αυτή.
- Ποιος ο ρόλος του ΟΗΕ σε μία εποχή με συνεχόμενες προκλήσεις ασφαλείας και ποιες εκλαμβάνετε ως τέτοιες;
Οι κύριες προκλήσεις ασφαλείας έγκεινται είτε σε εμπόλεμες ζώνες (ενδεικτικά: Συρία, Υεμένη), είτε σε περιβαλλοντικές καταστροφές, όπως τα φαινόμενα ξηρασίας, που μαστίζουν τη Δυτική Αφρική, είτε σε αδυναμία της ανθρωπότητας να εξασφαλίσει και τα ελάχιστα δυνατά μέσα που χρειάζεται για την επιβίωσή της. Επιπλέον, απειλές εντοπίζονται με τη μορφή τρομοκρατικών δράσεων, όπως του ISIS ή και επιδημιών εναντίον της υγείας (ενδεικτικά: Ebola, COVID 19). Σε κάθε περίπτωση, και ανάλογα με τις δράσεις των υπό-οργανισμών του ΟΗΕ και των προγραμμάτων του, υλοποιούνται δραστηριότητες, με σκοπό την προστασία και την τελική εξάλειψη των δυσχερειών. Η παγκόσμια κοινότητα θεωρείται αρωγός και εγγυητής της δράσης του Οργανισμού.
- Τι μπορεί να κάνει -και τι κάνει ήδη- η Επιτροπή Προσφύγων (UNHCR) για το μεταναστευτικό ζήτημα στη Μεσόγειο;
Η Διεθνής Επιτροπή Προσφύγων είναι εντεταλμένη στην αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος και έχει δικαιοδοσία στη διευκόλυνση των πληθυσμών που προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες. Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης έχει την αρμοδιότητα της ασφαλούς και εκλογικευμένης διευκόλυνσης των μεταναστών, τηρουμένων των νομικών δεσμεύσεων των κρατών διέλευσης και των διεθνών συνθηκών ως προς αυτό το θέμα. Το ζήτημα της συγκέντρωσης πληθυσμών στη Μεσόγειο, κατά την προσπάθειά τους να φθάσουν στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, χρηματοδοτώντας τα εμπλεκόμενα κράτη. Οι κυβερνήσεις των εμπλεκομένων κρατών αιτούνται και λαμβάνουν τη συνδρομή των οργάνων του ΟΗΕ, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, για την υλοποίηση των ειλημμένων αποφάσεων, στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ευχαριστούμε θερμά την κα Μαυροειδή για τη συμβολή στο εγχείρημά μας και την παραχώρηση της συνέντευξης!
