Του Μίνωα Ράπτη,
Σε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο είναι λογικό να επικρατεί στον δημόσιο λόγο μια φρενίτιδα, που σε συνδυασμό με την άμεση διάδοση των πληροφοριών λόγω διαδικτύου, πολλές φορές αποσυντονίζει και αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη.
Κάτι τέτοιο έχει συμβεί και με την επικείμενη κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών από το Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Πότε είναι η κρίσιμη ψηφοφορία;
Μέχρι τις 15 Ιανουαρίου υπολογίζεται να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες στην όμορο χώρα. Με το πέρας της ψήφισης όλων των απαραίτητων τροπολογιών, το μπαλάκι είναι στην εξέδρα της ελληνικής κυβέρνησης. Τα σενάρια είναι πολλά, με κάποιους να κάνουν λόγο για την διεξαγωγή της συζήτησης – ψηφοφορίας μεταξύ 21 Ιανουαρίου και 10 Φεβρουαρίου. Κάποιοι μιλάνε για Μάρτιο. Το σίγουρο είναι ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2019 η συμφωνία θα έρθει προς συζήτηση στην ελληνική ολομέλεια.
Υπερψήφιση της συμφωνίας
Πολύ φασαρία γίνεται για το αν θα επιτευχθεί τελικά η υπερψήφιση – κύρωση της συμφωνίας. Νομικά, το κείμενο που θα κληθεί να επικυρώσει η Βουλή, αποτελεί διεθνή σύμβαση, πράγμα που σημαίνει ότι επιτρέπεται να περάσει και με σχετική πλειοψηφία. Με άλλα λόγια, μπορεί να λάβει λιγότερες από 151 θετικές ψήφους και παρόλα αυτά να περάσει. Αρκεί να είναι λιγότερες οι αρνητικές ψήφοι, κάτι που με τον κατάλληλο αριθμό απουσιών ή παρόντων που δεν τάσσονται υπέρ ή κατά, είναι σχετικά εύκολο να συμβεί.
Παρόλα αυτά η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να περάσει την συμφωνία με την απόλυτη πλειοψηφία, κυρίως για λόγους γοήτρου και πολιτικού εντυπωσιασμού.
Μαθηματικά και πρόσωπα – κλειδιά
Παίρνουμε ως δεδομένη τη θετική ψήφο των 145 βουλευτών που ανήκουν στον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς έχουν επιδείξει τα τελευταία 3 και πλέον χρόνια εντυπωσιακή πειθαρχία σαν Κοινοβουλευτική Ομάδα.
Εκτός ΣΥΡΙΖΑ, θετικά έχουν προαναγγείλει ότι θα ψηφίσουν ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος από τους Ανεξάρτητους Έλληνες και ο Σπύρος Δανέλλης. Αυτό τοποθετεί τις θετικές ψήφους στις 147 και σημαίνει ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε αναζήτηση των τεσσάρων που υπολείπονται για τον μαγικό αριθμό 151.
Οι ανεξάρτητοι βουλευτές με την εξαίρεση της κυρίας Παπακώστα δεν αποδεικνύονται πρόσφορο έδαφος, καθώς αποτελούνται από 3 πρώην βουλευτές της Χρυσής Αυγής, 3 πρώην βουλευτές των Ανεξάρτητων Ελλήνων (εκ των οποίων οι δύο αποχώρησαν λόγω της συμφωνίας), 1 διαγραμμένο από τον ΣΥΡΙΖΑ και 1 πρώην βουλευτή της Ένωσης Κεντρώων ταγμένο κατά της συμφωνίας. Αυτό σημαίνει ότι για να συμπληρωθούν οι ψήφοι, η αναζήτηση θα γίνει στους κόλπους άλλων Κοινοβουλευτικών Ομάδων.
