Του Βάιου Φιλιούση,
Στο ευρωκοινοβούλιο υπάρχουν 720 ευρωβουλευτές από 27 διαφορετικές χώρες της ευρωπαϊκής ηπείρου. Οι βουλευτές αυτοί εκλέγονται άμεσα από το λαό, και έχουν ως στόχο τη βελτίωση της ζωής του λαού της χώρας τους. Το σημερινό σύστημα εκλογής των ευρωβουλευτών είναι απλό. Γίνονται εκλογές σε κάθε χώρα και οι πολίτες της κάθε χώρας επιλέγουν να ψηφίσουν (συνήθως), ένα κόμμα το οποίο προέρχεται από τη χώρα τους. Τα κόμματα αυτά στη συνέχεια στέλνουν τους υποψηφίους τους που εξελέγησαν στην ευρωβουλή, έχοντας καθήκον ως μέλη ενός από τα ισχυρότερα νομοθετικά σώματα στον κόσμο.
Η επιρροή που έχουν αυτοί οι άνθρωποι στη ζωή μας είναι τεράστια, μιας και σύμφωνα με μελέτες, το 60% των νομοθετικών διατάξεων των ευρωπαϊκών χωρών προέρχεται από τις Βρυξέλλες. Αυτό που ξεχνάμε όμως πολύ συχνά, είναι ότι τα κόμματα είναι ιδεολογικοί φορείς, οι οποίοι υποστηρίζουν διαφορετικές θέσεις και ιδεολογίες. Ειδικά στη χώρα μας υπάρχει μεγάλη σύγχυση σχετικά με το λόγο που ψηφίζουμε ένα κόμμα, καθώς παίζουν πολλοί παράγοντες ρόλο σε αυτή μας την απόφαση (πελατειακές σχέσεις, εργαλειοποίηση των ευρωεκλογών ως μέθοδος διαμαρτυρίας προς τις πολιτικές της κυβέρνησης κ.α.). Τα μεμονωμένα όμως κόμματα έχουν πολύ μικρή δύναμη να επηρεάσουν το οτιδήποτε μέσα στο ευρωκοινοβούλιο. Οπότε, αυτό που κάνουν με σκοπό την μεγαλύτερη επιρροή τους είναι να συγκεντρωθούν μαζί με άλλα κοντινά τους ιδεολογικά κόμματα και να φτιάξουν ομάδες. Ποιo είναι όμως το ιδεολογικό πρόσημο αυτών των ευρωομάδων; Και τι υποστηρίζουν/εφαρμόζουν;
1. Ευρωπαϊκό Λαϊκό κόμμα
Η παλαιότερη και μεγαλύτερη ευρωομάδα μέσα στο κοινοβούλιο. Το κεντροδεξιό, χριστιανοδημοκρατικό «κόμμα», δημιουργήθηκε το 1976 και έχει ίσως την μεγαλύτερη επιρροή διαχρονικά στις νομοθετικές αποφάσεις της ένωσης. Η οικογένεια του λαϊκού κόμματος αποτελείται από συντηρητικά κατά βάση κεντροδεξιά κόμματα, τα οποία έχουν τις βάσεις τους στην παραδοσιακή χριστιανοδημοκρατία.
Είναι υπέρ μίας καπιταλιστικής οικονομικής πολιτικής, η οποία όμως θα έχει και στοιχεία τα οποία στηρίζουν την κοινωνία, υπέρ της προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων και του ελέγχου τους (κυρίως μέσω της Frontex) και υπέρ μίας ενωμένης Ευρώπης. Ως ένα σύνολο κεντροδεξιών κομμάτων, αναγνωρίζει τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η κλιματική κρίση στις ζωές και στο μέλλον των ευρωπαίων, όμως θεωρεί την οικονομική σταθερότητα και τη συνοριακή ασφάλεια της ένωσης πιο καίρια ζητήματα. Παρά ταύτα, έχει στηρίξει πρωτοβουλίες για ένα καθαρό από άνθρακα ενεργειακό μέλλον για τη γηραιά ήπειρο.
