17.1 C
Athens
Παρασκευή, 22 Νοεμβρίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Νικόλαος Ζορμπάς

In Memoriam: Νικόλαος Ζορμπάς


Του Άγγελου Μεταλλίδη,

Ο Νικόλαος Ζορμπάς ήταν αξιωματικός του πυροβολικού και επικεφαλής του «Στρατιωτικού Συνδέσμου», που πραγματοποίησε το κίνημα στο Γουδί στις 15 Αυγούστου 1909. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 27 Σεπτεμβρίου του 1844. O πατέρας του ήταν κι αυτός στρατιωτικός. Σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων και στη συνέχεια μετέβη στη Γαλλία και στο Βέλγιο, για να συνεχίσει τις σπουδές του. Το 1886 συμμετείχε στον σύντομο συνοριακό πόλεμο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Επί πρωθυπουργίας του Χαρίλαου Τρικούπη, υπηρέτησε στο Yπουργείο Στρατιωτικών στη Διοίκηση προσωπικού, ενώ υπήρξε επίσης υπάλληλος του Yπουργείου Εσωτερικών και καθηγητής πυροβολικού στη σχολή Ευελπίδων. Εξαιτίας της μεγάλης συμπάθειας που είχε για τον Τρικούπη, αποφάσισε να κατεβεί υποψήφιος βουλευτής στον Βόλο. Δεν έγινε όμως αποδεκτός στον συνδυασμό του Τρικούπη και αναγκάστηκε να συμμετέχει στις εκλογές ως ανεξάρτητος. Δεν κατόρθωσε να εκλεγεί και παρέμεινε στο στρατό, όπου τοποθετήθηκε ως υποδιοικητής συντάγματος πυροβολικού και επιτελής στο Γ’ Σώμα Στρατού. Στον πόλεμο του 1897 έφερε τον βαθμό του αντισυνταγματάρχη όπου και διετέλεσε αρχηγός πυροβολικού της 1ης Μεραρχίας. Την περίοδο 1898 – 1906 διετέλεσε διοικητής της Σχολής Ευελπίδων και από το 1907 επικεφαλής της Εφορίας Υλικού Πολέμου με τον βαθμό του συνταγματάρχη.

Το 1909 οργανώνεται ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος και του ζητήθηκε από τους υπολοίπους στρατιωτικούς να αναλάβει την αρχηγία του κινήματος. Λόγω φυσικών του χαρισμάτων, όπως η εξυπνάδα και η ψυχραιμία αλλά και λόγω της εμπειρίας που είχε αποκτήσει από τις θητείες του στα υπουργεία, θεωρήθηκε ως η καλύτερη επιλογή. Ο στρατιωτικός σύνδεσμος ζήτησε την αναδιοργάνωση του στρατού, την απομάκρυνση του διαδόχου Κωνσταντίνου και των φανατικών υποστηρικτών του από το στράτευμα, καθώς και την κατάργηση των πολλών φόρων. Την 15η Αυγούστου 1909 ο Ζορμπάς ήταν επικεφαλής 250 αξιωματικών και πολλών οπλιτών και κήρυξε από τους στρατώνες στο Γουδί την Επανάσταση. Η αλήθεια είναι ότι ο Ζορμπάς και ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος δεν είχαν ως στόχο την εγκαθίδρυση δικτατορίας, αλλά επειδή δεν μπορούσαν να ανεχθούν τον παλαιοκομματισμό, κάλεσαν τον Οκτώβριο του 1909 από την Κρήτη τον Ελευθέριο Βενιζέλο να ηγηθεί της ανορθωτικής προσπάθειας της χώρας.

Στις 18 Ιανουαρίου του 1910 σχηματίστηκε η κυβέρνηση Δραγούμη. Ο ίδιος ορκίστηκε Υπουργός Στρατιωτικών και από τη θέση αυτή διέταξε τη διάλυση του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Στις 6 Οκτωβρίου του ίδιου έτους αντικαταστάθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Αποστρατεύτηκε το 1911 κατόπιν παραιτήσεώς του. Τον Σεπτέμβριο του 1912 έστειλε επιστολή προς τον Βενιζέλο, με την οποία ζητούσε  να ανακληθεί στην υπηρεσία ενόψει των Βαλκανικών Πολέμων. Ο Βενιζέλος όμως του αρνήθηκε να συμμετέχει.

Ο Νικόλαος Ζορμπάς πέθανε στις 12 Ιουνίου 1920 στο Β’ Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, σε ηλικία 75 ετών. Στη διάρκεια της ζωής του ανέπτυξε πλούσιο συγγραφικό έργο, γράφοντας τα βιβλία «Μαθήματα Πυροβολικής» και τα «απομνημονεύματα» τα οποία γράφτηκαν περίπου το 1911, λίγα χρόνια μετά την επανάσταση στο Γουδί, αλλά κυκλοφορήσαν το 1925.


Άγγελος Μεταλλίδης

Είμαι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Γεννήθηκα στις 12 Φεβρουαρίου 1998 και μεγάλωσα στην Καλαμαριά του νομού Θεσσαλονίκης. Τα επιστημονικά μου ενδιαφέροντα εντάσσονται στο χώρο της πολιτικής ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους και στην διαμόρφωση των πολιτικών θεσμών και ιδεολογιών της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Άγγελος Μεταλλίδης
Άγγελος Μεταλλίδης
Είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1998 και μεγάλωσε στην Καλαμαριά του νομού Θεσσαλονίκης. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα εντάσσονται στο χώρο της πολιτικής ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους και στην διαμόρφωση των πολιτικών θεσμών και ιδεολογιών της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας.