Της Δήμητρας Χαρέλη,
Περισσότεροι από 427.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν τον δρόμο προς το εξωτερικό και να εγκατασταθούν εκεί, με την πλειοψηφία να μην έχει ως άμεσο πλάνο την επιστροφή. Στα χρόνια της κρίσης και ιδιαίτερα μεταξύ 2008 και 2016, η απόφαση δε χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα δύσκολη τόσο για μεμονωμένα άτομα αλλά και για ολόκληρες οικογένειες, οι οποίες έλαβαν την απόφαση να εγκαταλείψουν την Ελλάδα και να αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη σε κάποια ευρωπαϊκή και μη χώρα. Συνολικά, καταγράφονται Έλληνες σε 56 χώρες ανά την Υφήλιο ως σύγχρονοι μετανάστες.
Ποιοι λόγοι οδηγούν στην απώλεια των ανερχόμενων Ελλήνων μεταναστών;
Η σημερινή ελληνική κοινωνία, μέσα από μια σειρά δυσκολιών και πρωτόγνωρων καταστάσεων λειτουργεί πλέον με έναν υποτονικό ρυθμό, ο οποίος έχει πλήξει πολλές ειδικότητες επαγγελμάτων. Το οικονομικό σύστημα, αυτό της κρίσης και της ανεργίας, με τη σειρά του προκάλεσε μια μεγάλη φθορά των κοινωνικών-πολιτικών θεσμών, την κυριαρχία της αδικίας στον εργασιακό τομέα και της ανασφάλειας για το μέλλον. Μια συγκεκριμένη γενιά, επομένως, παίρνει τη γενναία απόφαση να εγκαταλείψει τη χώρα και να κινηθεί αλλού με στόχο, όχι μόνο την αναζήτηση μιας εργασίας με μεγαλύτερο μισθό, αλλά ενδεχομένως και με καλύτερες συνθήκες εργασίας. Αυτή η απόφασή τους ίσως να αποτελεί και μια σιωπηλή μορφή διαμαρτυρίας, έναντι της σύγχρονης μη αξιοκρατικής κοινωνίας. Πρόκειται για τη γενιά των 500 ευρώ, τους επιστήμονες του σήμερα με τα αμέτρητα πτυχία στον τοίχο και τα πολυσέλιδα βιογραφικά. Διεκδικεί, αλλά και πετυχαίνει καλύτερες προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξης και έναν ομαλό τρόπο ζωής, που ικανοποιεί ως φαίνεται τις ανάγκες της, καθώς ελάχιστοι επέστρεψαν μετά από αυτήν την απόφαση. Πολλές ανεπτυγμένες χώρες του εξωτερικού τους πρόσφεραν τεχνογνωσία και αξιόλογη επαγγελματική εμπειρία, δεδομένα ικανά για να τους κρατήσουν εκεί.
Γερμανία
Στην κορυφή των επιλογών των νέων Ελλήνων επιστημών τοποθετείται η Γερμανία. Ηλικίες από 25 έως και 50 καταφεύγουν εκεί και απορροφώνται επιτυχώς, καθώς έχει εγκριθεί από τη γερμανική κυβέρνηση νόμος για την αναγνώριση των τίτλων σπουδών προς διευκόλυνσή τους. Κυριολεκτικά «έτοιμοι» επιστήμονες φτάνουν προετοιμασμένοι να αναλάβουν σημαντικές θέσεις, ειδικά στον τομέα της έρευνας όπου έχει παρατηρηθεί τεράστιο έλλειμμα από Γερμανούς.
Ηνωμένο Βασίλειο
Αποκτώντας Αριθμό Κοινωνικής Ασφάλισης, ο οποίος αποτελεί βασική προϋπόθεση για την εισχώρηση στην αγορά εργασίας, δεν είναι λίγοι οι Έλληνες νέοι που αποφάσισαν να βρουν μια καλύτερη επαγγελματική τύχη στην Αγγλία.
Η.Π.Α
Έχει χορηγηθεί τεράστιος αριθμός από άδειες παραμονής με καθεστώς μόνιμου κατοίκου σε όλους τους Έλληνες μετανάστες που καταφτάνουν στην Αμερική, αναζητώντας μια καλύτερη επαγγελματική ευκαιρία. Με την έκδοση των αδειών, η Πολιτεία βρήκε έναν ασφαλή τρόπο να προστατεύει τη νομιμότητα της παραμονής των επιστημόνων και να εξασφαλιστεί η μονιμοποίησή τους για κάποια χρόνια.
Μια πρόβλεψη για το μέλλον, όχι και τόσο αισιόδοξη.
Δυστυχώς, τα δεδομένα για την αγορά εργασίας έχουν διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο που δε θα επιτρέψουν την εύκολη και ταχεία αλλαγή στο τοπίο. Όσο οι διαθέσιμες θέσεις εργασίας μειώνονται για τους σύγχρονους επιστήμονες, ο μισθός που τους αναλογεί δε θα είναι αντάξιος της κατάρτισής τους και ο ανταγωνισμός θα ξεπερνά κάθε προηγούμενο, τα σύγχρονα μυαλά της χώρας θα κατευθύνονται στο εξωτερικό και θα ενισχύουν με τις γνώσεις τους σημαντικούς τομείς όπως αυτός της έρευνας. Είναι η μόνη ευκαιρία να αποκτήσουν την πολυπόθητη εμπειρία, την οποία στερούνται εντός συνόρων λόγω του περιορισμένου χώρου πρόσληψης, αλλά και ένας τρόπος για προσωπική εξέλιξη στον εκάστοτε επαγγελματικό τομέα όπου ειδικεύονται.
Κατά καιρούς πραγματοποιούνται διάφορες προσπάθειες από την Κυβέρνηση με απώτερο σκοπό την απορρόφηση κάποιου επιστημονικού δυναμικού και τη γενικότερη μείωση της τρομακτικής ανεργίας που χαρακτηρίζει την ελληνική κοινωνία σήμερα, όμως δεν είναι αρκετές εν τέλει. Διαχρονικά, η γενικότερη εικόνα δε δείχνει να έχει υποστεί κάποια σημαντική βελτίωση και τα ποσοστά ανεργίας εξακολουθούν να βρίσκονται στο ταβάνι. Η διαφυγή στο εξωτερικό θα εξακολουθήσει να είναι η μόνη επιλογή για τους νέους και η μεγαλύτερη αιτία που θα κρατά μακριά τη χώρα από την πρώτη γραμμή της έρευνας και του ανταγωνισμού.