Η Χρυσή Αυγή και το ΚΚΕ θεωρούνται συμπαγείς. Στην Ένωση Κεντρώων, που οριακά διατηρεί σε ύπαρξη την Κοινοβουλευτικής της Ομάδας, ο Γιάννης Σαρίδης παρότι ψήφισε τον Προϋπολογισμό για το 2019, έχει μιλήσει κατά της Συμφωνίας και υποστηρίζει ότι δεν σκοπεύει ν’ αλλάξει κόμμα, ενώ οι υπόλοιποι βουλευτές του κόμματος έχουν κάνει εμφανές ότι θα καταψηφίσουν σε κάθε τόνο.
Η Νέα Δημοκρατία, έχει υιοθετήσει σκληρή στάση απέναντι στο ζήτημα. Σε μια άλλη χρονική συγκυρία ίσως να ήταν πιο εύκολοι στρατηγικοί ελιγμοί όπως αυτοί της ελεύθερης ψήφου κατά συνείδηση, που θα επέτρεπαν το να υπερψηφίσουν άτομα όπως η Ντόρα Μπακογιάννη, που κατά τη θητεία της στο Υπουργείο Εξωτερικών διαμόρφωσε το πλαίσιο στο οποίο έκλεισε η τωρινή συμφωνία (τη λεγόμενη “εθνική γραμμή”), όμως με τα τωρινά δεδομένα, το πιο πιθανό είναι σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα να καταψηφίσει, με τους τυχόν αντιρρησίες να καταλήγουν εκτός κόμματος.
Το ΚΙΝΑΛ έχει επίσης καθαρά αρνητική άποψη και ενόψει εκλογών και έντονου ανταγωνισμού που έχει με τον ΣΥΡΙΖΑ για την δεξαμενή κεντροαριστερών ψηφοφόρων, κατά πάσα πιθανότητα θα διατηρήσει συμπαγή στάση κατά.
Ο αδύναμος κρίκος εκεί φαίνεται να είναι ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, Πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ, η οποία έχει διαχρονικά ταχθεί υπέρ της λύσης του ζητήματος και της οποίας η Κεντρική Επιτροπή θα κληθεί να συνεδριάσει ενόψει της συμφωνίας όπως ο ίδιος προανήγγειλε, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπερψηφίσει.
Στο Ποτάμι τα πράγματα φαίνονται πιο δύσκολα. Κατά πάσα πιθανότητα οι βουλευτές του θα κληθούν να ψηφίσουν κατά βούληση, καθώς οι μισοί έχουν ήδη πάρει θέση (2 κατά, 1 υπέρ) προτού ανακοινωθεί κάποια κεντρική γραμμή. Πέραν του Γρηγόρη Ψαριανού και του Γιώργου Αμυρά που προεξόφλησαν την αρνητική τους ψήφο, ο Σπύρος Λυκούδης, ο Γιώργος Μαυρωτάς αλλά και ο Σταύρος Θεοδωράκης είναι πιο πιθανό να ψηφίσουν τη Συμφωνία παρά να μην το κάνουν, όπως έχουν άλλωστε και οι ίδιοι δηλώσει.
Στους Ανεξάρτητους Έλληνες τα πράγματα είναι ακόμη πιο μπερδεμένα. Είναι γνωστό ότι ο Πάνος Καμμένος θα πει “όχι”. Θα τον ακολουθήσουν στο “όχι” ο Κώστας Κατσίκης με την υφυπουργό Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά. Ο Κώστας Ζουραρίς επίσης δεν θα στηρίξει την συμφωνία αλλά τονίζει ότι δεν θα αποσύρει τη στήριξή του από την Κυβέρνηση. Σιγή ιχθύος από την Υπουργό της κυβέρνησης, Έλενα Κουντουρά. Ο υφυπουργός Βασίλης Κόκκαλης το ίδιο. Αύριο ίσως να έχουμε και περισσότερες εξελίξεις στο συγκεκριμένο ζήτημα, καθώς συνεδριάζει έκτακτα η Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος. Εις αύριον τα σπουδαία λοιπόν.
