Του Γιάννη Δίνη,
Το ελληνικό σύστημα διακυβέρνησης στηρίζεται σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία, η οποία ενσωματώνει τη συμμετοχή των πολιτών και την ισχυρή παρουσία των θεσμών, που ελέγχουν και καθοδηγούν τη λειτουργία του κράτους. Η μορφή διακυβέρνησης στην Ελλάδα είναι οργανωμένη γύρω από την εκτελεστική, τη νομοθετική και τη δικαστική εξουσία, με στόχο τη διασφάλιση της δημοκρατίας και την προάσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών. Στο κέντρο αυτών των εξουσιών βρίσκεται το Σύνταγμα της Ελλάδας, το οποίο προσδιορίζει τη δομή και τις αρμοδιότητες των θεσμών αυτών.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην Ελλάδα έχει ένα κυρίως εθιμοτυπικό ρόλο, χωρίς να ασκεί ουσιαστική πολιτική εξουσία, αλλά διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην εκπροσώπηση της χώρας στο εξωτερικό και σε ορισμένες συνταγματικές διαδικασίες. Εκλέγεται από το Κοινοβούλιο για θητεία πέντε ετών και αναλαμβάνει καθήκοντα, όπως η επίσημη ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων και η σύγκληση της Βουλής μετά από εκλογές. Παρόλο που ο Πρόεδρος δεν έχει άμεση επιρροή στην καθημερινή πολιτική ζωή, η θέση του παραμένει συμβολική και σημαντική για την ακεραιότητα του πολιτικού συστήματος.
Η εκτελεστική εξουσία στην Ελλάδα ασκείται από την κυβέρνηση, η οποία αποτελείται από τον Πρωθυπουργό και το Υπουργικό Συμβούλιο. Ο Πρωθυπουργός είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης και ηγείται του κυβερνητικού έργου, συντονίζοντας τις πολιτικές και στρατηγικές της χώρας. Ο Πρωθυπουργός συνήθως προέρχεται από το κόμμα ή το συνασπισμό που κερδίζει τις εκλογές και σχηματίζει την κυβέρνηση, είτε αυτόνομα είτε μέσω συνεργασιών με άλλα κόμματα. Η κυβέρνηση έχει την ευθύνη για την εφαρμογή των πολιτικών, την υλοποίηση του προϋπολογισμού και την εκπροσώπηση της Ελλάδας σε διεθνές επίπεδο.
Το Κοινοβούλιο αποτελεί το θεσμό που εκφράζει τη λαϊκή βούληση και έχει τον πρώτο λόγο στη νομοθετική διαδικασία. Στη Βουλή εκλέγονται 300 βουλευτές μέσω αναλογικού συστήματος, οι οποίοι έχουν την ευθύνη να θεσπίσουν νέους νόμους και να παρακολουθούν τη δράση της κυβέρνησης. Οι βουλευτές έχουν το δικαίωμα να εγκρίνουν ή να απορρίπτουν νομοσχέδια και να ασκούν έλεγχο στην εκτελεστική εξουσία. Η Βουλή διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση της δημοκρατικής λειτουργίας της χώρας, καθότι είναι υπεύθυνη για την έγκριση του προϋπολογισμού και την επιβολή ελέγχων στην κυβέρνηση.
Ένα από τα χαρακτηριστικά του ελληνικού πολιτικού συστήματος είναι η ανάγκη για συχνές συνεργασίες μεταξύ των κομμάτων, καθώς οι εκλογές συχνά δεν οδηγούν σε απόλυτη πλειοψηφία για ένα μόνο κόμμα. Αυτή η δυναμική οδηγεί σε κυβερνήσεις συνασπισμού, όπου κόμματα διαφορετικών ιδεολογιών συνεργάζονται για να σχηματίσουν μια λειτουργική κυβέρνηση. Παρά τη σημασία των ιδεολογικών διαφορών, οι συνεργασίες είναι συχνές και δείχνουν τη σημασία του πολιτικού συμβιβασμού στην ελληνική πολιτική ζωή.
Η δικαστική εξουσία στην Ελλάδα είναι ανεξάρτητη και αποτελεί τη βάση για την τήρηση της δικαιοσύνης. Ο ρόλος της δικαιοσύνης είναι κρίσιμος για τη διασφάλιση της εφαρμογής του νόμου και την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών. Οι δικαστές και οι εισαγγελείς διορίζονται με τρόπο που εξασφαλίζει την ανεξαρτησία τους από τις πολιτικές πιέσεις και παρεμβάσεις. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο είναι το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της χώρας, έχει την αρμοδιότητα να ελέγχει τη συνταγματικότητα των νόμων και των κυβερνητικών πράξεων. Η δικαστική εξουσία είναι ένας θεσμός, ο οποίος εγγυάται την αμερόληπτη εφαρμογή του δικαίου και αποτελεί τη βάση της κοινωνικής σταθερότητας.
Η πολιτική σκηνή στην Ελλάδα είναι πλούσια και ποικιλόμορφη, με πολλά πολιτικά κόμματα να εκπροσωπούν διαφορετικές ιδεολογικές τάσεις και συμφέροντα. Κύρια κόμματα στη σύγχρονη ελληνική πολιτική ζωή είναι η Νέα Δημοκρατία, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α, το ΠΑ.ΣΟ.Κ και διάφορα άλλα κόμματα μικρότερης επιρροής. Η εκλογική διαδικασία στη χώρα διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια και οι πολίτες συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση του πολιτικού τοπίου μέσω της ψήφου τους. Η συμμετοχή αυτή είναι υποχρεωτική για όλους τους πολίτες άνω των 18 ετών, ενισχύοντας τη δημοκρατική διαδικασία.
Το ελληνικό σύστημα διακυβέρνησης παρά τις προκλήσεις, που μπορεί να αντιμετωπίσει, παραμένει σταθερό και αποτελεσματικό στην εξασφάλιση της δημοκρατίας και της ευημερίας της χώρας. Η ισχυρή παρουσία των θεσμών, η συνεργασία μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης είναι τα βασικά χαρακτηριστικά, τα οποία επιτρέπουν στην Ελλάδα να λειτουργεί ως μια σύγχρονη δημοκρατική χώρα. Η διαρκής ανανέωση των πολιτικών και κοινωνικών αξιών εξασφαλίζει την ομαλή πορεία της χώρας προς το μέλλον, με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής ευημερίας και την περαιτέρω ανάπτυξη της δημοκρατίας.
Συμπερασματικά, το σύστημα αυτό το οποίο βασίζεται σε αρχές της συμμετοχικής δημοκρατίας και του πολιτικού διαλόγου είναι θεμελιώδες για τη λειτουργία της σύγχρονης Ελλάδας. Παράλληλα, συνεχίζει να εξελίσσεται σύμφωνα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της εποχής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Το Πολιτικό Σύστημα, learnaboutgreece.gr, διαθέσιμο εδώ
