Του Παναγιώτη Μέκρα,
Οι χρηματιστηριακές αγορές ανθίζουν παγκοσμίως, με το επίκεντρο να είναι οι ΗΠΑ, τα επιτόκια παραμένουν μηδενικά, το χρέος αυξάνεται κατακόρυφα και οι Κεντρικές Τράπεζες συνεχίζουν να τυπώνουν χρήμα ασταμάτητα. Πού πάει όμως αυτό το χρήμα και τι συμβαίνει στην πραγματική οικονομία;
Το παγκόσμιο χρέος έπιασε ιστορικό υψηλό και πλησιάζει τα $260 τρις, καθώς, επίσης, ο λόγος χρέος προς ΑΕΠ ξεπέρασε το 330%. Επιπρόσθετα το β’ τρίμηνο του 2020 το χρέος αυξήθηκε κατά το ποσό, ρεκόρ, των $12,5 τρις, με το 60% να προέρχεται από τις κυβερνήσεις.
Οι οικονομικοί αναλυτές παγκοσμίως και όχι μόνο, φαίνονται μπερδεμένοι με ό,τι συμβαίνει στα χρηματιστήρια και αναρωτιούνται πότε θα σταματήσει όλο αυτό και ποιες θα είναι οι συνέπειες. Οι άνεργοι τους τελευταίους μήνες έχουν αυξηθεί κατά πολλά εκατομμύρια, η παγκόσμια οικονομία είναι σε πολύ κακή κατάσταση και όπως δείχνουν τα στοιχεία, δεν πρόκειται να αναρρώσει σύντομα. Επίσης, τα κέρδη και τα έσοδα των περισσότερων εταιριών έχουν καταρρεύσει και πολλές είναι στα όρια της πτώχευσης. Ο κύριος λόγος που τα χρηματιστήρια και οι αγορές ανθίζουν δεν είναι άλλος από τις ίδιες τις Κεντρικές Τράπεζες. Οι Κεντρικές Τράπεζες παγκοσμίως έχουν τυπώσει πάνω από $10 τρις, με το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων αυτών να έχουν καταλήξει στις τράπεζες και για την υποστήριξη των αγορών. Η ίδια η Fed αγοράζει ETFs, εταιρικά ομόλογα και συζητιέται η απευθείας αγορά μετοχών.
Όλα αυτά σε συνδυασμό με τα μηδενικά επιτόκια και το άφθονο φθηνό χρήμα έχουν οδηγήσει σε άλλη μία τεράστια φούσκα εν καιρώ κρίσης και ύφεσης. Η συνολική κεφαλαιοποίηση των αμερικανικών χρηματιστηρίων, για πρώτη φορά στα χρονικά, ξεπέρασε κατά πολύ το ΑΕΠ της χώρας. Συγκεκριμένα, ο λόγος ΑΕΠ προς συνολική κεφαλαιοποίηση ξεπέρασε το 170%.
Την ίδια στιγμή, η ανισότητα του πλούτου αυξάνεται και χειροτερεύει. Οι πολιτικές των Κεντρικών Τραπεζών έχουν δημιουργήσει ακόμη περισσότερα προβλήματα, καθώς το 10% των πλουσιότερων ανθρώπων αυξάνει το μερίδιό του στις αγορές και γίνεται πλουσιότερο, ενώ το αντίθετο συμβαίνει με το υπόλοιπο 90%.
“Helicopter Money” και διαγραφή χρεών απαραίτητα για την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας
Όπως επισημαίνουν πολλοί οικονομολόγοι, για να ανακάμψει η παγκόσμια οικονομία θα πρέπει να γίνει διαγραφή χρεών μεταξύ κρατών και να δοθούν χρήματα απευθείας στους πολίτες. Με τις απολύσεις να αυξάνονται, τις επιχειρήσεις να κλείνουν, τη ζήτηση και προσφορά να έχουν καταρρεύσει, η μόνη λύση είναι να δοθούν χρήματα στους πολίτες για να καλυφθεί το κενό της κατάρρευσης των εισοδημάτων και να ανακάμψει η οικονομία. Κάποιοι λένε πως αν γίνει αυτό, θα υπάρξει πρόβλημα πληθωρισμού, αλλά κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, αφού τα χρήματα αυτά, στην ουσία, θα αναπληρώσουν το κενό που υπάρχει στην παγκόσμια οικονομία και θα βοηθήσουν εκατομμύρια ανθρώπους που έχασαν τις δουλειές τους και τα εισοδήματά τους όλους αυτούς τους μήνες. Επιπλέον, ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι ο πληθωρισμός, αλλά ο αποπληθωρισμός, που μπορεί να οδηγήσει σε περεταίρω ύφεση και χειροτέρευση της κατάστασης. Ο πληθωρισμός πρέπει οπωσδήποτε να αυξηθεί και να φτάσει τους στόχους των Κεντρικών Τραπεζών.
Πώς μπορεί κάποιος να προστατευτεί από μία ενδεχόμενη κρίση ή μία φούσκα που πλησιάζει να σκάσει;
Το σημαντικότερο σε μία οικονομική κρίση ή ύφεση είναι η ρευστότητα. Είτε κάποιος είναι επενδυτής είτε όχι, η ενδεχόμενη κατάρρευση των αγορών στο άμεσο μέλλον θα έχει καταστροφικά αποτελέσματα σε όλο το εύρος της οικονομίας. Μετρητά στο χέρι και μαξιλάρι ασφαλείας (τουλάχιστον 6 μηνών) είναι τα πιο σημαντικά πράγματα που πρέπει να έχει κάποιος. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν και έξτρα επιλογές για να προστατευτεί κανείς, όπως επενδύσεις σε πολύτιμα μέταλλα, ακίνητα και τέλος, τελευταία πολλοί προσθέτουν και τα κρυπτονομίσματα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι βρισκόμαστε σε μία επικίνδυνη φούσκα και οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν αποδείξει για άλλη μία φορά πως δεν νοιάζονται για σωστές πολιτικές και βιώσιμες λύσεις. Είναι σίγουρα καιρός για πολλές και ριζικές αλλαγές.
Απόφοιτος του τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Ενεργός επενδυτής από 18 χρονών, ασχολείται με την επικαιρότητα και την οικονομία σε καθημερινή βάση και τα κύρια ενδιαφέροντά του είναι τα χρηματοοικονομικά, οι επενδύσεις και οι νέες τεχνολογίες.
