Της Εύας Πάντελη,
Τι μας έρχεται στον νου όταν μιλάμε για ψυχαγωγία στην καθημερινή μας ζωή; Ακολούθως, τι μας έρχεται στο νου όταν η ψυχαγωγία αυτή αφορά άτομα με ιδιαιτερότητες; Ύστερα από λίγη σκέψη, ενδεχομένως, να παρατηρηθεί διαφορά στις απαντήσεις της πρώτης και της δεύτερης ερώτησης.
Σχετικά με την ψυχαγωγία λοιπόν και ό,τι σχετίζεται με αυτή, υπάρχουν στη σημερινή κοινωνία δραστηριότητες για αυτή τη μερίδα των συμπολιτών μας. Είναι όμως αυτές αρκετές; Τα θέατρα και οι θεατρικές παραστάσεις, για παράδειγμα, δύνανται να προσφέρουν ένα είδος ψυχαγωγίας και θα μπορούσε να ειπωθεί ίσως ότι, χάρη στις ειδικές ράμπες έχουν γίνει εύκολα προσβάσιμες για άτομα με αμαξίδια, όπου αυτές υπάρχουν και είναι λειτουργικές.
Συμβαίνει το ίδιο με τις ταινίες και τα βιβλία; Όσο ανασκευάζεται στο μυαλό μας το τι είναι η ψυχαγωγία στις μέρες μας, τόσο προκύπτουν ερωτήματα και προβληματισμοί. Μπορούν άραγε όλα τα μέλη της κοινωνίας να ψυχαγωγηθούν ισάξια; Δίνεται σε όλους η ίδια ευκαιρία; Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει κάποια ενδιαφέρουσα ξενόγλωσση ταινία, με εκπαιδευτικό χαρακτήρα, στην τηλεόραση ή σε κάποια ιστοσελίδα στο διαδίκτυο. Είναι βέβαιο ότι η εν λόγω ταινία, θα διατίθεται σε μεταγλώττιση για κάποιον, ο οποίος δεν γνωρίζει ανάγνωση ή αντιμετωπίζει προβλήματα όρασης; Η απάντηση θα ήταν μάλλον αρνητική.
Οι ταινίες, όπως και τα βιβλία καθώς και πολλά άλλα σχετικά, έχουν κεντρική θέση στην καθημερινότητα του σύγχρονου ατόμου, είναι όμως στην καθημερινότητα του ΚΑΘΕ ατόμου; Όπως προαναφέρθηκε, οι ταινίες φαίνεται να μην είναι τόσο δεδομένες για όλους ή τουλάχιστον είναι κάποια μερίδα από αυτές. Το ίδιο συμβαίνει και με τα βιβλία. Δεν διατίθενται όλα τα βιβλία σε κώδικα Μπράιγ (σύστημα γραφής και ανάγνωσης τυφλών και ατόμων με προβλήματα όρασης), ούτε είναι εξοικειωμένοι όλοι με τον συγκεκριμένο κώδικα. Όλοι όμως έχουν δικαίωμα στην ψυχαγωγία και παρ’ όλα αυτά, στερούνται αυτής.
Επιπρόσθετα, η ψυχαγωγία των συγκεκριμένων μελών της κοινωνίας μας, αφορά όλες τις ηλικίες. Για αυτό τον λόγο, δεν είναι λίγες οι φορές στις οποίες η ψυχαγωγία σχετίζεται με παιδιά και εφήβους και κατ’ επέκταση, τους γονείς τους. Όταν γίνεται λόγος για ανηλίκους με ειδικές ικανότητες, οι τρόποι ψυχαγωγίας φαίνεται να είναι περισσότερο περιορισμένοι. Αυτό συμβαίνει καθώς, η ψυχαγωγία ναι μεν διαφοροποιείται σε σχέση με το μικρό της ηλικίας τους, οριοθετείται δε, ακόμα πιο πολύ, όταν συσχετίζεται και κατά κάποιο τρόπο με την ψυχολογία ή τη δυνατότητα, η οποία δίνεται στον γονέα.
Τι εννοείται με αυτό; Στην πραγματικότητα, όλο αυτό ξεκινά από την κοινωνία. Ο κάθε γονιός ή κηδεμόνας, έχοντας στον νου, στην ανατροφή του παιδιού του, τις πιθανές, καθημερινές, ιδιαίτερες συνθήκες, οι οποίες προκύπτουν και από την προαναφερθείσα «παράλειψη» της κοινωνίας ή των αρμόδιων φορέων, να ασχοληθούν με την ψυχαγωγία των ατόμων αυτών, επηρεάζεται και επηρεάζει το παιδί του. Πώς γίνεται αυτό; Σε κάποιο βαθμό, θέλοντας την «προστασία» του παιδιού, από πιθανή απογοήτευσή του, για πράγματα τα οποία ουσιαστικά το ίδιο το παιδί προφανώς δεν φέρει καμία ευθύνη, ο γονέας, ίσως να βρεθεί στη θέση να αναγκαστεί να περιορίσει την ψυχαγωγία του παιδιού του. Όπως για παράδειγμα, η ακύρωση μιας εκπαιδευτικής-ψυχαγωγικής εκδρομής για το παιδί του, επειδή δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές για να υποστηρίξουν την ιδιαιτερότητά του, ή λόγω του ότι δεν «ενδείκνυται» το περιβάλλον. Τα ίδια κωλύματα βέβαια αντιμετωπίζουν και άλλες ηλικίες ατόμων με ειδικές ικανότητες και ίσως και οι εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής αλλά και όσοι σχετίζονται με κάποιο τρόπο με το συγκεκριμένο θέμα και όχι μόνο στον τομέα της ψυχαγωγίας και ίσως τελικά αυτό είναι το πρόβλημα.
Δεν χρειάζεται να ανήκεις στις παραπάνω κατηγορίες για να σε απασχολεί και να ενημερωθείς, δεν χρειάζεται να είσαι συγγενής, φίλος ή άμεσα επηρεαζόμενος, μπορείς και εσύ να βοηθήσεις. Όλοι οι παραπάνω προβληματισμοί μπορούν να πάψουν να υφίστανται με μία συλλογική προσπάθεια και θέληση. Όλοι οι άνθρωποι μπορούν να δομήσουν με τη θέλησή τους μία αρμονικά δεμένη κοινωνία, με ευτυχέστερα και χαρούμενα μέλη.
Παρακάτω, υπάρχει μία δράση στην οποία μπορείς και εσύ να λάβεις μέρος: https://www.facebook.com/giatousallous/
Γεννήθηκε το 1998 στο Ηράκλειο, Κρήτης, ενώ τον τελευταίο καιρό διαμένει στην Πάτρα. Είναι φοιτήτρια του τμήματος Φιλοσοφίας, του Πανεπιστημίου Πατρών. Μιλάει αγγλικά και γερμανικά, ωστόσο στόχος της είναι να μάθει όσες περισσότερες γλώσσες μπορεί. Επιθυμεί να κάνει πολλά ταξίδια παράλληλα, ασχολείται ενεργά με τον αθλητισμό και πιο συγκεκριμένα με τις πολεμικές τέχνες.
