6.5 C
Athens
Σάββατο, 22 Φεβρουαρίου, 2025
ΑρχικήΠολιτισμόςΤο θέατρο στην Ελλάδα σε συνάρτηση με τις πολιτικές αναταραχές του 20ού...

Το θέατρο στην Ελλάδα σε συνάρτηση με τις πολιτικές αναταραχές του 20ού αιώνα


Της Ταξιαρχούλας Ματζουράνη,

Το θυελλώδη έρωτα της σπουδαίας ηθοποιού και θιασάρχη, Κυβέλης Α(ν)δριανού (Μαρία Παπαφωτίου, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη) και του πολιτικού, Γεωργίου Παπανδρέου (Άρης Λεμπεσόπουλος), αφηγείται η δραματική σειρά Φλόγα και Άνεμος, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στέφανου Δάνδολου, σε σενάριο Ρένας Ρίγγα και σκηνοθεσία Ρέινα Εσκενάζυ.

Δύο διαφορετικές προσωπικότητες, σημεία αναφοράς των καιρών, ταγμένες, η μεν στην τέχνη, η δε στην πολιτική, συναντώνται στα χρόνια του εθνικού διχασμού και ερωτεύονται σφοδρά, ώσπου ο θάνατος του Γεωργίου Παπανδρέου, στα χρόνια της δικτατορίας τις χωρίζει. Τα γεγονότα εξιστορούνται μέσα από δώδεκα επεισόδια, με χρονική εναλλαγή μεταξύ παρελθόντος και αφηγηματικού παρόντος —ήτοι το έτος 1968—, με συνεχείς αναδρομές, στα οποία προβάλλονται στιγμές από τα πρώτα θεατρικά βήματα της Κυβέλης έως την ανάδειξη και εδραίωσή της ως κορυφαία ηθοποιού της εποχής. Η σειρά αναδεικνύει με λεπτομέρεια την εξέλιξη της θεματολογίας των θεατρικών παραστάσεων στην Ελλάδα, εν μέσω του ταραχώδους πολιτικού τοπίου του 20ού αιώνα, παράλληλα με τις ζωές των κεντρικών χαρακτήρων. Έτσι, ο θεατής αντιλαμβάνεται πως το θέατρο υπήρξε όχι μόνο χώρος καλλιτεχνικής έκφρασης, αλλά και πολιτικής στάσης.

Η σειρά προσφέρει μια βαθιά ματιά στην αλληλεπίδραση μεταξύ θεάτρου και πολιτικής στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, αναδεικνύοντας πώς οι καλλιτέχνες και οι παραστάσεις τους επηρεάστηκαν και επηρέασαν τις πολιτικές εξελίξεις της εποχής. Αρχικά, κυριάρχησαν ηθογραφικά έργα, που απεικόνιζαν την ελληνική επαρχία και τις παραδόσεις της. Σταδιακά, κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού, η θεματολογία επεκτάθηκε σε κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, με έργα που σχολίαζαν την αστικοποίηση, τις πολιτικές αναταραχές και τις συνέπειες των πολέμων. Η σειρά παρουσιάζει τον έντονο επαγγελματικό και πολιτικό ανταγωνισμό μεταξύ της Κυβέλης και της Μαρίκας Κοτοπούλη (Πέγκυ Τρικαλιώτη), εξίσου σημαντικής ηθοποιού και θιασάρχη.

Πηγή εικόνας: psichogios.gr

Η Κυβέλη, υποστηρίκτρια του Ελευθερίου Βενιζέλου (Μιχάλης Συριόπουλος) και η Κοτοπούλη, φιλοβασιλική, αντιπροσώπευαν δύο αντίθετες πολιτικές παρατάξεις. Αυτός ο διχασμός αντικατοπτριζόταν και στο κοινό τους, με τους θεατές να επιλέγουν παραστάσεις ανάλογα με τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Συχνά, οι παραστάσεις τους οδηγούσαν σε συγκρούσεις μεταξύ των οπαδών τους, υπογραμμίζοντας πώς η πολιτική πόλωση επηρέαζε το θεατρικό τοπίο της εποχής. Ακολουθούν η γερμανική κατοχή και έπειτα, ο εμφύλιος. Το θέατρο γίνεται μέσο αντίστασης, με παραστάσεις που περιέχουν πολιτικά μηνύματα, ενώ η επιθεώρηση, ως είδος, διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο, ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του 1940, προσφέροντας σάτιρα της επικαιρότητας και λειτουργώντας ως μέσο κοινωνικής κριτικής. Το Εθνικό Θέατρο αντιμετώπισε προκλήσεις, με αλλαγές στη διοίκηση και το ρεπερτόριο του, αντανακλώντας τις πολιτικές ανακατατάξεις της εποχής.

Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το θέατρο επηρεάστηκε από διεθνή ρεύματα, ενσωματώνοντας στοιχεία του υπαρξισμού, του μοντερνισμού και άλλων καλλιτεχνικών κινημάτων, με αποτέλεσμα την εμφάνιση πιο πειραματικών και αφαιρετικών μορφών, ώσπου μαζί με την εγκαθίδρυση της δικτατορίας, επιβάλλεται έντονη λογοκρισία και διώκονται καλλιτέχνες με αντίθετες πολιτικές πεποιθήσεις.

Ακόμη, δε θα μπορούσαν να λείπουν οι αναφορές σε σημαντικές προσωπικότητες, οι οποίες συνέβαλαν καθοριστικά στην εξέλιξη του ελληνικού θεάτρου, όπως ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, σημαντικός θεατρικός συγγραφέας, γνωστός για έργα, όπως η «Στέλλα Βιολάντη» και ο «Ποπολάρος», τα οποία εστίαζαν σε κοινωνικά και ηθογραφικά θέματα, ο Κάρολος Κουν, ιδρυτής του Θεάτρου Τέχνης, ο οποίος εισήγαγε πρωτοποριακές μεθόδους σκηνοθεσίας και ανέβασε έργα αρχαίου δράματος με σύγχρονη προσέγγιση, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, θεατρικός συγγραφέας με έργα, όπως η «Αυλή των θαυμάτων», που αποτύπωναν την καθημερινή ζωή και τα προβλήματα των απλών ανθρώπων.

Σημαντική προσωπικότητα της εποχής που συνέβαλλε στη μουσική και πολιτιστική σκηνή της Ελλάδας ήταν και ο Αττίκ (Γιώργης Χριστοδούλου). Αν και ο ρόλος του στη σειρά δεν είναι κεντρικός, οι εμφανίσεις του προσφέρουν μια αυθεντική αναπαράσταση της εποχής, αναδεικνύοντας τη συμβολή του στη μουσική και την πολιτιστική ζωή της χώρας. Η σειρά παρουσιάζει, επίσης, τη ζωή και το έργο άλλων σημαντικών προσωπικοτήτων, όπως ο Μήτσος Μυράτ (Θανάσης Τσαλταμπάσης), πρώτος σύζυγος της Κυβέλης, ηθοποιός και σκηνοθέτης, του οποίου η συνεργασία και η προσωπική σχέση με την Κυβέλη επηρέασαν την καλλιτεχνική της πορεία, ο Δημήτρης Χορν (Αναστάσης Ροϊλός), διακεκριμένος ηθοποιός που συνεργάστηκε με την Κυβέλη, συμβάλλοντας στην ανανέωση του ελληνικού θεάτρου με νέες προσεγγίσεις και ερμηνείες, η Μιράντα Μυράτ (Πέγκυ Σταθακοπούλου), η Βαλεντίνη Ποταμιάνου (Λυδία Σγουράκη) και ο Αλέξανδρος Παναγούλης (Λευτέρης Βασιλάκης). Αυτές οι προσωπικότητες, μεταξύ άλλων, διαμόρφωσαν το ελληνικό θέατρο, εμπλουτίζοντάς το με νέες ιδέες, τεχνικές και θεματολογίες, αντανακλώντας τις μεταβαλλόμενες πολιτικές συνθήκες της ελληνικής κοινωνίας.

Συνολικά, η σειρά δεν είναι απλώς μια βιογραφική αφήγηση, αλλά ένας καθρέφτης της ιστορικής και θεατρικής εξέλιξης της Ελλάδας τον 20ό αιώνα. Μέσα από τις ζωές των πρωταγωνιστών, αναδεικνύεται η αλληλεπίδραση τέχνης και πολιτικής, με το θέατρο να λειτουργεί ως πεδίο έκφρασης, αντίστασης και ανανέωσης. Οι παραστάσεις, οι δημιουργοί και οι συνθήκες που τις διαμόρφωσαν μαρτυρούν τη δυναμική σχέση της σκηνής με την κοινωνία. Με αυτόν τον τρόπο, η σειρά μάς υπενθυμίζει πως το θέατρο, πέρα από τέχνη, είναι και ένα ζωντανό ντοκουμέντο της ιστορίας!


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
  • Φλόγα και Άνεμος, ertflix.gr, διαθέσιμο εδώ

 

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ταξιαρχούλα Ματζουράνη
Ταξιαρχούλα Ματζουράνη
Eίναι τελειόφοιτη φοιτήτρια Νομικής στο ΑΠΘ, με ενδιαφέρον στους κλάδους του Ποινικού, του Εργατικού και του Δημοσίου Δικαίου. Κατάγεται από τη Λέσβο και κατοικεί στη Θεσσαλονίκη. Ασχολείται ενεργά με τον εθελοντισμό και την περίθαλψη αδέσποτων ζώων. Στον ελεύθερο χρόνο της διαβάζει λογοτεχνικά βιβλία. Μιλάει αγγλικά και κορεατικά. Αγαπάει τα ζώα και τη θάλασσα.