Της Σοφίας – Ζωής Παράσχου,
Ειλικρινά, αγαπητοί αναγνώστες, η αρχή αυτού του άρθρου με δυσκόλεψε πολύ. Δεν ήξερα αν θα έπρεπε να εναποθέσω τις ελπίδες μου για μια καλή ανάλυση του θέματος σε μια λογοτεχνική και ποιητική αφήγηση ή σε μια στείρα κριτική, επηρεασμένη από προσωπικά μου βιώματα. Δεν ήξερα, με απλά λόγια, αν το θέμα «χωράει» σχήματα λόγου και αφηγηματικούς τρόπους να το ομορφύνουν. Ακριβώς επειδή δεν ήξερα, φίλοι μου, -και μάλλον η ζυγαριά του μυαλού μου έκλινε προς την λιτότητα- αποφάσισα να γράψω απέριττα και λακωνικά, στοχεύοντας στην άντληση του ενδιαφέροντος σας όχι από την πιθανή γλαφυρότητα μου αλλά από την ουσία αυτών που θέλω να παραθέσω στο άρθρο.
Σε προηγούμενο κείμενο μου, έθιξα το ζήτημα της ανειλικρίνειας που αποτελεί μια μάστιγα της εποχής μας. Μέχρι προσφάτως, αποτελούσε για μένα το νούμερο 1 στον κατάλογο των παθήσεων των σημερινών κοινωνιών. Σύντομα, όμως, διαπίστωσα πως η εκτίμηση μου ήταν λανθασμένη. Συμμετέχοντας σε μια σειρά προσομοιώσεων, συνεδρίων και debate, συναναστρεφόμενη με νέο κόσμο -φοιτητικό εννοώ, παιδιά της ηλικίας μου και λίγο μεγαλύτερα- και έχοντας πλέον βγει… για τα καλά έξω από την προστατευτική γυάλινη σφαίρα του οικογενειακού και ιδιωτικού σχολείου μου, «γεύτηκα», αν θέλετε, δύο έννοιες που, ναι μεν τις είχα ξανασυναντήσει στο παρελθόν σε μια εξαιρετικά ήπια και αποστειρωμένη μορφή, συνηθισμένη και εντός των ορίων πλέον, όμως, τις βίωσα σε υπέρμετρο βαθμό, που αρχικά με ξάφνιασε και με μπλόκαρε, προσπαθώντας στην πορεία να ανταποκριθώ στις «υψηλές απαιτήσεις» τους (χωρίς επιτυχία, όπως αποδείχτηκε)… τον κυνικό ανταγωνισμό και τον φθόνο. Όχι τον ανταγωνισμό που σε προάγει ούτε τη «θετική ζήλεια» αυτή δηλαδή που σε ωθεί να γίνεις καλύτερος, αλλά τις εκφάνσεις αυτών που σε κρατάνε αλυσοδεμένο, κυριευμένο από πάθος και θολωμένο, σε σημείο να μην ελέγχεις ούτε τις πράξεις σου, ούτε καν το ίδιο σου το μυαλό…
Είμαι απόλυτα σίγουρη πως σας έχω μπερδέψει. Σας έχει εγερθεί σίγουρα το ερώτημα -βάζω και στοίχημα γι’ αυτό- πώς είναι δυνατόν παιδιά 20-25 χρονών να συμπεριφέρονται τόσο κυνικά και χυδαία, ορμώμενοι από μια απλή ματαιοδοξία, την οποία βαφτίζουν εκείνοι, για να αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους, «φιλοδοξία». Σας απαντώ, λοιπόν, κι εγώ, φίλτατοι αναγνώστες, πως, όχι μόνο είναι δυνατόν, αλλά είναι μια κατάσταση τόσο έντονη που σε ξεγυμνώνει με μιας και σε οδηγεί σε υπαρξιακές κρίσεις για το πού πατάς και πού βρίσκεσαι.
Ναι, όταν βλέπεις άτομα που ακόμα «χτίζουν» το χαρακτήρα και την προσωπικότητα τους, να έχουν μπει σε μια αρένα, έχοντας πάρει «εντολή θανάτου» για τους ανταγωνιστές τους -που είναι συνήθως φοιτητές διαφορετικού πανεπιστημίου από αυτούς-, αισθάνεσαι φόβο για το που θα καταλήξει η γενιά σου.
