11 C
Athens
Δευτέρα, 25 Νοεμβρίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Πηνελόπη Δέλτα

In Memoriam: Πηνελόπη Δέλτα


Του Γιώργου Σαλπιγγίδη, 

Το 1874 έρχεται στη ζωή μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής πνευματικής σκηνής, η Πηνελόπη Δέλτα. Γεννημένη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ήταν το τρίτο από τα έξι παιδιά του Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη. Η οικονομική άνεση της οικογένειάς της, της προσέφερε κάθε δυνατότητα για παιδεία και πνευματική καλλιέργεια. Τις εγκύκλιες σπουδές της θα τις ολοκληρώσει στην Αλεξάνδρεια. Το 1895 θα παντρευτεί τον Φαναριώτη επιχειρηματία, Στέφανο Δέλτα και από τον γάμο μαζί του, απέκτησε τρεις κόρες. Ο γάμος αυτός της προσέφερε, επίσης, μεγαλύτερη ελευθερία και πολλά πνευματικά ερεθίσματα, αφού ήρθε σε επαφή σημαντικές προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Κ. Παλαμάς, ο Γ. Ψυχάρης, ο Αλ. Πάλλης κ.α.

Την περίοδο 1906-1913 βρίσκεται στην Φρανκφούρτη και έρχεται σε επαφή με τη νεότερη γενιά εκπαιδευτικών και συγγραφέων δημοτικής. Αρχίζει να ασχολείται με την συγγραφή λογοτεχνικών έργων και μάλιστα έργων για παιδιά, σε μια εποχή που το είδος αυτό εξέλιπε. Η αγάπη της για τα παιδιά ήταν αυτή που οδήγησε τα βήματά της σε αυτόν τον δρόμο, ενώ όπως γράφει η ίδια σε μια επιστολή της προς τον Παλαμά το 1909 «έχουμε τέτοια έλλειψη βιβλίων για παιδιά, που αποφάσισα να πάρω τη βουτιά χωρίς καμία απαίτηση να γράψω διήγημα που να έχει αξία, αλλά μόνο για να κάνω κάτι ελληνικό μ’ ελληνικές ιδέες, σ’ ελληνικό περιβάλλον». Πράγματι διαβάζοντας κανείς τα έργα της συναντά θέματα γύρω από την ελληνική ιστορία, όπως το ανεπανάληπτο έργο «Τον καιρό του Βουγλαροκτόνου» (1911) που ασχολείται με την Βυζαντινή εποχή ή το «Στα μυστικά του βάλτου» (1937) με τις αναφορές για τον ελληνοβουλγαρικό πόλεμο και τον Μακεδονικό αγώνα. Έπειτα τα θέματα μέσα από τον κόσμο των παιδιών άφησαν το δικό τους στίγμα στα ελληνόπουλα που μεγάλωσαν και θα μεγαλώνουν με τον «Τρελαντώνη» (1932) και τον «Μάγκα» (1935). Συνέβαλε και στην ελληνική εκπαίδευση με την συγγραφή αναγνωστικών, ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε «Τα αναγνωστικά μας» (1913), ενώ μέσα από τα έργα της εμφανίζεται και η πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας, όπως στο «Παραμύθι χωρίς όνομα».

Πέραν, όμως, από αυτήν την λογοτεχνική της συγγραφή συνέβαλε και στην συλλογή και διάσωση ιστορικών πηγών της εποχής της. Κατόρθωσε να συλλέξει προφορικές μαρτυρίες και διηγήσεις για τον Μακεδονικό αγώνα, ενώ και η αλληλογραφία της με πρόσωπα «κλειδιά» της πολιτικής ζωής σκιαγραφεί το κλίμα των ετών αυτών (μεταξύ αυτών οι Βενιζέλος και Πλαστήρας δυο πολλοί καλοί φίλοι της οικογένειας που σύχναζαν αρκετά συχνά στο σπίτι της στην Κηφισιά).

Το 1925 αρχίζει μια βαθμιαία παράλυση των άνω και κάτω άκρων της, αυτό όμως δεν ήταν αρκετό για να σβήσει την φλόγα που υπήρχε μέσα της. Σε όλη της την ζωή είχε μεγάλο φιλανθρωπικό έργο και ιδίως την περίοδο του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.

Μη μπορώντας να αντέξει την είσοδο των γερμανικών στρατευμάτων στην Αθήνα αποφάσισε να θέσει τέλος στην ζωή της καταναλώνοντας δηλητήριο. Ξεψύχησε σαν σήμερα στις 2 Μαΐου του 1941. Ύστερα από δική της επιθυμία θάφτηκε στον κήπο του σπιτιού της και στο μνήμα χαράχτηκε η λέξη ΣΙΩΠΗ.


TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Γιώργος Σαλπιγγίδης, Σύμβουλος Διοίκησης
Γιώργος Σαλπιγγίδης, Σύμβουλος Διοίκησης
Γεννημένος στην Αθήνα το 1999. Φοιτητής του Τμήματος Ιστορία, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών, της Καλαμάτας. Λάτρης της Βυζαντινής και Νεότερης Ιστορίας, του αρχαίου θεάτρου, του βιβλίου και της μαγειρικής.