Της Παρή Στεφανή,
Δυο μήνες έχουν περάσει από τότε που η 34χρονη Ιωάννα έπεσε θύμα μιας βάναυσης επίθεσης με βιτριόλι. Φυσικός αυτουργός μια γυναίκα που ήθελε πάση θυσία να καταστρέψει τη ζωή της άτυχης κοπέλας, προκαλώντας της μη αναστρέψιμη βλάβη και καταδικάζοντάς τη σε έναν κύκλο επεμβάσεων και άλλων ιατρικών διαδικασιών για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ακόμη δεν έχουν γίνει γνωστά επακριβώς τα κίνητρα της δράστιδος. Ακούγονται και γράφονται πολλά. Το σίγουρο όμως είναι πως παρασύρθηκε από ένα εκτυφλωτικό μίσος που την ώθησε στο να προκαλέσει τόσο μεγάλο κακό σε έναν άλλο άνθρωπο. Σε μια κοπέλα που καταγόταν από την Αμφιλοχία, όπως και η ίδια. Σε μια κοπέλα με την οποία είχε συναντηθεί μόνο πέντε φορές, και αυτές μόνο στο πλαίσιο κοινής παρέας.
Αυτό το τόσο δυσάρεστο γεγονός μας κάνει να αναρωτιόμαστε… Μέχρι πού μπορεί να φτάσει άραγε ένας άνθρωπος τυφλωμένος από τη ζήλια και το μίσος; Εάν ο καθένας μας προκαλούσε τέτοιο κακό σε κάθε άνθρωπο με τον οποίο είχε διαφορές, μικρές, μεγάλες, ακόμα και αγεφύρωτες, τότε η κοινωνία μας δεν θα ήταν παρά μια κοινωνία λύκων. Μια «κοινωνία ζούγκλα», στην οποία θα επικρατούσε ο δυνατότερος, εκείνος με το πιο διαστροφικό μυαλό, εκείνος που θα είχε την απίστευτη ψυχραιμία να σχεδιάζει τέτοιου είδους εγκλήματα και να ρίχνει βιτριόλι σε όποιον δεν συμπαθεί, σε όποιον ζηλεύει, σε όποιον εκείνος αυθαίρετα αποφασίσει.
Το αίσθημα κατωτερότητας, η αθεράπευτη ζήλια και ένα ενδεχόμενο εκτυφλωτικό πάθος μπορούν να μετουσιώσουν τον άνθρωπο σε υποχείριο των ανασφαλειών του, με αποτέλεσμα να μη διστάσει να φθάσει στο έγκλημα προκειμένου να ικανοποιήσει τα συμπλέγματα μειονεξίας από τα οποία διακατέχεται. Οποιονδήποτε άνθρωπο; Θέλω να πιστεύω πως όχι. Πάντως η δράστις του συγκεκριμένου εγκλήματος αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα αυτής της διαπίστωσης…
«Δύο πράγματα πρέπει να φοβάται κανείς: τον φθόνο των φίλων του και το μίσος των εχθρών του», σύμφωνα με τον Κλεόβουλο τον Ρόδιο. Η άτυχη Ιωάννα δεν είχε λόγο να φοβάται τη δράστιδα. Κι αυτό γιατί ούτε φίλες ήταν, ούτε εχθροί. Για αυτόν ακριβώς το λόγο δεν μπορούσε η ίδια να φανταστεί ποια μπορεί να ήταν η μυστηριώδης γυναίκα που της έστησε αυτή την ενέδρα στην είσοδο της εργασίας της. Το μυαλό της δεν σκέφτηκε ούτε για μία στιγμή την πραγματική δράστιδα, για αυτό και δεν συμπεριλαμβανόταν το όνομά της στη λίστα των υπόπτων που είχε δημιουργηθεί με βάση τις καταθέσεις του θύματος.
Είτε το κίνητρο της επίθεσης είναι απλώς κάποιος άνδρας είτε πρόκειται για κάτι βαθύτερο, τίποτα δεν δικαιολογεί αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα. Σύμφωνα με τον Απόστολο Λύτρα, έναν εκ των δύο συνηγόρων της Ιωάννας, «η ζήλια και η κακία δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν ψυχιατρικά προβλήματα», επιθυμώντας να τονίσει πως η δράστις διέθετε την απαιτούμενη ψυχραιμία και οργάνωση προκειμένου να διαπράξει το έγκλημα αυτό. Η πλευρά της πολιτικής αγωγής μιλά για απόπειρα ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο, από τη στιγμή που η ποσότητα του θειικού οξέος που έριξε η δράστις στο θύμα ήταν ικανή να του προκαλέσει θάνατο, και η δράστις αποδέχθηκε αυτή την πιθανότητα. Η πλευρά της υπεράσπισης μιλά για βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη, στηριζόμενη σε παραδείγματα αντλούμενα από τη νομολογία.