Ναι, όταν βλέπεις παιδιά να βάζουν πάνω από τον απώτερο σκοπό της συμμετοχής τους σε τέτοιες δραστηριότητες, που είναι φυσικά η διασκέδαση και η διεύρυνση των οριζόντων τους, την… κατατρόπωση των «αντίπαλων πανεπιστημίων», σου προκαλείται ένα κύμα γέλιου για αυτήν την κατάντια, γιατί περί κατάντιας πρόκειται.
Ναι, όταν βλέπεις παιδιά που, αντί στο πλαίσιο της συναναστροφής τους με συμφοιτητές τους από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κομοτηνή να χτίζουν ουσιώδεις σχέσεις και να μάθουν σε ακόμα περισσότερο βάθος την έννοια της φιλίας και της αγάπης, χτίζουν σχέσεις μίσους και κατώτατου ανταγωνισμού (sic), άνευ αντικειμένου και άνευ λόγου -και είμαι κάθετη σε αυτό-, που τις προβάλλουν και με τρομερό θράσος και χυδαιότητα, τρομοκρατείσαι, αισθάνεσαι persona non grata και προβληματίζεσαι για το πως θα χειριστείς την κατάσταση στη συνέχεια. Θα γίνεις μέρος της νοοτροπίας ή θα την απορρίψεις;
Ναι, φίλε αναγνώστη, όταν πλέον βλέπεις στρατιώτες και όχι παιδιά, όχι φοιτητές, όχι νέους με φιλοδοξία, όταν βλέπεις άτομα που είναι στο όριο να χαρακτηρίσεις τη συμπεριφορά τους διεφθαρμένη στο όνομα ενός βραβείου, μιας διάκρισης, είτε εντός του πανεπιστημίου είτε σε τέτοιες προσομοιώσεις, και στο όνομα μιας δήθεν υπεροχής έναντι άλλων πανεπιστημίων, αρχικά τρομάζεις, μετά γελάς, στο τέλος, όμως, κλαις, όταν πλέον έχεις αντιληφθεί σοβαρότατους άγραφους νόμους και κανόνες αυτών των εκδηλώσεων, το σύστημα που τις θρέφει και, ακόμα χειρότερα, ότι αυτό το σύστημα επικροτείται ακόμα και από παράγοντες των ΑΕΙ.
Και για να σε προλάβω, φίλε μου, δεν μιλάω για τις περιπτώσεις εκείνες που παλεύεις για την ανταμοιβή των κόπων σου. Δεν μιλάω για την ευγενή άμιλλα που πρέπει, αν μη τι άλλο, να υπάρχει, ούτε για τη φιλοδοξία που σε κάνει να κοιτάς μόνο μπροστά και να αγωνίζεσαι για το καλύτερο, έχοντας σαν μότο ζωής «ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο».
Είναι δεδομένο ότι η ζωή δεν είναι ρόδινη και δίκαιη και είναι απαραίτητο να προπονείσαι για τον ανταγωνισμό που θα αντιμετωπίσεις μετέπειτα, στον επαγγελματικό αλλά και στον προσωπικό σου βίο, έχοντας, βέβαια, περιχαράξει το πλαίσιο δράσης, τα όπλα και τους στόχους σου.
Αλλά να σου πω και κάτι… Είναι μεγάλη «μαγκιά» -και με συγχωρείς για την έκφραση- να παλεύεις να διακριθείς σε κάθε τομέα της ζωής σου, αντιμετωπίζοντας με ευθύτητα και καθαρή συνείδηση τις προκλήσεις και έχοντας τη ψυχική δύναμη να μείνεις εντός των πλαισίων της ηθικής σου, απορρίπτοντας δόλια μέσα και συναισθήματα άσχημα που σε «τρώνε» σαν σαράκι μέσα σου. Είναι μεγάλη «μαγκιά» να μπορείς να υποκλίνεσαι στον ταύρο, όταν αυτός θα σε νικήσει. Είναι μεγάλη «μαγκιά» να διατηρείς ακέραιη την προσωπικότητα και τις αξίες που με τόσο κόπο σου μεταλαμπάδευσαν οι γονείς, οι παππούδες και ο κοινωνικός σου περίγυρος που σε μεγάλωσε και να ξεχωρίζεις με το «ποιος πραγματικά είσαι». Είναι μεγάλη «μαγκιά» όχι μόνο να μένεις εκτός του διεφθαρμένου συστήματος ανταγωνισμού, κυνισμού και χυδαιότητας που σε κάθε άλλο παρά επιτυχία μπορεί να σε οδηγήσει αλλά να το αντιμετωπίζεις επιθετικά και αποτελεσματικά.
