Του Δημήτρη Τόλια,
Στις αρχές Απριλίου σε άρθρο μου, συγκεντρώσαμε και συγκρίναμε δημοσκοπήσεις σε 17 χώρες της Ευρώπης, ώστε να διαπιστώσουμε αν και πως η υγειονομική κρίση επηρεάζει τις στάσεις των πολιτών αναφορικά με τον κομματικό ανταγωνισμό. Εκείνο που παρατηρήθηκε ήταν μια αύξηση της δύναμης των κυβερνητικών κομμάτων. Επιπλέον, σύμφωνα και με το άρθρο της Βασιλικής Γεωργιάδου στο Βήμα της Κυριακής (26/4), σημειώθηκε και μια αντιστρόφως ανάλογη πτώση των ποσοστών των λαϊκιστικών κομμάτων. Σε αυτό το άρθρο συγκεντρώνουμε δημοσκοπικά δεδομένα, από τις αρχές Απριλίου μέχρι τα μέσα Μαΐου, προκειμένου να μελετήσουμε εάν αυτή η τάση συνεχίζεται και πως εξελίσσεται κατά τις πρώτες εβδομάδες της άρσης των περιοριστικών μέτρων.
Δυτική Ευρώπη
Στη Μ. Βρετανία, τα ποσοστά των Συντηρητικών μπορεί να άγγιξαν και το 55% (Opinium) στις αρχές Απριλίου ωστόσο έκτοτε παρουσιάζεται μια πτώση των ποσοστών του κόμματος στο 50% στις αρχές Μαΐου (Redfield & Wilton Strategies). Στη Γαλλία συμβαίνει το ίδιο και με τα ποσοστά αποδοχής του Emmanuel Macron, τα οποία σημειώνουν μικρή πτώση της τάξης του 3%. Η μεγάλη άνοδος των ποσοστών του Γάλλου Προέδρου κατά τον Μάρτιο (από 29% στο 43%, Εlabe και Ifop) δεν συνεχίζεται καθώς σε νέα δημοσκόπηση της Ifop στα τέλη Απριλίου η αποδοχή του συγκεντρώνει το 40%.
Στη Γερμανία, οι Χριστιανοδημοκράτες καλπάζουν. Τα ποσοστά του κόμματος της Α. Μέρκελ συνεχίζουν να αυξάνονται. Από το 26% στις αρχές και το 34% στα τέλη Μαρτίου (Forsa και Infratest Dimap), σημειώνει ποσοστό 40% σε νέα δημοσκόπηση της Forsa στις 8 Μαΐου. Ο ίδιος ανοδικός άνεμος σπρώχνει και το κυβερνών κόμμα της Αυστρίας σε άνοδο από το 40% στα μέσα Μαρτίου, στο 48% στα μέσα Απριλίου (Market Unique και Research). Ο άνεμος της ανόδου χτυπά και την Ολλανδία. Στο κυβερνών κόμμα από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο παρουσιάζεται πολύ μεγάλη άνοδος της δημοτικότητας των υποψηφίων του. Από τις 20 έδρες στην πρόθεση ψήφου στις 8 Μαρτίου (Peil.nl) φαίνεται να κερδίζει 43 έδρες σύμφωνα με δημοσκόπηση της I&O Research.
Νότια Ευρώπη
Αντίθετα, στην Ισπανία παρουσιάζεται πτώση των ποσοστών του Σοσιαλδημοκρατικού κυβερνώντος κόμματος. Ενώ το κόμμα του Π. Σάντσεθ συγκέντρωνε ποσοστό 31,2% στις 7 Απριλίου (CIS), σε δημοσκόπηση της electoPanel, στις 13 Μαΐου σημειώνει πτώση στο 26,1% ενώ οι Podemos διατηρούν τα ποσοστά τους στο ίδιο διάστημα. Στην γειτονική Πορτογαλία όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά με το κυβερνών κόμμα να αυξάνει τα ποσοστά του από το 37,5% στις αρχές Απριλίου (Eurosondagem) στο 40,3% στις 9 Μαΐου (Intercampus).
Στην Ιταλία, παρουσιάζεται έντονη αστάθεια ως προς τα ποσοστά των κομμάτων. Η διαφορά μεταξύ Λέγκας και του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος σταδιακά μειώνεται από τον Μάρτη (10,3%, Termometro Politico) μέχρι τον Μάιο (5%, Demopolis). Παρουσιάζεται συνεπώς μια σταδιακή και αργή άνοδος των ποσοστών του κυβερνητικού κόμματος και πτώση των ποσοστών της Λέγκας. Στην Ελλάδα, τα ποσοστά της Νέας Δημοκρατίας διατηρούν την μεγάλη άνοδο που σημειώθηκε κατά τον Μάρτιο και τον Απρίλιο με υψηλότερη μέτρηση εκείνη της Marc στο 43,6% στις 16/4. Τα ποσοστά του κόμματος του Κ. Μητσοτάκη κυμαίνονται τον Μάιο από το 42,5% μέχρι το 44.5% (Pulse και Opinion Poll).
