Του Δημήτρη Κυριαζή,
Μπορούν να χωρέσουν μέσα σε μια μπροσούρα, ένα σκέρτσο, ένα ποίημα ολόκληρες σκέψεις και απωθημένα προτού φτάσουν να γίνουν ακόμη μια σειρά από συσσωρευμένες νοσταλγίες; Η πραγματικότητα παράγει την τέχνη ή παράγεται υποκειμενικά από την τελευταία; Είναι σημαντικό σε μέρες και καιρούς, που τα φετίχ και οι εμμονές κάθε είδους εκδημοκρατίζονται και ο καθένας μιλά τελείως απροκάλυπτα γι΄ αυτά, να έρχονται μεμονωμένες ιστορίες να τα επιβεβαιώνουν και να σε κάνουν ως ένα βαθμό να ταυτιστείς; Ερωτήματα ουσίας —ή και όχι—, τα οποία οδηγούν σε εξίσου ουσιώδεις απαντήσεις.
Αντιμέτωπος με τα διηγήματα της Ευανθίας Χαριτοπούλου έρχομαι αυτομάτως κατά πρόσωπο με έναν κόσμο ιδεών τελείως ξένο από το δικό μου. Έτσι πίστευα τουλάχιστον, όταν ξεκίνησα την ανάγνωση της συλλογής. Ιστορίες διαφόρων ηρώων, φανταστικών ή μη δεν έχει σημασία, που εκπίπτουν στο έσχατο πάθος του έρωτα, της συντροφικότητας, αλλά και της μοναξιάς. Μια σειρά από περασμένες αγάπες στιγματίζουν και σμιλεύουν την προσωπικότητά και τη σχέση με τον κόσμο. Ευλογία και κατάρα, Σκύλλα και Χάρυβδη, δύο διακριτά νομίσματα με κοινή, όμως, τη μία όψη. Η ανάγκη να αγαπήσεις και να αγαπηθείς συγκρούεται με την ασυνειδησία, η οποία επιζητά μανιωδώς ισορροπία και μερικές ανάσες εσωστρέφειας και κλεισίματος στον εαυτό. Το ένστικτο της επιβίωσης πρωτοπορεί και προπορεύεται έναντι του χαδιού και του φιλιού, στα οποία καραδοκεί πάντα μία εν δυνάμει απογοήτευση.
Τέτοιες εικόνες σχηματίζει το Όμως η σάρκα ακόμη απαλή. Εικόνες αληθινές μα και ανήθικες, δεδομένου ότι διαρρηγνύουν τη συνήθη φαντασμαγορία του κλασσικού μυθιστορήματος, καθιστώντας ταυτόχρονα τις αφηγήσεις ακόμη πιο πεζές κι από την πεζή πραγματικότητα. Συναισθήματα και γλωσσικές επιγεύσεις που με τρόπο ευθύ και κατατοπιστικό γίνονται ένας κοινός βίος. Οι βαθύτεροι ψυχισμοί και συμπεριφορές που προκύπτουν μέσα από την ανάγνωση του έρωτα διαφορετικών προσώπων, σε κάνει να αναρωτηθείς αν πραγματικά τον βιώνουμε όλοι με τον ίδιο τρόπο. Αν η αντίληψή μας γι’ αυτόν προκύπτει μέσα από την παρατήρηση του εαυτού μας ή μέσα από την ανάγνωση του στους άλλους.
Κι αν τον ζούμε, όμως, όλοι το ίδιο, με τις ίδιες εκφράσεις και συμβολικές χειρονομίες; Όταν οι ερωτικές εμπειρίες επικοινωνούνται ευθύβολα σε ανοιχτό αναγνωστικό κοινό, τότε χάνεται ίσως το ιδιωτικό στοιχείο και η προσωπική ερμηνεία. Αποδεσμεύεται η ερωτική αγάπη από τη διαδικασία της ανακάλυψης και της αυτοσυγκίνησης. Τις πρώτες στιγμές δεν τις γνωρίζεις, αλλά τις αναγνωρίζεις, δεν τις βιώνεις, αλλά τις αναβιώνεις, καθώς κάθε τι καινούργιο αποτελεί απλά μια ήδη καλοσχηματισμένη πραγματικότητα. Η μαγεία της τέχνης και της έκφρασης αντικαθίσταται από μια υψηλή ευκρίνεια και διαφάνεια του κόσμου. Η αλήθεια προσεγγίζεται με πλήρη διαύγεια και συνεπώς, αδυνατεί να παράξει υψηλά νοήματα και ιεροτελεστίες. Όλες οι εμπειρίες γίνονται τόσο ρηχές, που ό,τι κερδίζουν σε εγκυρότητα το χάνουν σε σαγήνη και γοητεία. Αυτό που δεν μπορεί να εξηγήσει η επιστήμη έρχεται η αφαίρεση του καλλιτέχνη, του ποιητή, του πεζογράφου να καλύψει το κενό. Όταν, όμως, το κενό αυτό περιγράφεται εσκεμμένα παύει κάθε μορφή έκφρασης να είναι και ρομαντικά ιδιωτική.
Ίσως τελικά οι παρελθοντικές μέρες να είναι ιστορίες, τις οποίες με νοσταλγία, διαβάζοντάς τες κάποιος, καταλήγει στη δική του ερημική μοναξιά. Στη μοναξιά περιτριγυρισμένη από όμοιούς της αδιάφορους συνοδοιπόρους, που αναπάντεχα μπορεί να συμπέσει η μία μοίρα πάνω στην άλλη. Μπορεί πάλι και όχι… Ίσως ο χώρος αυτός να είναι πολύ ξένος από το δικό μου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Όμως η σάρκα ακόμα απαλή, politeianet.gr, διαθέσιμο εδώ
