Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Ο Γιάννης Βλαχογιάννης υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους λόγιους του περασμένου αιώνα. Ήταν πεζογράφος, ποιητής και ιστοριοδίφης.
Γεννήθηκε το 1867 στην πόλη της Ναυπάκτου. Από την πλευρά του πατέρα του, καταγόταν από γενιά αγωνιστών της Ρούμελης, ενώ η οικογένεια της μητέρας του ήταν από το Σούλι. Τα βιώματα από την Επανάσταση του 1821 ήταν έντονα ακόμα στην οικογένειά του, κάτι που θα επηρεάσει και τον ίδιο.
Η αγάπη του για τα γράμματα φαίνεται ήδη από τον καιρό του σχολείου, καθώς ως μαθητής γυμνασίου στην Πάτρα δημοσιεύει για πρώτη φορά στίχους του (Παιχνιδιάρα, 1883), ενώ έτρεφε και μεγάλο ενδιαφέρον για τη νεότερη ιστορία. Το 1886, εντάσσεται στο τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και παράλληλα εργάζεται παρέχοντας μαθήματα κατ’ οίκον και διορθώνοντας κείμενα για εφημερίδες. Έπειτα, αρθρογραφεί για την εφημερίδα Εστία και ξεκινά να συλλέγει αρχειακό υλικό από την περίοδο της Επανάστασης, διασώζοντας έτσι μεγάλο μέρος των ιστορικών πηγών.
Αυτή του η έρευνα και η συσσώρευση πληροφοριών τον βοήθησε στην έκδοση, για πρώτη φορά, των απομνημονευμάτων του Μακρυγιάννη, το 1907, ενώ εξέδωσε και αρχειακό υλικό, που σχετιζόταν και με άλλους αγωνιστές. Στα 1914, κατόπιν εισήγησής του στον Ελευθέριο Βενιζέλο, δημιουργούνται τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, με τον Βλαχογιάννη να είναι ο πρώτος πρόεδρος, με μακρά πορεία έως το 1937. Το πλούσιο αρχείο του αποτέλεσε τη βάση του νέου φορέα.
Ως προς τη λογοτεχνική του δραστηριότητα, μεγάλο μέρος της δουλειάς του παρουσιάστηκε σε σημαντικά περιοδικά της εποχής, όπως Η Διάπλασις των Παίδων, Νέα Εστία, Η Τέχνη κ.α. Την περίοδο 1901-1908, θα εκδώσει το περιοδικό Προπύλαια. Το έργο του μπορεί να διαιρεθεί σε τρεις κύριες κατηγορίες, στα ηθογραφικά διηγήματα («Ιστορίες του Γιάννη Επαχτίτη», «Της τέχνης τα φαρμάκια» κ.α.), στα ιστορικά διηγήματα («Μεγάλα χρόνια», «Λόγοι και αντίλογοι») και στα αλληγορικά κείμενα («Η πεταλούδα», «Του Χάρου ο χαλασμός»), στα οποία διακρίνουμε το ποιητικό στοιχείο. Η συλλογή Η Μούσα και η ψυχή περιέχει τα ποιήματά του. Αξίζει να σημειωθεί πως ήταν υπέρμαχος της δημοτικής, κάτι που είναι εμφανές και στο έργο του.
Μεταξύ άλλων, χρησιμοποιούσε τα ψευδώνυμα Γιάννης Επαχτίτης, Πάνος Γαληνός, Ένας εξώλης μαλλιαρός.
Πέθανε στις 23 Αυγούστου 1945 στην Αθήνα, σε ηλικία 78 ετών.
Γεννημένος στην Αθήνα το 1999. Φοιτητής του Τμήματος Ιστορία, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών, της Καλαμάτας. Λάτρης της Βυζαντινής και Νεότερης Ιστορίας, του αρχαίου θεάτρου, του βιβλίου και της μαγειρικής.