Σκανδιναβία
Στη Σουηδία, η άνοδος των ποσοστών του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος συνεχίζεται. Από το 22,6% στις αρχές του Μάρτη στο 30,1% στις αρχές Μαΐου (Demoskop). Στη Φινλανδία, το κυβερνών σοσιαλδημοκρατικό κόμμα συνεχίζει να αυξάνει τα ποσοστά του από το 17,1% (Kantar TNS) στις αρχές Μαρτίου στο 22,1% στις αρχές Μαΐου (Taloustutkimus). Στη Δανία, το κυβερνών σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, από το 27,7% στο 33,8% στο ίδιο διάστημα (Epinion και Voxmeter).
Κεντρική & Ανατολική Ευρώπη
Στην Ουγγαρία τα ποσοστά κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα από τον Φεβρουάριο (51 μέχρι το 54%). Στην Πολωνία τα ποσοστά του κυβερνώντος συντηρητικού κόμματος φαίνεται να μειώνονται από τον τελευταίο μήνα. Από το 42% στις αρχές Απριλίου (IBSP) στο 37,7% στα μέσα Μαΐου (IBRiS).
Στην Κροατία το κυβερνών κεντροδεξιό κόμμα σημειώνει άνοδο από το 25,2% στις αρχές Μαρτίου (IPSOS PULS) στο 30,2% στα μέσα Μαΐου (Promocija plus). Αντίθετα, στο ίδιο χρονικό διάστημα, στην Εσθονία το κυβερνών Φιλελεύθερο κόμμα σημειώνει πτώση από το 33,2% στο 29,1% (Norstat).
Στη Λετονία, από τα πέντε κυβερνητικά κόμματα, μικρή πτώση παρουσιάζουν τα 4 από τα 5 ενώ επίσης μικρή άνοδο σημειώνει το σοσιαλδημοκρατικό Harmony κατά 4% (Politico). Στη Ρουμανία, το κυβερνών φιλελεύθερο κόμμα, από τις αρχές Μαρτίου μέχρι τις αρχές Μαΐου σημειώνει πτώση από το 36,7% στο 33% (IMAS και BCS).
Αφού κάναμε ένα αντιπροσωπευτικό πέρασμα σε 18 κράτη της Ευρώπης διαπιστώνουμε πως η ανοδική πορεία των κυβερνητικών κομμάτων που παρουσιάστηκε από τις αρχές Μαρτίου είτε συνεχίζεται, είτε διατηρείται χωρίς φθορές. Οι περιπτώσεις στις οποίες παρουσιάζονται απώλειες στα ποσοστά των κομμάτων της κυβέρνησης αποτελούν εξαιρέσεις. Η επικέντρωση των πολιτών στο μείζον ζήτημα της υγειονομικής κρίσης φαίνεται πως περιορίζει τον κομματικό ανταγωνισμό.
Ενδιαφέρον θα έχουν τα δεδομένα των επόμενων μηνών κατά τους οποίους θα προχωρήσει η επανεκκίνηση της αγοράς και θα γίνονται αισθητές οι επιπτώσεις της επερχόμενης οικονομικής κρίσης στην κοινωνία. Αναμένεται το πολιτικό πεδίο να διαπεράσουν νέα ζητήματα και συγκρούσεις που θα αναδειχθούν από τα νέα δεδομένα της μετά-κορωνοϊού εποχής. Οι κρίσιμες επιλογές των κυβερνήσεων και οι στρατηγικές αντιμετώπισης της ύφεσης θα εισάγουν στην ατζέντα της συζήτησης διακυβεύματα που θα μεταβάλλουν πολλές ισορροπίες εντός των πολιτικών συστημάτων.
Γεννήθηκε το 1998 και μεγάλωσε στον Ωρωπό Αττικής. Είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Πολιτικών Επιστημών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ενώ έχει φοιτήσει και για ένα έτος στο ίδιο τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Είναι λάτρης της πολιτικής ιστορικής ανάλυσης και έρευνας. Ασχολείται με την ανίχνευση της διαδικασίας διάδοσης και τις επιδράσεις των πολιτικών ιδεών στην κοινωνία τόσο στο παρελθόν όσο και φυσικά στο σήμερα.
