Της Κωνσταντίνας-Μαρίνας Χριστοφή,
Ο Gustave Flaubert αποτελεί έναν πραγματικό νεωτεριστή για την τέχνη του μυθιστορήματος. Γεννήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 1821, στη Ρουάν της Νορμανδίας και ξεκίνησε το συγγραφικό του ταξίδι από τη νεαρή ηλικία των οχτώ ετών. Πολλά από τα έργα του έμειναν στην «ιστορία» της γραφής, με τη Madame Bovary να ξεχωρίζει μεταξύ άλλων, αλλά αν υπάρχει κάτι που ανέδειξε πραγματικά τον συγκεκριμένο συγγραφέα, τότε αυτό είναι αδιαμφισβήτητα το λογοτεχνικό του στυλ.
Ο Flaubert έκανε την είσοδο στην ακαδημαϊκή ζωή με τις νομικές σπουδές του στο Παρίσι, όμως πολύ γρήγορα οι ρυθμοί της μεγαλούπολης τον κούρασαν, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει την πόλη του φωτός. Εκτός των άλλων, σε όλη τη διάρκεια της ζωής του υπήρξε ιδιαίτερα ανοιχτός όσον αφορά τη σεξουαλική του ζωή και σε πολλά λευκώματά του μάλιστα περιγράφει λεπτομερώς τις ερωτικές του εμπειρίες.
Το πρώτο του μυθιστόρημα The Temptation of Saint Anthony, ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του 1849 και το διάβαζε στους φίλους του για τέσσερις συνεχόμενες μέρες. Η δική τους απόκριση ήταν να τον παροτρύνουν να κάψει το χειρόγραφο αυτό και να ασχοληθεί με πράγματα πιο «αληθινά» και πραγματικά. Την επόμενη χρονιά, ξεκίνησε να γράφει τη Madame Bovary (έργο που ολοκλήρωσε σε πέντε χρόνια) που οι αναγνώστες «αγκάλιασαν» λόγω του απελευθερωτικού πνεύματος του βιβλίου. Κανείς δεν μπορούσε τότε να προβλέψει ότι το έργο αυτό θα αποτελούσε το ξεκίνημα για κάτι εντελώς νέο: την επιμελώς αληθινή αποτύπωση της ζωής.
Ο Gustave Flaubert είναι από τους γνωστότερους ρεαλιστές λογοτέχνες και η συγγραφική του ικανότητα έχει επηρεάσει τη συγγραφική σφαίρα του Guy de Maupassant, Emil Zola, Franz Kafka κτλ. Κατάφερε να μετατρέψει τον κυνισμό σε μορφή τέχνης και εξακολουθεί να εντυπωσιάζει τα πλήθη με την ακρίβειά του, τη ρομαντική του αύρα και την καλλιέπειά του.
Παρά την ευρεία αναγνώριση του έργου Madame Bovary, ένα άλλο έργο του που επίσης αξίζει να αναγνωσθεί, είναι η Αισθηματική Αγωγή, ένα πραγματικό αριστούργημα του 19ου αιώνα, που κατ’ ουσίαν «απομυθοποιεί το μυθιστόρημα». Σε μια εποχή βαθιάς κοινωνικής αλλαγής, ο Flaubert επισημαίνει την αδράνεια, διαπιστώνει τη χρεοκοπία, εικονογραφεί τη διάλυση προσώπων κι ιδεών, απομυθοποιεί τις αυταπάτες του και τις αυταπάτες της γενιάς του.
Το έργο του Γάλλου ρεαλιστή αφορά έναν μάταιο έρωτα του Φρεντερίκ Μορώ για τη Μαντάμ Αρνού. Ο έρωτας αυτός προβάλλεται σ’ ένα επεισοδιακό μυθιστορηματικό φόντο, όπου το συλλογικό διασταυρώνεται με το ιδιωτικό, η πολιτική με τον έρωτα, η Ιστορία με τις ιστορίες. Ο νεαρός Φρεντερίκ, μεγαλώνοντας στο Παρίσι, θα έρθει αντιμέτωπος με την αίγλη και τη φθορά κάθε κοινωνικής τάξης, κάθε πολιτεύματος καθώς και με τις αντιτιθέμενες ροπές που απορρέουν από τις αλλεπάλληλες συγκρούσεις του κόσμο του χρήματος και εκείνου της τέχνης. Ο Φρεντερίκ, επιδιώκοντας τα ιδανικά του, την τόσο εξιδανικευμένα απαγορευμένη αγάπη του για μια μεγαλύτερη γυναίκα, γίνεται ιχνηλάτης μιας συναισθηματικής κατάρρευσης και ψυχικής ρήξης.
Το βιβλίο δεν έχει στην πραγματικότητα όμως μια «κατάληξη», τουναντίον ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με ένα -ενδεχομένως- εκούσιο κενό. Ωστόσο, θα παραθέσω τη φράση του Προυστ, ο οποίος εύλογα, κατά τη γνώμη μου, είπε ότι το ομορφότερο πράγμα στην ιστορία του καθενός είναι η ύπαρξη ενός φιλόξενου κενού. Πολλοί αντιμετώπισαν το έργο ως μια βόμβα κυνισμού και πεσιμισμού, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Flaubert υπήρξε από τους ρεαλιστικότερους ρεαλιστές, καθώς κι από τους μεγαλύτερους επαναστάτες συγγραφικά και πνευματικά στα σαλόνια του καθωσπρεπισμού και της αστικής τέχνης.
Συνοψίζοντας, η Αισθηματική Αγωγή συνιστά ίσως ένα από τα αγαπημένα μου μυθιστορήματα και ενδεχομένως αποτελεί την πιο εκσυγχρονισμένη όψη μιας «ρομαντικής» ιστορίας. Οι λέξεις και τοποθετήσεις του συγγραφέα είναι καθηλωτικές και ο τρόπος με τον οποίο γαλουχούνται οι πρωταγωνιστές ζωντανεύει στα μάτια του αναγνώστη με την ανάγνωση της κάθε σελίδας.
«Η ηλιθιότητα, ο εγωισμός και η καλή υγεία είναι οι τρεις προϋποθέσεις για την ευτυχία. Αν όμως λείπει η ηλιθιότητα, τα άλλα δύο είναι άχρηστα», Gustave Flaubert.
Είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος της Νομικής, στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Ο τομέας που την ενδιαφέρει αρκετά όσον αφορά στη νομική, είναι εκείνος του ναυτικού δικαίου, ωστόσο την αγγίζουν έντονα και ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Σε ένα έξω-νομικό πλαίσιο, λατρεύει ιδιαίτερα τη συγγραφή, τη λογοτεχνία και την τέχνη. Τέλος, προσπαθεί να δραστηριοποιείται όσο το δυνατόν περισσότερο εθελοντικά καθώς υποστηρίζει έντονα τις αρχές της φιλανθρωπίας και ανιδιοτέλειας.