Ποια είναι λοιπόν τα μαγικά ονόματα;
Κατερίνα Παπακώστα (ανεξάρτητη). Σταύρος Θεοδωράκης (Ποτάμι). Σπύρος Λυκούδης (Ποτάμι). Γιώργος Μαυρωτάς (Ποτάμι). Έλενα Κουντουρά (Ανεξάρτητοι Έλληνες). Βασίλης Κόκκαλης (Ανεξάρτητοι Έλληνες). Θανάσης Θεοχαρόπουλος (ΚΙΝΑΛ). Αυτοί είναι οι 7 “υποψήφιοι” που δεν έχουν πάρει – δημόσια τουλάχιστον – οριστική απόφαση για το πώς θα κινηθούν, και που πιθανόν να χαρίσουν στην Κυβέρνηση τον μαγικό αριθμό. Χρειάζονται μόνο 4 απ’ αυτούς για να φτάσει το μέτρημα στους 151 (υποθέτοντας ότι δεν υπάρχουν διαρροές εντός του ΣΥΡΙΖΑ).
Οι ψήφοι εμπιστοσύνης και δυσπιστίας
Είναι γνωστό ότι και πριν και μετά τη διαδικασία, η αντιπολίτευση θα θέσει ζητήματα νομιμοποίησης, δεδηλωμένης και εμπιστοσύνης της Βουλής. Το αν θα τα θέσει σε επίπεδο ρητορικής ή αν θα καταθέσει όντως ξανά πρόταση δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης θα φανεί.
Ο Αλέξης Τσίπρας δε φαίνεται να έχει καμιά διάθεση να διευκολύνει το έργο της ΝΔ φέρνοντας την κυβέρνηση μπροστά σε μια ψήφο εμπιστοσύνης, καθώς δεν τον υποχρεώνει για κάτι τέτοιο και το Σύνταγμα ακόμη κι αν αποχωρήσουν οι ΑΝΕΛ από την συμπολίτευση.
Η πρόταση δυσπιστίας δε για να περάσει, χρειάζεται την απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή 151 ψήφους. Σε μια πιθανή ψηφοφορία η Κυβέρνηση πάλι φαίνεται να είναι κατοχυρωμένη. Με την πολύ πιθανή αποχή του ΚΚΕ από τη διαδικασία, την στήριξη που θα λάβει ο ΣΥΡΙΖΑ από τους βουλευτές των ΑΝΕΛ που θα ψηφίσουν τη συμφωνία, (αλλά και τον Κώστα Ζουράρι που θα την καταψηφίσει), την ανεξάρτητη Κατερίνα Παπακώστα, καθώς κι έπειτα από τις εξαγγελίες του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου ότι και να αποχωρήσει από την κυβέρνηση και να αποσύρει την στήριξή του, δεν θα στηρίξει μια τέτοια πρόταση της ΝΔ, είναι μάλλον αδύνατο να καταφέρει η αντιπολίτευση να μαζέψει τις 151 ψήφους.
Με λίγα λόγια, οι συζητήσεις περί ψήφων εμπιστοσύνης και δυσπιστίας πιο πολύ για προεκλογικό εφέ γίνονται και αν γίνουν πράξη θα γίνουν για ακόμη περισσότερο προεκλογικό εφέ. Η συμφωνία των Πρεσπών εκτός απροόπτου θα περάσει και η Κυβέρνηση κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά την αποχώρηση των ΑΝΕΛ. Εκτός αν φυσικά θελήσει και η ίδια να πάψει να υπάρχει και αρχίσει πια… ο εφιάλτης στον δρόμο για τις κάλπες.
Γεννημένος και μεγαλωμένος από το 1998 στην Αθήνα, προπτυχιακός φοιτητής στο Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης & Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης στην Κομοτηνή, στην κατεύθυνση της Πολιτικής Επιστήμης.
