Του Γεωργίου-Ερμή Μπουγιούρη,
Τρομοκρατία: “Η συστηματική χρήση της βίας για τη δημιουργία ενός γενικού κλίματος φόβου σε έναν πληθυσμό και, κατά συνέπεια, την επίτευξη ενός συγκεκριμένου πολιτικού στόχου”.
Η ώρα είναι 02.37 π.μ. Μια βόμβα δυνατής ισχύος θα εκραγεί προκαλώντας σοβαρές ζημιές στο κτίριο του ΣΚΑΪ, στην οδό Εθνάρχου Μακαρίου, που βρίσκεται στο Νέο Φάληρο. Στόχος: Η φίμωση του Τύπου.
Αυτό ήταν.
Η ομάδα που οργάνωσε την τρομοκρατική ενέργεια, τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν, ο λόγος της επίθεσης, το αναλυτικό χρονικό της επίθεσης, τα πρόσωπα… Όλα θα γίνουν γνωστά με τον καιρό. Αυτο είναι το μόνο σίγουρο.
Θα υπάρξουν πολυσέλιδες αναφορές της ΕΛ.ΑΣ., αφιερώματα σε πρωινές εκπομπές, άρθρα, ίσως και κάποιο ντοκιμαντέρ. Σε κάποια χρόνια αναπόφευκτα, αυτή η ιστορία, θα έχει ξεχασθεί.
Δεν μειώνω σε καμία περίπτωση τη σημασία του συμβάντος, είναι χαρακτηριστικό του λαού να ξεχνάει. Το έχουμε δει να συμβαίνει, πολλάκις.
Σε τέτοιες περιπτώσεις οφείλει κάνεις να δει την μεγαλύτερη εικόνα, να προβεί στην ανάλυση των βαθύτερων αιτιών και συνεπειών της τρομοκρατικής αυτής κίνησης. Δεν ήταν μονάχα το κτίριο του ΣΚΑΪ, που δέχθηκε χθες επίθεση. Ήταν όλα τα ΜΜΕ, όλος ο Τύπος, ολόκληρη η ελευθερία αυτού και οι μορφές, με τις οποίες είναι συνυφασμένη. Ήταν επίθεση κατά της δημοκρατικής ελεύθερης σκέψης και έκφρασης αυτής, σε μία δημοκρατική χώρα, υπό δημοκρατικό καθεστώς, που προωθεί την πολυφωνία και όποια πτυχή αυτής.
Προ ολίγων μηνών σε ένα άρθρο μου, Fake news, εξουσία και το αγκάθι του Τύπου, είχα γράψει ξεκάθαρα πως: “κάθε επίθεση ή προσπάθεια περιορισμού αυτής της ελευθερίας (σ.σ. του Τύπου) είναι καταδικαστέα κι αντισυνταγματική(…) Η μόνη παρηγοριά είναι πως ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής δημοσιογραφίας συνεχίζει αδιάκοπα να ενοχλεί με τον έλεγχο, την κριτική και την αμφισβήτησή της την εξουσία”.
Όταν έγραφα αυτές τις γραμμές δεν είχα καμία ιδέα πως, λίγο καιρό μετά, αυτή η ενόχληση που προκαλεί ο Τύπος θα μετουσιωνόταν σε τρομοκρατική επίθεση.
Σε σημερινό άρθρο στην εφημερίδα της καθημερινής αναφέρονται κάποιες τρομακτικές τοποθετήσεις.
«Το να βρίσκεται η δημοσιογραφία σε κίνδυνο είναι πλέον η νέα πραγματικότητα». Αυτά ήταν τα λόγια της Γκουλνόζα Σαΐντ, υπεύθυνη της Επιτροπής Προστασίας Δημοσιογράφων για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.
Η ερευνήτρια ανέφερε πως εντός του 2018 έχουν σημειωθεί 100 θάνατοι δημοσιογράφων, η φυλάκιση άλλων 251 ρεπόρτερ, αλλά και εκατοντάδες επιθέσεις σε ειδησεογραφικά μέσα – ωστόσο, η χειρότερη τάση όλων, κατά την άποψή της, είναι οι αυξανόμενες επιθέσεις κατά της ελευθερίας του Τύπου σε χώρες που προηγουμένως δεν φιλοξενούσαν αντίστοιχα φαινόμενα.
Καταλαβαίνει κανείς πως η κατάσταση είναι περισσότερο σοβαρή απ’όσο πιστεύει η πλειοψηφία των πολιτών.
Μπορεί, όπως υποστήριξε και η καθηγήτρια κοινωνιολογίας και ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Αλεξάνδρα Κορωναίου, οι Έλληνες να έχουν την εντύπωση ότι οι δημοσιογράφοι διαστρεβλώνουν τα γεγονότα προς όφελος αυτών που θέλουν να υποστηρίξουν και ότι τα κύρια ΜΜΕ βρίσκονται στην κατοχή ορισμένων μόνο οικογενειών. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως δικαιολογείται ο οποιοσδήποτε περιορισμός του Τύπου. Πόσο μάλλον μια βομβιστική επίθεση.
Για αρκετό καιρό έχει αποφευχθεί να συζητηθεί αναλυτικά ο κίνδυνος που διατρέχει την ελευθερία της έκφρασης και του Τύπου. Ίσως αυτό το γεγονός, αυτή η επίθεση, να αποτελέσει έναυσμα για να ξεκινήσει μια νέα προσέγγιση όσον αφορά, συνοπτικά, την τοποθέτηση της Σαΐντ. Οι μοντέρνοι καιροί απαιτούν μοντέρνες λύσεις. Ο Τύπος όντως διατρέχει κίνδυνο, όχι πλέον μονάχα διαπλοκής. Πρόκειται για μια “νέα πραγματικότητα” που χρίζει αντιμετώπισης.
Φυσικά και θα υπάρχει πάντοτε η διαπλοκή. Αλλά αυτές είναι οι μικρές θυσίες, που αναμφίβολα θα υπάρξουν σε ένα φιλελεύθερο κράτος. Αυτές είναι οι αναπόφευκτες συνέπειες του πλουραλισμού απόψεων, της απεριόριστης πληροφόρησης και της ελευθερίας.
Παρ’όλα αυτά, το προαναφερθέν πρόβλημα λύνεται εύκολα. Ένας πολίτης, που φροντίζει να προσεγγίζει με αμφισβήτηση κάθε είδηση που του παρουσιάζεται στην αναζήτησή του προς την αλήθεια, ίσως είναι ένα καταλυτικό βήμα προς την εδραίωση μιας λύσης.
Τα προβλήματα που δεν λύνονται είναι οι τρομοκρατικές ενέργειες, οι νεκροί δημοσιογράφοι κι ο φόβος. Προ ολίγων ημερών, είχαμε το πρώτο. Εάν ακολουθήσουν, στο επόμενο διάστημα, τα άλλα δύο θα είναι πλέον αργά.
Η ελευθερία κινδυνεύει.
Γεννήθηκε το 1998 στο Ρέθυμνο, Κρήτης. Είναι προπτυχιακός φοιτητής του Τμήματος Ιστορίας & Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Αττικής του Think Tank ΚΕΑΣΜ και Γενικός Γραμματέας της νεολαίας Rotary Αθηνών. Επίσης ασχολείται ενεργά με τον αθλητισμό και τον εθελοντισμό.