Του Οδυσσέα Γραμματικάκη,
Ήταν 19 χρόνων όταν έκανε για πρώτη φορά το όνομά του γνωστό σε όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη. Το ημερολόγιο έγραφε 31 Μαΐου του 1941, όταν ο Μανώλης Γλέζος θα άφηνε ιστορία καθώς κατέβασε τη ναζιστική σημαία μαζί με τον Λάκη Σάντα από τον ιστό του βράχου της Ακρόπολης.
Ο Μανώλης Γλέζος γεννήθηκε το 1922 στη Νάξο. Η αντιστασιακή του δράση ξεκινάει από τα μαθητικά του χρόνια, καθώς το 1939 δημιούργησε μια αντιφασιστική ομάδα για την απελευθέρωση των Δωδεκανήσων από τους Ιταλούς αλλά και την αποκαθήλωση της δικτατορίας του Μεταξά.
Μετά το κατέβασμα της σβάστικας από την Ακρόπολη, συνελήφθησαν μαζί με τον Λάκη Σάντα και καταδικάστηκαν σε θάνατο από το γερμανικό στρατοδικείο. Τελικά, φυλακίστηκαν στις φυλακές Αβέρωφ και βασανίστηκαν. Στη φυλακή ο Γλέζος προσβλήθηκε από φυματίωση οπότε και αφέθηκε ελεύθερος. Το 1943 συλλαμβάνεται εκ νέου, αυτήν τη φορά από τους Ιταλούς για «αντεθνική δράση», καταφέρνοντας όμως να δραπετεύσει.
Μετά την απελευθέρωση, εργάστηκε ως συντάκτης στον «Ριζοσπάστη» μέχρι και την απαγόρευση της κυκλοφορίας της εφημερίδας, το 1947. Σε όλη τη διάρκεια του 1948 είχε καταδικαστεί και φυλακιστεί αρκετές φορές, μέχρι και το 1949 όπου καταδικάστηκε σε θάνατο. Η θανατική ποινή δεν πραγματοποιήθηκε λόγω του μεγάλου κύματος αλληλεγγύης τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς.
Οι φυλακίσεις και οι διώξεις εναντίον του συνεχίστηκαν μέχρι και το τέλος της δικτατορίας. Αν και βρίσκεται φυλακισμένος, το 1951 εκλέγεται βουλευτής με την ΕΔΑ. Αμέσως, ξεκινάει απεργία πείνας για την απελευθέρωση των 10 βουλευτών της ΕΔΑ που βρίσκονταν εξόριστοι. Το 1956 γίνεται διευθυντής της εφημερίδας «Αυγή» και το 1958 συλλαμβάνεται με την κατηγορία της κατασκοπείας. Αποφυλακίζεται 4 χρόνια μετά, εξαιτίας υπομνήματος διαμαρτυρίας των κατοίκων της Νάξου, του ελληνικού λαού και της διεθνής κοινής γνώμης.
Ο συγγραφέας και φιλόσοφος Αλμπέρ Καμύ είχε στείλει επιστολή στον τότε Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, κάνοντας έκκληση να απελευθερωθεί: «Απευθύνοντας έκκληση στα πιστεύω σας περί δικαιοσύνης, θα ήμασταν ευγνώμονες αν θελήσετε να δείξετε ευμένεια ως προς τον διανοούμενο Μανώλη Γλέζο, του οποίου δεν ασπάζομαι τις πεποιθήσεις μεν, θεωρώ δε ότι η γενναιότητά του είναι άξια αν μη τι άλλο εκτίμησης».
Κατά το πραξικόπημα της 21ης Απρίλη, συνελήφθη τα ξημερώματα της ίδιας μέρας στο σπίτι του στην Κυψέλη, ενώ μέχρι το 1971 βρισκόταν φυλακισμένος στο Γουδί, το Πικέρμι, τη Γυάρο, τη Λέρο και τον Ωρωπό. Το 1971 έλαβε γενική αμνηστία και αποφυλακίστηκε.
Κατά τη μεταπολίτευση, ο Γλέζος στρατεύτηκε με το ΠΑΣΟΚ, όπου εξελέγη βουλευτής το 1981 και το 1985 καθώς και ευρωβουλευτής το 1984. Από το 2000 συμμετείχε ενεργά στον Συνασπισμό. Δεν είχε εκλεχθεί βουλευτής με το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς μέχρι τις διπλές εκλογές του 2012, όπου εξελέγη βουλευτής Επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Από το 2014 έως το 2015 ήταν εκλεγμένος ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ, ερχόμενος πρώτος σε ψήφους πανελλαδικά. Η τελευταία του ομιλία στο Ευρωκοινοβούλιο ήταν κατά την ελληνική κρίση του 2015, λίγο πριν το δημοψήφισμα του Ιουλίου. Ο Γλέζος καταχειροκροτήθηκε τόσο από τη δική του ευρω-ομάδα την GUE-NGL, όσο και από άλλους συναδέλφους του που βρίσκονταν σε διαφορετικά ιδεολογικά στρατόπεδα.
Ο «πρώτος παρτιζάνος της Ευρώπης», όπως τον αποκάλεσε κάποτε ο Σαρλ ντε Γκωλ, έφυγε σήμερα στις 30 Μαρτίου 2020, πλήρης ημερών. Σε όλη του τη ζωή πάλεψε εναντίον του ναζισμού και υπέρ της ελευθερίας της πατρίδας του της Ελλάδας, της χώρας που τον φυλάκισε τόσες φορές, που τον καταδίκασε σε θάνατο, αλλά που ποτέ ο ίδιος δεν της γύρισε την πλάτη. Συνολικά, ο Μανώλης Γλέζος είχε καταδικαστεί 28 φορές για την πολιτική του δραστηριότητα και 3 από αυτές σε θάνατο. Στις φυλακές πέρασε συνολικά 11 χρόνια, ενώ στην εξορία 4. Επέζησε εννιά απόπειρες δολοφονίας που έγιναν εναντίον του. Βραβεύτηκε το 1962 με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν και κατάφερε να αποσπάσει τον θαυμασμό και τον σεβασμό από όλο τον πολιτικό κόσμο κατά τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Ο ίδιος είχε δηλώσει σε μια συνέντευξή του ότι η πιο έντονη ανάμνηση της ζωής του δεν ήταν όταν κατέβασε τη σβάστικα από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης αλλά η ανάμνηση της μητέρας του, η οποία τον στήριξε σε όλα του τα βήματα και σε όλους τους αγώνες του. Η δικτατορία των Συνταγματαρχών δεν του επέτρεψε να πάει στην κηδεία της το 1967, λόγω της αντιστασιακής του δράσης.
Ο Μανώλης Γλέζος είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της Ελλάδας και εμείς θα τον θυμόμαστε με σεβασμό και τιμή. Η αντίστασή του στον ναζισμό και η υπεράσπιση της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης τον ανέβασαν στο πάνθεον των ηρώων της Ελλάδας του 20ου αιώνα.
