Του Βάιου Φιλιούση,
Η σχέση της Νορβηγίας με την Ε.Ε. αν και καλή, έχει υπάρξει περίπλοκη ανά τα χρόνια. Η Νορβηγία, είναι μέλος του Ε.Ο.Χ (Ευρωπαϊκού Oικονομικού Xώρου) από το 1994, κάτι που της επιτρέπει να συμμετέχει στην ενιαία αγορά της Ε.Ε., χωρίς όμως να έχει δικαίωμα ψήφου στα θεσμικά της όργανα. Η σκανδιναβική χώρα έχει επιχειρήσει στο παρελθόν να αποτελέσει μέλος της Ένωσης, αλλά ο λαός της απέρριψε την πρόταση μετά από δύο δημοψηφίσματα, το 1972 και το 1994. Στις 31 Μαρτίου, η αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Έρνα Σόλμπεργκ δήλωσε πως θα ήθελε να ξαναπροσπαθήσει να καταθέσει η χώρα της αίτηση για να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γιατί όμως μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες, η πολιτική ελίτ της χώρας φαίνεται να επιμένει σε μία πιθανή συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις της Sentio, το 46,7% των Νορβηγών αντιτίθεται στην είσοδο της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το 34,9% την υποστηρίζει, την ίδια στιγμή που το 18,4% παραμένει αναποφάσιστο. Παρόλο που η πλειοψηφία των πολιτών είναι αντίθετη με την ένταξη, η υποστήριξη σε αυτή την πρόταση έχει αυξηθεί από το 2016, όπου το 70% του πληθυσμού ήταν κατά. Αυτά λοιπόν τα νούμερα, δίνουν «θάρρος» στο συντηρητικό αντιπολιτευτικό κόμμα να προτείνει, όταν όπως φαίνεται μέσα από τις δημοσκοπήσεις βγει κυβέρνηση, ένα δημοψήφισμα για το παραπάνω ζήτημα.

Ο κύριος λόγος που οι Νορβηγοί φαίνεται να έχουν αλλάξει θέση για το ζήτημα, είναι ο φόβος μιας επικείμενης ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης. Ο φόβος αυτός δεν είναι αδικαιολόγητος, αφού φαίνεται πως ο πρόεδρος Πούτιν δείχνει ενδιαφέρον στις νήσους Σπιτσβέργης που βρίσκονται στον Αρκτικό Ωκεανό. Πιο συγκεκριμένα, οι νήσοι, οι οποίοι ανήκουν στην Νορβηγία, βρίσκονται περίπου 940 χιλιόμετρα βόρεια από την ηπειρωτική χώρα (συγκεκριμένα από το Τρόμσο, τη βορειότερη μεγάλη πόλη της χώρας). Ο Πούτιν σε πρόσφατες δηλώσεις του, κατηγόρησε την Νορβηγία για στρατικοποίηση της περιοχής, αφήνοντας υπόνοιες για μία πιθανή απόβαση στα νησιά. Η σκανδιναβική χώρα, μη έχοντας πλέον την στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι λογικό να ψάχνει για καινούργιους συμμάχους. Αυτούς από ότι φαίνεται τους βρίσκει στο πρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία λαμβάνει μέτρα για μία κοινή στρατιωτική και αμυντική πολιτική.
Θα μπορούσε όμως κάτι τέτοιο να συμβεί ρεαλιστικά; Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται πιθανό να γίνει, τουλάχιστον στο κοντινό μέλλον. Ο λόγος είναι πως το κύριο κόμμα που στηρίζει την άμεση ένταξη της χώρας στην Ένωση, δεν βρίσκεται ακόμα στην εξουσία. Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου θα κρίνουν την πορεία της χώρας στο ζήτημα της ευρωπαϊκής ένταξης. Ακόμα όμως και να εκλεγεί το συντηρητικό κόμμα, θα πρέπει να συμπολιτευτεί με μία άλλη πολιτική δύναμη έτσι ώστε να έχει την απαιτούμενη πλειοψηφία. Ο πιο πιθανός κυβερνητικός εταίρος είναι το κεντροδεξιό κόμμα της «Προόδου», το οποίο έχει αντιτεθεί ξεκάθαρα σε μία επικείμενη ένωση.
Με τα τωρινά δεδομένα, ο μόνος τρόπος για να γίνει ακόμα μία φορά προσπάθεια να μπει η χώρα στην ευρωπαϊκή οικογένεια, είναι τα δύο μεγάλα φιλοευρωπαϊκά κόμματα (συντηρητικοί και εργατικοί) να κυβερνήσουν μαζί, κάτι που φαίνεται αρκετά απίθανο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Why Norway is edging towards a fresh EU membership bid, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
- On EU ‘no’ vote anniversary, more Norwegians want to join bloc, Reuters.com, διαθέσιμο εδώ