Της Αριάδνης – Παναγιώτας Φατσή,
Ο χρόνος περνά με τον ρυθμό του, χωρίς κανένας μας να μπορεί να τον σταματήσει και κάθε ηλικία φέρνει διαφορετικές εμπειρίες στη ζωή ενός ανθρώπου. Ωστόσο, στη σύγχρονη εποχή κυριαρχούν τα στερεότυπα εναντίον των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας. Τα πλεονεκτήματα της τρίτης ηλικίας, αλλά και όλα τα πολύτιμα στοιχεία που οι μεγαλύτεροι άνθρωποι μπορούν να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο είναι γεγονός, αλλά αρκετές φορές η κοινωνία δείχνει να τα αμφισβητεί.
Τα χαρίσματα αυτά εξερευνεί η Clare Pooley στο νέο βιβλίο της Πώς να μεγαλώσετε χωρίς αξιοπρέπεια. Πρόκειται για ένα συγκινητικό και χιουμοριστικό μυθιστόρημα που εξερευνά τις ζωές μιας ομάδας ηλικιωμένων, οι οποίοι αρνούνται να αφήσουν την ηλικία να τους καθορίσει. Το βιβλίο εκδόθηκε το Δεκέμβριο του 2024 από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο για το ελληνόφωνο κοινό, σε μετάφραση Βούλας Αυγουστίνου.
Πριν, όμως, περάσουμε στην περιγραφή και την κριτική για το βιβλίο, ας γνωρίσουμε τη συγγραφέα. Η Clare Pooley είναι Βρετανίδα συγγραφέας, απόφοιτη του Newnham College του Cambridge με πτυχίο στα Οικονομικά. Αρχικά, ακολούθησε καριέρα στον κλάδο της διαφήμισης και του marketing, φτάνοντας σε μια καλή θέση στην εταιρεία J. Walter Thompson. Αργότερα, εγκατέλειψε τον χώρο της διαφήμισης και ξεκίνησε το blog Mummy was a Secret Drinker, όπου κατέγραψε την πορεία της προς τη νηφαλιότητα, χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο. Αυτό οδήγησε στο αυτοβιογραφικό της βιβλίο The Sober Diaries, το οποίο αφηγείται το πρώτο της έτος χωρίς αλκοόλ, καθώς και τη μάχη της με τον καρκίνο του μαστού. Το πρώτο της μυθιστόρημα, The Authenticity Project, έγινε best seller στους New York Times.
Το νέο μυθιστόρημα της Pooley, που παρουσιάζουμε σήμερα, έρχεται να σχολιάσει, όπως δείχνει και η σπιρτόζικη περιγραφή στο οπισθόφυλλο, ότι η κοινωνία συχνά βλέπει τους ηλικιωμένους σαν να είναι αόρατοι και να μην έχουν πλέον θέση στον δημόσιο βίο. Η αφήγηση επικεντρώνεται στη Ντάφνι, η οποία έχει φτάσει στα 70 της, διαχειρίζεται ένα κρυφό παρελθόν και αισθάνεται αόρατη. Παρόλο που δεν έχει ιδιαίτερα υψηλές προσδοκίες για το εγχείρημα αυτό, αποφασίζει να αναζητήσει συντροφιά στη Κοινωνική Λέσχη για Ηλικιωμένους, ώστε τουλάχιστον να περνά ευχάριστα τις ώρες της. Η Ντάφνι, όμως, δέχεται μια ευχάριστη έκπληξη όταν γνωρίζει μια ομάδα ασυνήθιστων ηλικιωμένων, καθένας με τις δικές του ιδιορρυθμίες και μυστικά. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο Αρτ, ένας πρώην ηθοποιός που παλεύει με τη συνήθειά του να κλέβει μικροαντικείμενα, η Λίντια, που προσπαθεί να οργανώσει τη Λέσχη με περιορισμένη επιτυχία και η Ρούμπι, μια γυναίκα που χρησιμοποιεί το πλέξιμο για να κάνει κοινωνικές δηλώσεις μέσω της τέχνης με νήμα, γεμίζοντας δημόσιους χώρους με πλεκτές δημιουργίες και γλυπτά από νήμα.
Η ομάδα των ηλικιωμένων της λέσχης γνωρίζεται και δένεται, αλλά οι πρωταγωνιστές ανακαλύπτουν τα σχέδια του τοπικού συμβουλίου, το οποίο σκοπεύει να κλείσει τη λέσχη τους. Αποφασισμένοι να κρατήσουν ζωντανό το αγαπημένο τους μέρος κοινωνικοποίησης, τα μέλη, με τη βοήθεια του Ζίγκι, ενός εφήβου πατέρα και της ηλικιωμένης σκυλίτσας του, ξεκινούν μια αποστολή για να αποτρέψουν το κλείσιμο της λέσχης. Μέσα από τις καταστάσεις που θα βιώσουν, οι πρωταγωνιστές θα έρθουν αντιμέτωποι με το παρελθόν τους, περνώντας δύσκολες στιγμές, αλλά και βρίσκοντας περισσότερες ευκαιρίες για να δεθούν μεταξύ τους. Το μυθιστόρημα επικεντρώνεται ταυτόχρονα στους χαρακτήρες, οι οποίοι αποκτούν όλοι πρωταγωνιστικό ρόλο, εντείνοντας τη σημασία της κοινότητας.
Το μυθιστόρημα αυτό εισέρχεται με ερευνητική ματιά σε κοινωνικά θέματα, όπως η γήρανση, η φιλία και η περιθωριοποίηση από το κοινωνικό σύνολο ατόμων της τρίτης ηλικίας. Η συγγραφέας αποδίδει με σεβασμό και λεπτότητα τα χαρίσματα, αλλά και τα ελαττώματα των χαρακτήρων της, δηλώνοντας με το έργο της ότι η ζωή παραμένει γεμάτη δυνατότητες, ανεξαρτήτως ηλικίας. Το Πώς να Μεγαλώσετε (Με) Χωρίς Αξιοπρέπεια είναι ένα μυθιστόρημα, το οποίο προκαλεί στους αναγνώστες του ευθυμία με τις χιουμοριστικές καταστάσεις, στις οποίες μπλέκονται οι χαρακτήρες και συνάμα σκέψεις σοβαρές και ουσιώδεις, αναφορικά με τα πλεονεκτήματα, τις δυσκολίες και τις χαρές που προσφέρει η τρίτη ηλικία.
Προτείνεται ανεπιφύλακτα στη νέα γενιά, η οποία αντιμετωπίζει πρόβλημα με την κατανόηση των μεγαλύτερων. Σ’ όσους θέλουν να διαβάσουν μια όμορφη ιστορία για τη δύναμη της φιλίας, καθώς και σ’ όσους θέλουν να ευθυμήσουν και να προβληματιστούν ταυτόχρονα από ένα εύθυμο, αλλά και ευαίσθητο ανάγνωσμα.