Στην ομάδα αυτή ανήκει η Νέα Δημοκρατία και κόμματα ανά την Ευρώπη με κοντινό σε αυτήν ιδεολογικό πρόσημο. Πρόεδρος του Ε.Λ.Κ. είναι ο Πολωνός Ντόναλντ Τουσκ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής επιτροπής (δηλαδή η ηγέτης της εκτελεστικής εξουσίας της Ε.Ε.), Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι επίσης μέλος του Ε.Λ.Κ., όπως επίσης και η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα.
2. Κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών
Η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα στο ευρωκοινοβούλιο είναι η ομάδα των σοσιαλιστών και δημοκρατών. Η ομάδα αυτή αποτελείται από τα κεντροαριστερά, σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Ιδεολογικά δέχονται την ελεύθερη οικονομία και θεωρούν ότι μπορεί να λειτουργήσει θετικά για τις ζωές των ανθρώπων, παρόλα αυτά δεν εμπιστεύονται την παντοδυναμία τους. Οι σοσιαλδημοκράτες πιστεύουν ότι η ελεύθερη οικονομία μπορεί να συνδυαστεί με φιλοεργατικές πολιτικές και κράτος πρόνοιας. Είναι υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και της πολιτικής σταθερότητας στην ήπειρο. Βασικές προτεραιότητές της είναι η προάσπιση ίσων δικαιωμάτων ανεξαρτήτως φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, φυλής κ.τ.λ., ενώ ταυτόχρονα στηρίζει πολιτικές προσιτής στέγασης και προστασίας των εργαζομένων. Θεωρεί την κλιματική κρίση μείζονος σημασίας ζήτημα και υποστηρίζει μία αυτόνομη ενεργειακά αλλά και στρατηγικά Ευρώπη.
Πρόεδρος των ευρωπαίων σοσιαλιστών είναι η Ισπανίδα Ιράτσε Γκαρθία Πέρεθ, και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού συμβουλίου είναι ο προερχόμενος από το σοσιαλιστικό κόμμα της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα. Από την Ελλάδα, μέλος της ομάδας είναι το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
3. Renew Europe
Η κεντρώα, φιλελεύθερη πολιτική δύναμη του ευρωκοινοβουλίου, με κόμματα που βρίσκονται ιδεολογικά κοντά στο Γάλλο Πρόεδρο Μακρόν. Βρίσκεται στην ευρύτερη πολιτική οικογένεια των Ευρωπαίων φιλελεύθερων δημοκρατών(ALDE).
Διαχρονικά έχει σταθεί υπέρ της πλήρους ένωσης της Ευρώπης, μιας και έχει στηρίξει ιδέες όπως η δημιουργία κοινού ευρωστρατού και πλήρους οικονομικής αυτονομίας. Υποστηρίζει μια καπιταλιστική οικονομική πολιτική, βασισμένη στην ελεύθερη αγορά, την επιχειρηματικότητα και τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας. Συνδυάζει προοδευτικές κοινωνικά πολιτικές (π.χ. σχετικά με τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας) με δεξιές-συντηρητικές οικονομικές πολιτικές.
4. Ευρωπαίοι συντηρητικοί και μεταρρυθμιστές
Οι ευρωπαίοι συντηρητικοί είναι αυτή τη στιγμή, η τέταρτη μεγαλύτερη δύναμη στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Βασικοί ιδρυτές του E.C.R. ήταν οι Βρετανοί συντηρητικοί (Tories). Το E.C.R. αυτοπροσδιορίζεται ως μια ευρωσκεπτικιστική, συντηρητική και πατριωτική πολιτική ομάδα. Τα κόμματα που βρίσκονται σε αυτή την ευρωομάδα, είναι τα σκληρά, δεξιά κόμματα, κάποια από τα οποία αγγίζουν τα όρια της ακροδεξιάς. Σε αυτή την ομάδα ανήκει το κόμμα της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, η οποία με τη στάση της έχει μετατρέψει το E.C.R., στο δίαυλο επικοινωνίας των δημοκρατικών κομμάτων της ένωσης, με τα ακροδεξιά κόμματα.
Σε αυτή την ομάδα βρίσκονται τα ακόμα πιο συντηρητικά και από το Ε.Λ.Κ. κόμματα. Τάσσεται υπέρ μιας Ευρώπης με πολύ αυστηρές συνοριακές πολιτικές. Είναι ευρωσκεπτικιστική ομάδα, που προωθεί την εθνική κυριαρχία των κρατών-μελών και τάσσεται κατά οποιασδήποτε περαιτέρω ευρωπαϊκής ενοποίησης. Από την Ελλάδα, στο E.C.R. ανήκει η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου και το κόμμα ΝΙΚΗ.
