Του Χάρη Οικονόμου,
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι, βρίσκεται υπό έρευνα για την εμπλοκή της στον επαναπατρισμό του Λίβυου πολέμαρχου, Οσάμα Αντζιέμ, γνωστού και ως Οσάμα αλ-Μάσρι, ο οποίος καταζητείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) για εγκλήματα πολέμου.
Ο Ντζιμ (Οσάμα Αντζιέμ), υπεύθυνος φυλακών στην Τρίπολη, κατηγορείται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου από τον Φεβρουάριο του 2015. Τα εγκλήματα αυτά, που διαπράχθηκαν στη φυλακή Μιτίγκα, περιλαμβάνουν προσβολή της προσωπικής αξιοπρέπειας, σκληρή μεταχείριση, βασανιστήρια, βιασμό, σεξουαλική βία και δολοφονίες, σύμφωνα με τα άρθρα του Καταστατικού της Ρώμης.
Το ΔΠΔ έκρινε ότι ο Ντζιέμ είτε διέπραξε προσωπικά τα εγκλήματα είτε τα διέταξε ή τα διευκόλυνε μέσω μελών της Ειδικής Δύναμης Αποτροπής (SDF/RADA). Τα θύματα περιλάμβαναν κρατούμενους για θρησκευτικούς λόγους (π.χ. Χριστιανοί ή άθεοι), αντιρρησίες ή αποκλινόμενους της ιδεολογίας της SDF/RADA (π.χ. ομοφυλοφιλία, «ανήθικη συμπεριφορά»), ή φερόμενους υποστηρικτές ένοπλων ομάδων.
Σε βίντεο που δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Μελόνι αποκάλυψε ότι κατηγορείται για φερόμενη βοήθεια και υποκίνηση του αλ-Μάσρι. Ωστόσο, η ίδια αρνείται τους ισχυρισμούς, επισημαίνοντας ότι η απελευθέρωσή του αποφασίστηκε από ιταλικό δικαστήριο λόγω έλλειψης επίσημης ειδοποίησης από το ΔΠΔ προς το ιταλικό υπουργείο Δικαιοσύνης. Επίσης, τόνισε ότι ο αλ-Μάσρι είχε ήδη ταξιδέψει σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες χωρίς να συλληφθεί.
Ο Ντζιέμ είχε ταξιδέψει στην Ιταλία για να παρακολουθήσει αγώνα μεταξύ Γιουβέντους και Μίλαν, αφού είχε περάσει σχεδόν δύο εβδομάδες στη Γερμανία, τη Γαλλία και το Βέλγιο. Οι ιταλικές αρχές, ειδοποιημένες από το ΔΠΔ, τον συνέλαβαν στο ξενοδοχείο του στο Τορίνο στις 19 Ιανουαρίου 2025.
Ωστόσο, δύο ημέρες αργότερα, η κυβέρνηση τον απελευθέρωσε επικαλούμενη τυπικές διαδικασίες, καθώς η αστυνομία δεν είχε ενημερώσει το υπουργείο Δικαιοσύνης. Ο Ντζιέμ επιβιβάστηκε αμέσως σε κρατικό αεροσκάφος και μεταφέρθηκε στη Λιβύη. Ο υπουργός Εσωτερικών Ματέο Πιαντεντόζι δήλωσε ότι η απόφαση ελήφθη λόγω της «κοινωνικής επικινδυνότητάς» του, ενώ επικριτές υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση δεν ήθελε να διαταράξει τις σχέσεις της με τις λιβυκές αρχές, που ελέγχουν τις μεταναστευτικές ροές.
Η Τζόρτζια Μελόνι υπερασπίστηκε τις ενέργειες της κυβέρνησης, κατηγορώντας το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) για αποτυχία στην έγκαιρη ενημέρωση του ιταλικού Yπουργείου Δικαιοσύνης, γεγονός που οδήγησε στη σύλληψη του Οσάμα Αλμάσρι βάσει τυπικών διαδικασιών έκδοσης.
Εξέφρασε, επίσης, σκεπτικισμό για τη χρονική συγκυρία του εντάλματος, σημειώνοντας ότι εκδόθηκε «βολικά» μόλις εκείνος έφτασε στην Ιταλία, ενώ είχε προηγουμένως ταξιδέψει ανενόχλητος σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες για 12 ημέρες. Μετά την απελευθέρωσή του, η κυβέρνηση τον απέλασε άμεσα, χαρακτηρίζοντάς τον «επικίνδυνο άτομο».
