Του Θεοφάνη Φουσέκη,
Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός, πως την περίοδο της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης του SARS COV-2, οι χώρες που διοικούνται από γυναίκες έχουν αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την εξάπλωση του ιού και έχουν φέρει τις χώρες τους στο προσκήνιο της διεθνούς σκηνής. Παρατηρείται, δηλαδή, πως οι πιο συχνές επιτυχίες στην αντιμετώπιση του COVID-19 προέρχονται από χώρες, στις οποίες οι ιθύνοντες της χώρας έχουν ανοιχτούς τους ορίζοντές τους, είναι δεκτικοί σε προτάσεις και λαμβάνουν συμβουλές από διάφορες πηγές. Τέτοιες χώρες, όπως η Νέα Ζηλανδία, υπό την πρωθυπουργό Jacinda Ardern, καθώς και η Ταϊβάν, υπό την πρόεδρο Tsai Ing-Wen, έχουν πρωτοστατήσει στην καταπολέμηση του ραγδαία αναπτυσσόμενου COVID-19.
Πιο συγκεκριμένα, η Νέα Ζηλανδία, ήδη από το πρώτο κρούσμα του ιού, προχώρησε στο κλείσιμο των συνόρων και έθεσε αμέσως τη χώρα σε κατάσταση lockdown. Με παρόμοιες κινήσεις, η πρόεδρος της Ταϊβάν, Tsai Ing-Wen, έχοντας στο πλευρό της ως αντιπρόεδρο τον επιδημιολόγο Chen Chien-Jen, κατάφερε να περιορίσει την εξάπλωση του ιού, κάτι το οποίο είχε ως αποτέλεσμα, η χώρα να έχει συνολικά 447 κρούσματα και 7 θανάτους, επί ενός πληθυσμού 23 εκατομμυρίων κατοίκων.
Παράλληλα, και ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Δανία, στις οποίες προεδρεύουν γυναίκες, έχουν καταφέρει να διαχειριστούν επιτυχώς την εξάπλωση του ιού, τοποθετώντας τις χώρες τους ανάμεσα σε αυτές με τα λιγότερα κρούσματα και τους λιγότερους θανάτους στον παγκόσμιο χάρτη, σε σύγκριση με τις άλλες γειτονικές.
Αντιθέτως, παρατηρείται πως στις χώρες, όπου την ηγεσία έχουν άνδρες, η αντίδρασή τους στη διαχείριση της νέας αυτής απειλής, δεν απέδωσε τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Παραδείγματος χάριν, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Boris Johnson, μολονότι αποδείχθηκε ικανός διαπραγματευτής στις Βρυξέλλες, κατά την περίοδο του Brexit, δεν κατόρθωσε να λάβει εγκαίρως τα κατάλληλα μέτρα για να σταματήσει την ταχεία εξάπλωση του ιού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, το Ηνωμένο Βασίλειο να κατέχει τη δεύτερη θέση παγκοσμίως στην κατάταξη των χωρών με τους περισσότερους θανάτους.
Σε μια παρόμοια κατάσταση βρίσκονται και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, υπό τον πρόεδρο Donald Trump, ο οποίος, αντί να δώσει έμφαση στην προσπάθεια αντιμετώπισης του ιού, προτιμά να του δίνει σώμα και φωνή, ώστε να τον αποκαλεί «εχθρό», ενάντια του οποίου μπορεί να κινηθεί. Αυτό, βέβαια, έχει ως αποτέλεσμα, οι ΗΠΑ να έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων, παγκοσμίως.
Φυσικά, δεν είναι σωστό να αντλούμε συμπεράσματα για την επιτυχία των γυναικών ηγετών ή αντίστοιχα, την αποτυχία των ανδρών, από ορισμένα μεμονωμένα παραδείγματα. Ωστόσο, η νέα αυτή κατάσταση πραγμάτων και η καινούργια τάση που έχει δημιουργηθεί, με την επιτυχία των γυναικών αυτών στην πολιτική, οδηγεί προοδευτικά στην αναθεώρηση του παραδοσιακού μοντέλου ηγεσίας που ισχύει σήμερα.
Πιο αναλυτικά, η ύπαρξη γυναικείων προσώπων στην εξουσία αποδεικνύει πως άτομα, ανεξαρτήτως φύλου και κοινωνικής προελεύσεως, μπορούν να ασκήσουν πετυχημένες πολιτικές. Το ερώτημα, λοιπόν, που προκύπτει είναι το εξής: Τι διαφορετικό κάνουν οι πολιτικοί αυτοί σε σχέση με τους άλλους;
Αρχικά, η αντιμετώπιση μιας διεθνούς κρίσης απαιτεί περισσότερα από ένα άτομα, ώστε να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός πως στις χώρες όπως η Ταϊβάν, οι ηγέτες αποδέχθηκαν πως δεν είναι ειδικοί πάνω στη σωστή αντιμετώπιση μιας υγειονομικής κρίσης. Ακριβώς, για το λόγο αυτό, ήταν έτοιμοι να ακούσουν διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις από ειδικούς. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την αποφασιστικότητα των ίδιων των ηγετών να λάβουν αμέσως τα απαραίτητα μέτρα, επέτρεψε τη σωστή διαχείριση μιας πρωτότυπης παγκόσμιας κρίσης, πράγμα το οποίο έχουν κοινό όλες οι προαναφερθείσες χώρες μεταξύ τους.
Ηγέτες, όπως η Ardern και η Ing-Wen αποδεικνύουν πως ο αποτελεσματικός πολιτικός είναι αυτός που παραδέχεται ότι δεν είναι ειδικός και αποδέχεται τη βοήθεια αυτών που είναι επαΐοντες επί ενός θέματος. Παράλληλα, δεν αγνοούν τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους και τολμούν να αναλάβουν δράση, μολονότι μπορεί να μην είναι η σωστή πορεία πραγμάτων. Σ’ αυτή τη νέα προσέγγιση άσκησης πολιτικής, χρειάζεται ο ηγέτης να καταβάλλεται τόσο από εμπάθεια, όσο και από αποφασιστικότητα, σε αντίθεση με το παραδοσιακό πρότυπο ενός ηγέτη, ο οποίος είναι άτρωτος και σπάνια δέχεται υποδείξεις στον τρόπο άσκηση της εξουσίας.
Συμπερασματικά, ίσως αυτός ο τρόπος άσκησης της εξουσίας να κρύβει μια «γυναικεία πινελιά», αλλά δεν είναι αποκλειστικός μόνο σε αυτές. Το πρότυπο ενός ικανού ηγέτη οφείλει να μην περιορίζεται σε φυλετικές διακρίσεις, αλλά αντιθέτως, να αποτελεί ένα άτομο, το οποίο ενεργεί, όχι μόνο για τη χώρα του και το λαό του, αλλά για την κοινωνία ως σύνολο. Ίσως, εντέλει, η πανδημία να άνοιξε το δρόμο στην πολιτική για μια νέα τάση άσκησης εξουσίας, τονίζοντας πως όχι μόνο υπάρχει, αλλά και ότι -ίσως- σήμερα μια αλλαγή στη νοοτροπία είναι πιο αναγκαία από ποτέ.