5. Οι Πράσινοι-Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία
Οι πράσινοι είναι η οικολογική ευρωομάδα της βουλής. Ανήκει στον προοδευτικό χώρο και θεωρεί την κλιματική κρίση ως το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ε.Ε. σήμερα. Η ομάδα αποτελείται από δύο διακριτές πολιτικές δυνάμεις: Τους Πράσινους, που είναι οικολογικά και προοδευτικά κόμματα, και την Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία (E.F.A.), που εκπροσωπεί εθνικές, περιφερειακές και αυτονομιστικές πολιτικές κινήσεις (π.χ. το Σκωτσέζικο S.N.P., το Καταλανικό E.R.C.).
Οι θέσεις των πρασίνων αφορούν κατά κύριο λόγο την ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης, η οποία πρέπει να επιτευχθεί μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Υποστηρίζουν ότι ο νεοφιλελευθερισμός και η ανεξέλεγκτη οικονομία συμβάλλει στην κλιματική κρίση, οπότε στοχεύουν σε μία πιο συγκεντρωτική οικονομία, ενώ ταυτόχρονα τάσσονται ξεκάθαρα κατά οποιασδήποτε μορφής ακροδεξιάς δύναμης που μπορεί να ανεβαίνει στο κοινοβούλιο. Είναι πλήρως δημοκρατικοί και φιλοευρωπαίοι, και ταυτόχρονα στηρίζουν τις μειονότητες και τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Υποστηρίζουν ανοιχτά σύνορα και τάσσονται ξεκάθαρα κατά της πυρηνικής ενέργειας.
6. Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (GUE/NGL)
Η κυριότερη αριστερή δύναμη στην Ε.Ε., η οποία αποτελείται από παραδοσιακά αριστερά, κυρίως ευρωσκεπτικιστικά κόμματα.
Αποτελείται από κόμματα της ριζοσπαστικής Αριστεράς που έχουν ως στόχο, όχι τη διάλυση αλλά την αλλαγή της λειτουργίας της Ε.Ε. Η G.U.E. έχει θέσεις κυρίως υπέρ μιας πιο αλληλέγγυας μεταναστευτικής πολιτικής, εργατικών δικαιωμάτων και δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Είναι προοδευτικά κόμματα με σοσιαλιστικές και κομμουνιστικές οικονομικές πολιτικές που έχουν ως προτεραιότητα θέματα δικαιωμάτων. Έχουν θέσεις υπέρ της αναδιανομής πλούτου και του περιορισμού των ανισοτήτων. Από την Ελλάδα, μέλος είναι ο ΣΥΡΙΖΑ.
7. Patriots for Europe και Europe of Sovereign Nations
Οι Patriots for Europe είναι η τρίτη μεγαλύτερη ευρωομάδα και αποτελείται από εθνικιστικά και ακροδεξιά κόμματα. Η ευρωομάδα “Europe of Sovereign Nations” είναι επίσης ακροδεξιά πολιτικής ομάδα με παρόμοιες θέσεις με τους Patriots for Europe.
Οι θέσεις τους είναι υπέρ της εθνικής προστασίας των κρατών μελών, και της μείωσης της δύναμης των Βρυξελλών. Έχουν ως στόχο η Ε.Ε. να μετατραπεί σε μία χαλαρή συνομοσπονδία κρατών, και η κάθε χώρα να είναι πλήρως υπεύθυνη για τις δικές της πολιτικές. Είναι υπέρ της πολιτικής του Ντόναλντ Τραμπ και κατά οποιασδήποτε προσπάθειας παγκοσμιοποίησης, υποστηρίζοντας εθνικά προσανατολισμένες μεταναστευτικές και οικονομικές πολιτικές. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ξεκάθαρα φιλορωσικές ιδεολογικές ομάδες. Από την Ελλάδα, μέλος των Patriots for Europe είναι η Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Members of the ESN Group, esn-group.eu, διαθέσιμο εδώ
- The Political groups of the European Parliament, europarl.europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- The European People’s Party. Our commitment to a strong Europe., epp.eu, διαθέσιμο εδώ
