Της Βάσιας Χατζηγεωργίου,
Μήπως βρίσκεσαι σε δίλημμα και δεν ξέρεις ποιο βιβλίο να επιλέξεις να διαβάσεις στη συνέχεια; Θέλεις να ασχοληθείς με κάτι που θα διευρύνει τις γνώσεις σου και θα τις εμπλουτίσει όσον αφορά την επιστήμη της ψυχολογίας, αλλά ταυτόχρονα θα είναι εύκολο και κατανοητό; Αν η απάντηση στις παραπάνω ερωτήσεις είναι θετική τότε δεν έχεις παρά να αφιερώσεις λίγο χρόνο στην ανάγνωση της περίληψής του, ώστε να διαπιστώσεις αν ταιριάζει τελικά με τις προσδοκίες σου ως προς την εμβάθυνση στην ψυχολογία.
Πρόκειται, λοιπόν, για Το μικρό βιβλίο της ψυχολογίας, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη και είναι ένα τόσο μικρό, όπως υποδηλώνει και ο ίδιος ο τίτλος, αλλά συνάμα και τόσο περιεκτικό, που συνοψίζει με σαφήνεια τις διαφορετικές μελέτες που αφορούν την ανθρώπινη συμπεριφορά!
Αξίζει να σημειωθεί πως οι συγγραφείς του βιβλίου Emily Ralls και Caroline Riggs διδάσκουν ψυχολογία στο πανεπιστήμιο του Ουέστ Σάσσεξ, και έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία τις σπουδές τους στον τομέα της Ψυχολογίας. Επομένως, το περιεχόμενο του βιβλίου βασίζεται σε εμπεριστατωμένες μελέτες και δεδομένα, ενώ παράλληλα στο τέλος του προτείνεται μία πλούσια βιβλιογραφία που αφορά εκτός από βιβλία και ιστότοπους που μπορεί κανείς να επισκεφθεί σε περίπτωση που επιθυμεί να εντρυφήσει λίγο περισσότερο στο θέμα.
Τι πραγματεύεται, λοιπόν, Το μικρό βιβλίο της ψυχολογίας;
Το συγκεκριμένο έργο ασχολείται με την ερμηνεία των ανθρώπινων συμπεριφορών όπως παρουσιάζονται μέσα από τα διαφορετικά πεδία μελέτης όπως η βιολογική προσέγγιση, η συμπεριφορική προσέγγιση, η ψυχοδυναμική, η γνωστική και σαφώς και η ανθρωπιστική, ενώ ταυτόχρονα αναλύεται και η ψυχολογία της κοινωνίας. Όλες ανεξαιρέτως οι παραπάνω προσεγγίσεις προσπαθούν να κατανοήσουν και να εξηγήσουν την ανθρώπινη συμπεριφορά, εξετάζοντας την κάθε φορά από διαφορετική οπτική γωνία το καθένα.
Σε όλη την έκταση του βιβλίου παρουσιάζονται εκτενώς τα χαρακτηριστικά και οι κύριοι εκπρόσωποι των προσεγγίσεων αυτών, αποδεικνύοντας πως καμία δεν αναιρεί την άλλη, απλώς ασχολείται με την αλήθεια με διαφορετική οπτική. Δε συμφωνούν μεταξύ τους, αποδεικνύοντας πως δεν υπάρχει μία εξήγηση για την ανθρώπινη συμπεριφορά, αλλά έχουν όλοι οι εκάστοτε υποστηρικτές των προσεγγίσεων δίκιο από τη στιγμή που απέδειξαν τις θεωρίες τους με μια σειρά ακέραιων πειραμάτων που με σεβασμό, ευθύνη και επάρκεια επιβεβαίωσαν τις θεωρίες τους.
Ποια τα βασικά χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τις προσεγγίσεις που αφορούν την κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς;
Όσον αφορά τη βιολογική προσέγγιση αξίζει να αναφερθεί πως αφορά τη μελέτη της σχέσης μεταξύ βιολογικών διεργασιών και ανθρώπινης συμπεριφοράς, κύριο όργανο ελέγχου της οποίας αποτελεί ο εγκέφαλος. Προχωρώντας, η ψυχοδυναμική προσέγγιση με κύριο εκπρόσωπο τον πιο διάσημο σε όλους μας ψυχολόγο, τον Σίγκμουντ Φρόυντ, στοχεύει στη μελέτη του ασυνείδητου. Στο σημείο αυτό αξίζει να γίνει μια αναφορά στην τριμερή προσωπικότητα που εξήγησε ο Φρόυντ και περιλαμβάνει το «Εκείνο», το «Εγώ» και το «Υπερεγώ». Επιπρόσθετα, η συμπεριφορική προσέγγιση αναφέρεται στη μάθηση μέσω της εμπειρίας, ενώ η γνωστική προσέγγιση στοχεύει στην κατανόηση της σκέψης τη στιγμή μεταξύ ερεθίσματος και αποτελέσματος, δηλαδή τη στιγμή πριν την εμφάνιση όποιας συμπεριφοράς. Τέλος, η ανθρωπιστική προσέγγιση είναι αυτή που τονίζει την ελεύθερη βούληση και αυτονομία του ατόμου, εκφράζοντας τη μοναδικότητα του καθενός.
Το μικρό βιβλίο της ψυχολογίας παρουσιάζει επίσης την τεράστια σημασία της συμπερίληψης της ηθικής κατά τη πραγματοποίηση των διαφόρων πειραμάτων σε κάθε προσπάθεια τεκμηρίωσης διαφόρων θεωριών της ψυχολογίας. Αν δεν υπάρχει ο κατάλληλος σεβασμός προς όλους τους συμμετέχοντες, η επάρκεια των ανθρώπων που διεξάγουν την όποια μελέτη, η υπευθυνότητα των ψυχολόγων και σαφώς η ακεραιότητα των αποτελεσμάτων που δημοσιεύονται, τότε η ηθική δεοντολογία τι ρόλο παίζει;
Αναντίρρητα, λοιπόν, από όλα τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα πως το Το μικρό βιβλίο της ψυχολογίας αποτελεί έναν χρήσιμο οδηγό στην κατανόηση των ανθρώπινων συμπεριφορών και παρέχει μία πολυδιάστατη ματιά στην ψυχολογία, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για την κατανόηση της ανθρώπινης φύσης!