Μεγάλος αριθμός ποινικολόγων διαφωνεί με την ποινική δίωξη που ασκήθηκε για απόπειρα ανθρωποκτονίας. Υποστηρίζουν πως στην περίπτωση της απόπειρας ανθρωποκτονίας, ο δράστης έχει στο μυαλό του να σκοτώσει, όχι να βλάψει. Για παράδειγμα, στην υπόθεση της Κωνσταντίνας Κούνεβα, οι δράστες τής έριξαν το βιτριόλι και την ανάγκασαν να πιει το μισό. Εκεί, κατά τον ποινικολόγο Δημήτρη Νεμέτη, μπορεί να μιλήσει κανείς για απόπειρα ανθρωποκτονίας. Στην περίπτωση όμως της Ιωάννας, η δράστις απλώς της πέταξε το θειικό οξύ στο πρόσωπο, κάτι που σημαίνει πως άμεσος σκοπός ήταν η βλάβη. Προβληματισμός ανακύπτει και ως προς την ποινή. Η βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη τιμωρείται από 5 έως 10 χρόνια κάθειρξη. Πρόσφατα ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, δήλωσε πως θα εξεταστεί ενδεχόμενη αυστηροποίηση της ποινής.
Όπως και να έχει, η υπόθεση αυτή αποδεικνύει περίτρανα πως το μίσος και ο φθόνος μπορούν να αφοπλίσουν τον άνθρωπο από οποιοδήποτε ηθικό υπόβαθρο ενδεχομένως διαθέτει. Αλλοιώνεται η προσωπικότητα του ατόμου, το οποίο δεν διακατέχεται πλέον ούτε από μια ελάχιστη ποσότητα εγωισμού. Ποσότητα η οποία θα μπορούσε να το κρατήσει πίσω από μια τέτοια ενέργεια προκειμένου να μην κληθεί να αντιμετωπίσει τις νομικές συνέπειες της πράξης του. Κι όμως, η αλλοίωση είναι τόσο μεγάλη και έντονη, που μετουσιώνει τον άνθρωπο σε ανδρείκελο. Αποτελεί πλέον άθυρμα των επιθυμιών, των παθών και των απωθημένων του…
Και εδώ έρχεται το ερώτημα: κάποιος που πάσχει από ψυχιατρικά προβλήματα μπορεί να δράσει τόσο ψύχραιμα και οργανωμένα; Αυτό αποτελεί και το στοίχημα εκατέρωθεν των πλευρών. Μένει μόνο να διαπιστώσουμε προς τα πού θα γύρει η ζυγαριά. Θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες. Και οι μεγαλύτεροι εξ αυτών είναι ο Σάκης Κεχαγιόγλου από την πλευρά της υπεράσπισης και οι Απόστολος Λύτρας – Νίκος Αλεξανδρής από την πλευρά της πολιτικής αγωγής.
Η υπόθεση αυτή αποδεικνύει ταυτόχρονα και το εξής: πόσο αδίστακτα μπορεί να είναι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης απέναντι στον ανθρώπινο πόνο. Παντού ακούγονται οι φράσεις : «Το πρόσωπο της Ιωάννας δεν θα ξαναγίνει όπως πριν», «Η ζωή της έχει καταστραφεί πλήρως», «Το πρόσωπο των θυμάτων τέτοιων επιθέσεων είναι αποκρουστικό», «Ποια θα είναι η αντίδρασή της όταν δει τον εαυτό της στον καθρέφτη»… Αυτό όμως που δεν σκέφτεται κανείς είναι πως η κοπέλα κάποια στιγμή θα ακούσει και θα διαβάσει τα όσα λέγονται και γράφονται. Εκτός από τον Γολγοθά που περνά και θα εξακολουθήσει να περνά για αρκετό καιρό ακόμη, θα κληθεί να αφαιρέσει από τη μνήμη της όλες εκείνες τις φωνές που επαναλαμβάνουν το μέγεθος της ζημιάς και το ότι «η ζωή της δεν θα έχει νόημα πια».
Η Ιωάννα θα μπορούσε κάλλιστα να έχει χάσει τη ζωή της. Δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό. Όλοι γνωρίζουμε τον αγώνα που δίνει καθημερινά, και θα συνεχίσει να δίνει για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί. Ας σκεφτούμε όμως πως, βαρύγδουπες εκφράσεις όπως οι προαναφερθείσες, μόνο κακό μπορούν να προκαλέσουν στην ψυχική της υγεία. Η 34χρονη κοπέλα δεν θα αφήσει –και δεν πρέπει να αφήσει– τη δράστιδα να πετύχει το σκοπό της. Να υποφέρει μια ζωή. Ας ελπίσουμε λοιπόν να μην το καταφέρει η δράστις, αρκεί όμως να μην το καταφέρουν στη θέση της τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Μη ρίχνετε κι άλλο βιτριόλι στην Ιωάννα. Βοηθήστε τη.
