Της Ανδριάνας Κοντού,
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφτηκε την Τετάρτη το Κάιρο για να συμμετάσχει στη 10η Τριμερή Σύνοδο Κορυφής ανάμεσα σε Ελλάδα, Αίγυπτο και Κύπρο. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο, όπου οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μεταβάλλονται συνεχώς, με τη Συρία να παραμένει σε ασταθή κατάσταση, ενώ οι ενεργειακές προκλήσεις στην ευρύτερη περιοχή εντείνονται.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός συμμετείχε σε πλήθος συναντήσεων. Αρχικά, είχε διμερή συνάντηση με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσ, και έπειτα με τον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη. Στη συνέχεια, ακολούθησαν συνομιλίες των αντιπροσωπειών των τριών χωρών με τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και Εξωτερικών, Θόδωρου Σκυλακάκη και Γιώργου Γεραπετρίτη να πρωταγωνιστούν και να έρχονται σε επαφή με τους ομολόγους τους. Τα κύρια θέματα που τέθηκαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αφορούν την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, την γεωστρατηγική σημασία της συνάντησης καθώς και τις περιφερειακές εξελίξεις που ταλανίζουν την περιοχή και συνάμα τον υπόλοιπο κόσμο.
Αναλυτικότερα, το κύριο θέμα συζήτησης μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι ήταν η ενεργειακή συνεργασία, με έμφαση στο έργο GREGY που αφορά ουσιαστικά την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου. Το έργο αυτό το οποίο βρίσκεται στο στάδιο των τεχνικών μελετών, αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στις ενεργειακές εξελίξεις της περιοχής, με την διαφαινόμενη συμμετοχή περισσότερων από 20 διεθνών εταιρειών. Το GREGY, με προϋπολογισμό 4,2 δισ. ευρώ, θα μεταφέρει 3.000 MW πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα, παραγόμενα κυρίως από αιολικά πάρκα. Από την ενέργεια αυτή, το ένα τρίτο θα καταναλώνεται στην Ελλάδα, το άλλο τρίτο θα εξάγεται στην ΕΕ, και το υπόλοιπο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου. Το έργο χαρακτηρίζεται ως υψίστης γεωστρατηγικής σημασίας, καθώς συμβάλλει τόσο στη διαφοροποίηση των ενεργειακών προμηθευτών της Ευρώπης, όσο και στη μείωση της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια. Παράλληλα, προσφέρει στην Αίγυπτο τον ρόλο του κεντρικού ενεργειακού κόμβου για τη Μεσόγειο.
Αναμφίβολα, στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκονται και οι εξελίξεις στη Συρία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε την ανάγκη μιας διαδικασίας που θα περιλαμβάνει όλους τους Σύρους, ενώ τόνισε τη σημασία σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου από τη νέα ηγεσία της χώρας, διασφαλίζοντας τα δικαιώματα των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων. Η Ελλάδα, ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενισχύει τη θέση της ως αξιόπιστος διπλωματικός συνομιλητής σε διεθνές επίπεδο. Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Κάιρο, τον Μάρτιο του 2024, έγινε στο πλαίσιο της υπογραφής της Συμφωνίας Στρατηγικής και Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Αιγύπτου, με την Ελλάδα να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ανάδειξη της στρατηγικής σημασίας της Αιγύπτου για την Ευρώπη.
Αβίαστα, λοιπόν, συνάγεται το συμπέρασμα ότι η τριμερής σύνοδος Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου αποτελεί ένα σημαντικό διπλωματικό εργαλείο για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας, την προώθηση της σταθερότητας και την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων. Αυτό επιβεβαιώνεται από την υπογραφή συμφωνιών, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής. Οι συμφωνίες αυτές πρόκεινται για μνημόνια συνεργασίας που αφορούν τα λιμάνια, τον τομέα της υγείας, τις επενδύσεις και την τεχνολογική ανάπτυξη.
Υπογραμμίστηκε, τέλος, η ανάγκη για συνέχιση της στενής συνεργασίας σε τομείς, όπως η ενέργεια, η ασφάλεια και η οικονομία, ενώ τονίστηκε η σημασία του διεθνούς δικαίου και ιδιαίτερα της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) ως βασική αρχή για την επίλυση διαφορών. Συμπερασματικά, οι κοινές δηλώσεις των τριών ηγετών αναδεικνύουν τη στρατηγική σημασία των σχέσεων μεταξύ των τριών χωρών, αποδεικνύοντας πως οι συνεργασίες αυτού του είδους μπορούν να λειτουργήσουν ως πυλώνας ειρήνης, σταθερότητας και ανάπτυξης στην περιοχή «κλειδί» του παγκόσμιου χάρτη, την Ανατολική Μεσόγειο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γιατί είναι σημαντική η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας, Αιγύπτου, Κύπρου, στο Κάιρο, economico.gr, διαθέσιμο εδώ
- Στο Κάιρο την Τετάρτη ο Μητσοτάκης – Τριμερής με Αλ Σίσι και Χριστουδουλίδη για τα ενεργειακά, cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
