Του Βασίλη Δόγκα,
Η εικόνα που διαμορφώνεται για την ελληνική οικονομία το 1ο τρίμηνο 2020 έχει θετικά και αρνητικά στοιχεία, σύμφωνα με τα στοιχεία οικονομικών αναλυτών της Eurobank. Η δημοσίευση στοιχείων σχετικά με τους εθνικούς λογαριασμούς της Ελλάδας για το 1ο τρίμηνο του 2020 έχει προγραμματιστεί στις 4/6/2020. Στο 4ο τρίμηνο 2019, ο πραγματικός ρυθμός μεγέθυνσης διαμορφώθηκε στο -0,7% συγκρινόμενος με τα προηγούμενα τρίμηνα του 2019 και 1,0% σε ετήσια σύγκριση με αυτόν του 2018. Το παραπάνω αποτέλεσμα οφείλεται στη μείωση των εξαγωγών και στην πτώση της μεταβολής των αποθεμάτων μας. Η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις παγίων αυξήθηκαν με ικανοποιητικούς ρυθμούς, ενώ η δημόσια κατανάλωση αυξήθηκε οριακά. Η βιομηχανική παραγωγή σημείωσε ανάκαμψη το τρίμηνο Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος του 2020 και οι εξαγωγές εμπορευμάτων αυξήθηκαν κι αυτές σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019.
Στους δύο πρώτους μήνες του 2020, ο όγκος πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο κατέγραψε υψηλή αύξηση, αλλά δεν ήταν τόσο σημαντική όσο αυτής του Οκτωβρίου-Νοεμβρίου του 2019, ενώ όσον αφορά το ρυθμό ενίσχυσης της απασχόλησης, το τελικό αποτέλεσμα ήταν μείωσή του. Ο πληθωρισμός, σύμφωνα με το δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ), μειώθηκε στο 0,2% το Μάρτιο 2020 (συγκριτικά με τον περσινό Μάρτιο), ενώ τον Απρίλιο 2020 πέρασε σε αρνητικό έδαφος -0,9% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2019. Το πρωτογενές αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζει έλλειμμα 2,642 δισεκατομμυρίων ευρώ έναντι πλεονάσματος 232 εκατομμυρίων ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου, τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν σε 13,062 δισεκατομμύρια ευρώ, από τα περσινά 14,626. Σε ό,τι αφορά τις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, αυτές διαμορφώθηκαν στα 18,139 δισεκατομμύρια, από 16,565 την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα, μετά τη συρρίκνωση που κατέγραψε στο τέλος του 2019, κινήθηκε αυξητικά σε τριμηνιαία βάση από την αρχή του 2020. Στον τομέα της μεταποίησης, η ελληνική οικονομία μαζί με την Εσθονία και την Κροατία είχαν τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης. Στην περίπτωση της Ελλάδας, κλάδοι όπως αυτοί των τροφίμων και των πετρελαιοειδών (τομέων με σχετικά υψηλή ακαθάριστη προστιθέμενη αξία μεταποίησης), αλλά και άλλοι με σχετικά μικρότερα μερίδια, όπως βασικά φαρμακευτικά προϊόντα, κινήθηκαν ανοδικά και συνεισέφεραν θετικά στο σύνολο της παραγωγής το 1ο τρίμηνο 2020.
Από την άλλη, κλάδοι όπως αυτός της κατασκευής ειδών ένδυσης και της βιομηχανίας δέρματος κατέγραψαν μεγάλες απώλειες τον Μάρτιο 2020, συνεισφέροντας έτσι αρνητικά. Βάσει των παραπάνω παρατηρήσεων, η υγειονομική κρίση που προκλήθηκε κατά τη διάρκεια της καραντίνας αναμένεται να είναι εμφανής σε στοιχεία μεταποιητικής παραγωγής το 2ο τρίμηνο 2020. Η εγχώρια βιομηχανία φαίνεται ότι συνέβαλλε θετικά στον ρυθμό μεγέθυνσης τους μήνες Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος.
Το σύνολο των εξαγωγών μας, όμως, παρουσίασε οριακή πτώση κατά -0,3%, το 1ο τρίμηνο του έτους, σε σχέση με το περσινό, στο οποίο είχε παρατηρηθεί αύξηση τάξης 1,7% σε σχέση με αυτό του 2018. Αυτό φαίνεται να προκλήθηκε από τη μείωση της αξίας εξαγωγών πετρελαίου και παραγώγων αυτού (κατά -12,9% συγκριτικά με περσινά νούμερα), εξαιτίας της κατακόρυφης πτώσης των τιμών πετρελαιοειδών διεθνώς. Εξαιρουμένων αυτών των δεδομένων, οι εξαγωγές λοιπών εμπορευμάτων αυξήθηκαν κατά 5,2% τους πρώτους τρεις μήνες του 2020, σε σχέση με την περσινή αύξηση ύψους 4,2%. Απόρροια των παραπάνω ήταν και η μείωση του εμπορικού ελλείμματος κατά 273 εκατομμύρια ευρώ. Τα δεδομένα αυτά βέβαια αφορούν την προ-πανδημική οικονομία και αναμένεται αξιοσημείωτη πτώση το ερχόμενο τρίμηνο.
Όσον αφορά τους υπόλοιπους δείκτες υψηλής συχνότητας που έχουν δημοσιευτεί μέχρι σήμερα για το 1ο τρίμηνο του 2020: στο δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου, ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο (αξία πωλήσεων σε σταθερές τιμές) ενισχύθηκε κατά 4,7% συγκριτικά με το αντίστοιχο δίμηνο του προηγούμενου έτους. Στην αγορά εργασίας, το ποσοστό ανεργίας συνέχισε να κινείται καθοδικά (16,1% τον Φεβρουάριο 2020, από 16,2% τον Ιανουάριο 2020), με τον ρυθμό αύξησης της απασχόλησης να επιβραδύνει στο 0,4%. Σύμφωνα με προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να αυξηθεί στο 19,9% το 2020, από το 17,3% στο οποίο βρισκόμασταν.
Τέλος, ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 0,2% τον Μάρτιο 2020 (σε σχέση με τον Μάρτιο του 2019), ενώ τον Απρίλιο 2020 ξεκίνησε να λαμβάνει αρνητικές τιμές, ξεκινώντας από -0,9%. Αποτέλεσμα που πιθανά οφείλεται στη μείωση ζήτησης ενέργειας, αλλά και στην πτώση των τιμών της. Το τελικό αποτύπωμα του περασμένου εγκλεισμού και του αντίκτυπού του στις επιχειρήσεις και γενικότερα στην οικονομία που αυτές απαρτίζουν, θα φανεί στα στοιχεία, που θα διαμορφωθούν για τους μήνες που διανύουμε, μέσα στο καλοκαίρι.