Σύμφωνα με τους δικαστές του ΔΠΔ, στη φυλακή Μιτίγκα, την οποία διηύθυνε ο Αλμάσρι, τουλάχιστον 34 κρατούμενοι σκοτώθηκαν έως τον Φεβρουάριο του 2015, ενώ 22 άτομα, μεταξύ αυτών ένα παιδί πέντε ετών, υπέστησαν σεξουαλική βία.
Η Μελόνι έλαβε άμεση στήριξη από τους αντιπροέδρους της κυβέρνησης. Ο Αντόνιο Ταγιάνι χαρακτήρισε την έρευνα αντίποινα κατά των δικαστικών μεταρρυθμίσεων, ενώ ο Ματέο Σαλβίνι δεσμεύτηκε να τις προωθήσει.
Η αντιπολίτευση, ωστόσο, επέκρινε έντονα τη διαχείριση της υπόθεσης. Ο Ματέο Ρέντσι σχολίασε ότι η Μελόνι εκμεταλλεύεται την έρευνα για να παρουσιαστεί ως θύμα, τονίζοντας ότι η υπόθεση Αλμάσρι δεν είναι έγκλημα, αλλά «ακόμα χειρότερο –είναι λάθος».
Η έρευνα θα εξεταστεί από το Δικαστήριο Υπουργών, που αποτελείται από τρεις δικαστικούς λειτουργούς. Η υπόθεση άνοιξε μετά από καταγγελία του δικηγόρου Λουίτζι Λι Γκότι, ο οποίος ζήτησε έρευνα για πιθανή εύνοια προς τον Ντζιέμ και κακοδιαχείριση δημοσίων πόρων. Οι εισαγγελείς παρέπεμψαν την υπόθεση στο Δικαστήριο Υπουργών, το οποίο έχει 90 ημέρες για να αποφασίσει αν θα την απορρίψει ή αν θα τη στείλει στη Βουλή, όπου η Μελόνι διατηρεί πλειοψηφία.
Το ενδιαφέρον στην εξέλιξη και τη διερεύνηση της υπόθεσης έγκειται στις διμερείς σχέσεις Ιταλίας-Λιβύης των τελευταίων χρόνων, οι οποίες περιστρέφονται κυρίως γύρω από το μεταναστευτικό, θέμα δια παντός παρόν στις ευρωπαϊκές συνομιλίες. Να υπενθυμίσουμε πως τον περασμένο Μάιο κατά την επίσκεψή της στη Λιβύη, η Μελόνι συνομίλησε με τον πρωθυπουργό της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, Αμπντούλ Ραχμάν Νταμπάιμπα, τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου, Μοχάμεντ Γιούνιους αλ-Μένφι, και –ξεχωριστά– τον στρατηγό Χαλίφα Χάφταρ, επικεφαλής του Λιβυκού Εθνικού Στρατού. Αναφορικά με το μεταναστευτικό, η Μελόνι τόνισε ότι η συνεργασία Ιταλίας-Λιβύης έχει ήδη αποφέρει «σημαντικά αποτελέσματα».
Πρότεινε την περαιτέρω ενίσχυσή της στον τομέα της μετανάστευσης και κάλεσε Λίβυους αξιωματούχους να συμμετάσχουν σε ομάδες εργασίας στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της «Διαδικασίας της Ρώμης». Αυτή στοχεύει στην αντιμετώπιση των αιτιών της μετανάστευσης, τη δημιουργία ασφαλών και νόμιμων διαδρομών και την καταπολέμηση της διακίνησης ανθρώπων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Meloni under investigation as Italy’s deportation of ICC suspect takes new turn, Euractiv, διαθέσιμο εδώ
- Situation in Libya: ICC arrest warrant against Osama Elmasry Njeem for alleged crimes against humanity and war crimes, ICC, διαθέσιμο εδώ
- Italy: Prime Minister in Libya for Discussions on Further Migration Co-operation ― Joint Italian-Finnish Proposal on Migration Presented to EU Member States ― NGO Monitoring Aircraft Banned from Using Airports Near Migrant Routes ― Almost 23,000 Unaccompanied Child Migrants Missing in Italy in Three Years, ECRE, διαθέσιμο εδώ
- Ιταλία: Έρευνα σε βάρος της Μελόνι για τον επαναπατρισμό Λίβυου πολέμαρχου, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Why is Giorgia Meloni under investigation for Libyan officer’s release?, Reuters, διαθέσιμο εδώ
