Της Νικόλ Καστόρα,
Ένα όνομα αμέτρητες παραλλαγές… Ο αιώνιος εραστής, ο πιο ακόλαστος, ο πιο ελευθεριάζων και μέγας υβριστής. Αυτός ήταν ο Δον Ζουάν του Ισπανού Μολίνα. Ένας μυθοπλαστικός χαρακτήρας, ο οποίος από το δέκατο τέταρτο αιώνα, που δημιουργήθηκε, δεν έπαψε ποτέ να εμπνέει τον καλλιτεχνικό χώρο σ’ όλα του τα είδη. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να μην το κάνει, αφού μιλάμε για ένα χαρακτήρα μπαλαντέρ, ένα όνομα που αντιπροσωπεύει τα στερεότυπα και τα κακώς κείμενα ολόκληρης της κοινωνίας. Σε πολλές παραλλαγές, λοιπόν, είναι ο Λατίνος εραστής και πλανευτής των γυναικών, ενώ σε άλλες αντιπροσωπεύει μέχρι και τον ίδιο το διάβολο! Για εμάς φυσικά, δεν είναι άλλος, από τον Πάνο Βλάχο σ’ ένα ρόλο έκπληξη!
Αρχικά, πρέπει οπωσδήποτε να αναφερθεί η ιδιαίτερη και ιδιόρρυθμη, ταυτοχρόνως, παραλλαγή και ελεύθερη απόδοση από την Λητώ Τριανταφυλλίδου και τον Πάνο Βλάχο. Το γεγονός στο οποίο μετέφεραν τον Δον Ζουάν στη σύγχρονη εποχή, το καθιστά αυτομάτως ενδιαφέρον, είτε εν τέλει ήταν πετυχημένο είτε όχι. Όλοι μας έχουμε την απορία να δούμε πώς θα ήταν ο Δον Ζουάν σε μια άκρως φεμινιστική και ταυτοχρόνως πατριαρχική κοινωνία. Άραγε θα μπορούσε να υπάρξει στη σημερινή κοινωνία, να βρει τη θέση του στο σύγχρονο και μοντέρνο κόσμο ή μήπως ο Δον Ζουάν είναι ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας; Ο γείτονας, ο φίλος, ο εραστής —αρσενικού και θηλυκού γένους— ή μήπως εν τέλει όλοι μας έχουμε μέσα μας έναν Δον Ζουάν ή έστω τον πειρασμό του;
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Όλη η δράση της παράστασης εκτυλίσσεται σ’ ένα μπαρ και συγκεκριμένα, στο μπαρ του πατέρα του Δον Ζουάν. Όταν ο πρωταγωνιστής μπαίνει στο μαγαζί, έχοντας αφήσει την τελευταία του αγαπητικιά στα σκαλιά της εκκλησίας, ένα κομφούζιο ξεκινάει! Η νύφη και υποτιθέμενη φεμινίστρια τρέχει εξαγριωμένη πίσω από το κατά τα άλλα ανεξάρτητο και αυτόνομο αρσενικό, τον Δον Ζουάν, ενώ ο πατέρας του, η πιστή τραγουδίστρια του μπαρ και ένα ζευγάρι, οι οποίοι είναι θαμώνες στο μαγαζί απολαμβάνουν το θέαμα. Και τότε… όλα ξεκινούν! Μετά τον κωμικό και άσχημο χωρισμό τους, ο Δον Ζουάν, αναγκαστικά, το παίρνει απόφαση πως πρέπει να αλλάξει! Στο μπαρ από στιγμή σε στιγμή θα γίνει κατάσχεση και ο πατέρας του, τού το μεταβιβάζει, αφού αποχωρεί απ’ αυτό. Μη έχοντας, λοιπόν, καμία γυναίκα να συντηρεί τον ίδιο και το σκηνοθετικό του —και καλά— ταλέντο, ο Δον Ζουάν αποφασίζει να λειτουργήσει το μαγαζί, παραδίδοντας μαθήματα life coaching —μαθήματα ζωής και αυτοβελτίωσης. Μ’ άλλα λόγια, να βγάλει χρήματα κοροϊδεύοντας!
