Της Μαριάνθης Κοκοράκη,
Στο προηγούμενο μέρος αναλύθηκε πλήρως, η κρίσιμη κατάσταση που επικρατούσε ανάμεσα στους Διαδόχους μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Σε αυτό το μέρος, θα αναδειχθεί η κορύφωση αυτής της σειράς των επάλληλων αιματηρών συγκρούσεων και θα δούμε τελικά ποιος θα επικρατήσει και θα ανέβει στον πολυπόθητο θρόνο της Μακεδονίας.
Έπειτα από την διπλωματική και πετυχημένη κίνηση του Κασσάνδρου να παντρευτεί την αδερφή του Μέγα Αλεξάνδρου, Θεσσαλονίκη, ο Αντίγονος Μονόφθαλμος θεωρούνταν πλέον, ως ο ισχυρότερος άνδρας ανάμεσα στους Διαδόχους. Ο γιος του ο Δημήτριος, του οποίου οι στρατηγικές ικανότητες και οι φιλοδοξίες του, τον έκαναν να μοιάζει ως ένας νέος Αλέξανδρος. Ο Αντίγονος πέτυχε να ενώσει υπό την ηγεσία του πάντα, ένα μεγάλο μέρος των ασιατικών επαρχιών της αχανούς αυτοκρατορίας. Ο Σέλευκος, ως κυρίαρχος της Βαβυλώνας, ένιωσε τεράστια απειλή και κατέφυγε στην Αίγυπτο, όπου ζήτησε καταφύγιο. Από τότε και στο εξής, ο Αντίγονος ήταν μόνος του σε αυτήν την διαμάχη, χωρίς άλλους συμμάχους. Ο Κάσσανδρος, ο Πτολεμαίος, ο Σέλευκος και ο Λυσίμαχος δημιούργησαν ένα νέο συνασπισμό το 314 π.Χ. και έδωσαν τελεσίγραφο στον Αντίγονο, προτείνοντας αναδιανομή των επαρχιών.
Η απάντηση του Αντιγόνου αποτελούσε μια καλά προσεγμένη σκηνοθετημένη σκηνή, όπως θα διαπίστωνε κανείς. Ο ίδιος συγκέντρωσε τον στρατό του στην Τύρο και του ζήτησε να εγκρίνει ένα κείμενο διά βοής, στο οποίο ονόμαζε τον Κάσσανδρο ως εχθρό της αυτοκρατορίας και απαιτούσε να ελευθερώσει τον Αλέξανδρο Δ’ και να απομακρύνει τις φρουρές από τις ελληνικές πόλεις και να τους αποδώσει την ελευθερία τους. Από την μία πλευρά φαίνεται πως ο Αντίγονος κάνει έκκληση στον «νόμιμο βασιλιά», για να αποδείξει την πίστη του στο στράτευμα, ενώ από την άλλη, παρακινούσε τις ελληνικές πόλεις να αναζητήσουν την ελευθερία και την αυτονομία τους. Ο Πολυπέρχοντας και ο γιος του Αλέξανδρος συμμάχησαν με τον Αντίγονο και έτσι κατ’ αυτόν τον τρόπο ξεκίνησε ένας νέος πόλεμος.
Η κορύφωση του πολέμου ήρθε όταν ο Κάσσανδρος, σκότωσε τον Αλέξανδρο Δ’, τον γιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 310 π.Χ. Ακόμη, θανατώθηκε και ο Ηρακλής, ο οποίος αποτελούσε τον νόθο γιο του Αλεξάνδρου, όντας ο επόμενος διάδοχος του μακεδονικού θρόνου, μετά τον Αλέξανδρο Δ’. Εφόσον, ο Κάσσανδρος είχε παντρευτεί την Θεσσαλονίκη, την αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αυτό σήμαινε ότι αποτελούσε τον επόμενο και νόμιμο διάδοχο του θρόνου της Μακεδονίας. Όμως, αυτό που πραγματικά απέδειξε στην μακεδονική αυτοκρατορία είναι πως δεν ανέβηκε στον θρόνο, έπειτα από κάποια λαμπρή νικηφόρα μάχη, αλλά αφού δολοφόνησε δύο εφήβους.
Πρέπει να αναφερθεί το γεγονός, πως όλοι οι Διάδοχοι επιθυμούσαν να ανέβουν στον θρόνο. Τις ίδιες φιλοδοξίες είχαν και ο Αντίγονος με τον γιο του, Δημήτριο. Στο μεταξύ, ο Δημήτριος απελευθέρωσε το 307 π.Χ., την Αθήνα από τη φρουρά του Κασσάνδρου. Το επόμενο έτος, ο Δημήτριος νίκησε τον στόλο του Πτολεμαίου στην Κύπρο. Ο Αντίγονος στην συνέχεια, ίδρυσε μία νέα πόλη που έφερε το όνομά του, την Αντιγόνεια, στον ποταμό Ορόντη. Σύμφωνα με τις πηγές, λέγεται πως φόρεσε εκεί ένα διάδημα ως σύμβολο της νεοαποκτηθείσας εξουσίας. Ο ίδιος έστειλε ακριβώς ένα ίδιο διάδημα και στον γιο του, Δημήτριο.
Αφότου, λοιπόν, πατέρας και γιος έλαβαν τον τίτλο του βασιλιά, οι υπόλοιποι διάδοχοι έσπευσαν να αναγορεύσουν τους εαυτούς τους, επίσης βασιλιάδες. Το έτος 306 π.Χ. πήρε δικαίως το όνομα «Έτος των Βασιλέων» και αποτέλεσε ουσιαστικά, την αρχή μιας νέας φάσης πολέμων. Το 305-304 π.Χ., ο Δημήτριος πολιόρκησε την Ρόδο, όπου αποτελούσε κύριο σύμμαχο του Πτολεμαίου. Αν και ο πρώτος απέτυχε να κατακτήσει το νησί, η εφευρετικότητά του κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του έδωσε το προσωνύμιο «Πολιορκητής».
Οι μηχανικοί του κατάφεραν να φτιάξουν μία κινητή μηχανή πολιορκητικού χαρακτήρα, την «ελέπολιν». Η μηχανή αυτή μπορούσε να μεταφέρεται επάνω σε τροχούς και αποτελούσε στην ουσία έναν ξύλινο πύργο, εννέα ορόφων με ενσωματωμένους πυροσβεστικούς μηχανισμούς και διόδους. Κατασκευάστηκαν και άλλες πολιορκητικές μηχανές, όπου έπειτα από την ήττα του Δημητρίου στην Ρόδο, οι νικητές Ρόδιοι τις πούλησαν και με τα έσοδα, χρηματοδότησαν την κατασκευή ενός αγάλματος του θεού Ήλιου, ύψους τριάντα μέτρων. Το άγαλμα αυτό τοποθετήθηκε δώδεκα χρόνια αργότερα στο λιμάνι μέχρι που ένας σεισμός (266 π.Χ.), το ισοπέδωσε. Πρόκειται για τον Κολοσσό της Ρόδου!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Άγγελος Χανιώτης (2021), Η Εποχή των Κατακτήσεων, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
- Δημήτριος Ε. Ευαγγελίδης (2012), Αρχαία Μακεδονία: Εθνολογία, Αρχαιολογία, Ιστορία, εκδόσεις Ινφογνώμων
- Thomas R. Martin (2023), Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας – Από την Προϊστορία στους Ελληνιστικούς Χρόνους, εκδ. Θύραθεν
- Philip Matyszak (2019), A Companion to Ancient Macedonia, Pen & Sword Military