Γιατί στο τέλος της μέρας, όταν πλέον νυχτώσει, φίλε μου, αυτό που θα σου μείνει, είναι η μαυρίλα του σκοταδιού, λόγω των παρωπίδων που έχεις βάλει στον εαυτό σου, η οποία δεν επιτρέπει να διαπεράσει ούτε το παραμικρό φως και την οποία προφανώς και δεν αντέχεις. Ξέρεις, χωρίς αυτές, θα μπορούσες να απολαύσεις τη λάμψη των αστεριών να αντανακλάται στο διπλανό σου και με αυτή τη γαλήνια εικόνα να κλείνεις τα μάτια σου, κάνοντας τον απολογισμό του σήμερα και να ονειρεύεσαι ένα καλύτερο αύριο…
Βγάλε, λοιπόν, τις παρωπίδες και δες τα αστέρια που είναι η χαρά, τα ευγενή συναισθήματα, η πραγματική πάλη κα η ανακούφιση της ανταμοιβής της και κοιμήσου ήσυχα το βράδυ.
Βγάλε τις παρωπίδες και δες ότι δεν σε διαφοροποιεί το αν σπουδάζεις στην Αθήνα ή στην Ζιμπάμπουε, όλοι μια οικογένεια είμαστε και ας μην το βλέπουν οι άλλοι έτσι, δεν πειράζει, απόρριψε εσύ την νοοτροπία αυτή και όλα θα έρθουν, η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.
Βγάλε τις παρωπίδες και μάθε ότι αν πρόκειται να αλλάξεις κάτι στον κόσμο, θα το κάνεις όταν πάψεις να στρέφεσαι εναντίον της ίδιας σου της γενιάς λες και βρισκόμαστε σε εμφύλιο πόλεμο και όταν θα ενωθείς με αυτήν.
Βγάλε τις παρωπίδες και προσέγγισε τις καθημερινές προκλήσεις με την ευγένεια και τη δύναμη που τους πρέπει.
Γιατί μόνο τότε θα μπορέσεις να ομορφύνεις τον άσχημο κόσμο της φτώχειας, της ανέχειας, την πολιτικής δολοπλοκίας, της ανισότητας και κυρίως της έκπτωσης αξιών που ζεις και να τον εξελίξεις. Γιατί μόνο όταν βγάλεις τις παρωπίδες και απορρίψεις το σκοτάδι, το τελευταίο θα σε βοηθήσει να δεις τα πραγματικά αστέρια και να παλέψεις για αυτά. Από εσένα ξεκινούν και σε εσένα καταλήγουν όλα. Και η κατάληξη θα εξαρτηθεί από την ποιότητα της αρχής που θα κάνεις… Μιας αρχής που κατ’ εξοχήν γίνεται στα πανεπιστημιακά χρόνια.
Ναι, φίλε μου, είμαι κι εγώ μέρος αυτής της κοινωνίας, έχω κάνει λάθη, έχω υποστεί αδικίες αλλά ξέρω πλέον ότι θέλω να απολαμβάνω τη νύχτα διαλύοντας το σκοτάδι με το φως της αισιοδοξίας, της γαλήνης και της ευγένειας που μου δίνουν τα αστέρια! Θα τα απολαμβάνω και θα προσπαθήσω να χτυπάω τη νοοτροπία αυτή με το φως τους. Είσαι μαζί μου;
Γεννηθείσα το 1999. Είναι φοιτήτρια Νομικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από πολύ μικρή ηλικία, ξεκίνησε να ασχολείται με διάφορες δραστηριότητες, εκ των οποίων ξεχώρισε τα debate και την αρθρογραφία. Συμμετέχει ενεργά σε μοντέλα προσομοιώσεων, ενώ ήταν αρχισυντάκτρια και αρθρογραφούσε τακτικά στην εφημερίδα του σχολείου της. Ιδιαίτερα πεδία ενδιαφέροντός της αποτελούν η Μέση Ανατολή και τα κοινωνικά ζητήματα.