Πρώτο θύμα της βοήθειάς του πέφτει η τραγουδίστρια του μπαρ. Χρησιμοποιώντας ως «μέσα» πειθούς, κάθε στερεοτυπική προκατάληψη έναντι των γυναικών που βρίσκονται στα 40 —μείωση της ομορφιάς και της νεότητας, έλλειψη συζύγου και δημιουργίας οικογένειας—, κατορθώνει να την πείσει πως αν τον ακολουθήσει, κάθε πίεση που βιώνει θα εξαφανιστεί! Στη συνέχεια, στρέφεται προς το ζευγάρι που επισκέπτεται το μαγαζί, το οποίο περνάει κρίση. Στρέφοντας τον έναν ενάντια του άλλου, εμφυσώντας όλα τα στερεότυπα που δημιουργούν το «τέλειο αρσενικό» και αντιστοίχως, το «τέλειο θηλυκό», προκειμένου να γίνουν εχθροί και κυρίως, να ξεχάσουν πως είναι και δύο άνθρωποι και όχι εκπρόσωποι των δύο φύλλων.
Ξεκινάει, λοιπόν, ο Δον Ζουανισμός! Μάλιστα, ο Δον Ζουάν παρουσιάζεται ως νέος Μεσσίας, εκπροσωπώντας μια νέα θρησκεία για κάθε αφελή και ακαλλιέργητο. Κλέβοντας τον κόσμο, πουλώντας δήθεν σωτηρία, βρίσκει νόημα στη αφανή ζωή του. Κατορθώνει, μάλιστα, να προσηλυτίσει την πρώην αρραβωνιαστικιά του και τον πατέρα του. Η ασυδοσία, η ακολασία, η απληστία, ο εγωισμός, η ανομία και η ματαιοδοξία δεν αργούν να φέρουν το χειρότερο αποτέλεσμα! Και τότε… κάθε πλάνη, φιάσκο και ψευτιά αποκαλύπτονται!
Ο Πάνος Βλάχος χαρισματικός, όπως πάντα! Υποδύεται τον Δον Ζουάν, ακολουθώντας μια ξεκαρδιστική και ευρηματική κινησιολογία, χορεύοντας και τραγουδώντας. Ακολουθώντας το μοναδικό στυλ της τελευταίας κορυφαίας του παράστασης, Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού, συνδυάζει το θέατρο με τη μουσική, καθώς όχι ένας, αλλά δύο μουσικοί επί σκηνής συνοδεύουν το κάθε τραγούδι. Οι στίχοι του, κυρίως γύρω από το σεξουαλικό, ταράζουν και κάνουν το κοινό να ξεκαρδίζεται συνεχώς. Παρόλα αυτά, δεν έχουν το επαναστατικό, το ξεσηκωτικό και το δυνατό συναίσθημα, που είχαν οι στίχοι του αναρχικού. Φυσικά, δεν σταματά να εντάσσει και τους στίχους των δικών του τραγουδιών στις ατάκες του —εσύ φοράς μακιγιάζ και εγώ σου λέω ψέματα. Επίσης, ξεκάθαρο είναι πως θέλει να προκαλέσει σε σημεία, που δεν είναι απαραίτητο, όπως το να φοράει τακούνια, αλλά και η δράση του στην τελευταία σκηνή, όσοι έχετε δει την παράσταση καταλαβαίνετε, γιατί δεν λέω περισσότερα.
Ο Κώστας Φιλίππογλου είναι απολαυστικότατος στο ρόλο του πατέρα του Δον Ζουάν, ενώ και οι: Κατσώλης, Μπούνταλη και Βαμπούλα είναι απόλυτα ταιριαστοί στους ρόλους τους. Μια παράσταση, η οποία θίγει βαρυσήμαντα και επίκαιρα μηνύματα, όπως είναι ο επηρεασμός και η «κυριαρχία» δημόσιων προσώπων, η δύναμη της δημαγωγίας, η αρνητική επιρροή των κινημάτων στις σχέσεις των δύο φύλων, αλλά και η ίδια η σημασία των δύο φύλων.
Και ας μην ξεχνάμε πως πάνω απ’ όλα πρέπει να είμαστε άνθρωποι! Να αγαπάμε και να σεβόμαστε το συνάνθρωπό μας, όχι τον άνδρα ή τη γυναίκα, αλλά τον άνθρωπο! Και ας μην ξεχνάμε για ό,τι συμβαίνει γύρω μας ευθυνόμαστε και εμείς! Ας μην αφήνουμε τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και τους μοντερνισμούς να κάνουν κουμάντο στη ζωή μας!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Δον Ζουάν, athinorama.gr, διαθέσιμο εδώ
