Της Βερονίκης Στεριώτη,
Ο Στίβεν Χόκινγκ (Stephen Hawking), υπήρξε ένας από τους πιο λαμπρούς και αναγνωρίσιμους επιστήμονες της εποχής μας. Με αφορμή τη γέννησή του στις 8 Ιανουαρίου 1942, θα ήταν εύλογο να εστιάσουμε στη ζωή και το μεγάλο του έργο, που αποτελούν, αναμφίβολα, πηγή έμπνευσης για εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Παρά τις αντιξοότητες που αντιμετώπισε, ο ίδιος με την δύναμη της θέλησής του, κατάφερε να θέσει νέα πρότυπα, όχι μόνο στην επιστήμη, αλλά και στην ανθρώπινη ανεκτικότητα.
Γεννήθηκε, λοιπόν, στην Οξφόρδη και αποτελούσε μέλος μια οικογένειας που είχε ιδιαίτερη αγάπη για τη γνώση. Την περιέργειά του για τον κόσμο και τη μάθηση του την γέννησαν οι γονείς του, διανοούμενοι και οι δύο, από πολύ μικρή ηλικία. Έτσι, ο ίδιος, αν και είχε ξεκινήσει τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης με προσανατολισμό τη χημεία, έδειξε από πολύ μικρή ηλικία μεγάλο ενδιαφέρον για τη φυσική και τα μαθηματικά. Αργότερα, στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, ο Στίβεν επικέντρωσε το ενδιαφέρον του στην κοσμολογία, έναν κλάδο που δεν το ήξερε τότε, αλλά αργότερα θα όριζε ολόκληρη την επιστημονική του πορεία. Η ιδιοφυία του γρήγορα αναγνωρίστηκε από συμφοιτητές και καθηγητές του, ενώ ο ίδιος είχε ήδη ξεκινήσει να διαμορφώνει τις θεωρίες του, που θα τον έκαναν διάσημο στη μετέπειτα πορεία του.
Στα 21 του χρόνια, ο Χόκινγκ διαγνώστηκε με ALS. Πρόκειται για μια νευροεκφυλιστική ασθένεια, η οποία ξαφνικά του έδωσε προσδόκιμο ζωής μόλις λίγα χρόνια. Αυτά τα νέα, ωστόσο, δεν τον αποθάρρυναν, αλλά αντίθετα τον ώθησαν να αξιοποιήσει στο έπακρο, τον πολύτιμο, πλέον, χρόνο του μέχρι να ολοκληρώσει τις σπουδές και το διδακτορικό του, παρά την προοδευτική του παράλυση. Με την πολύτιμη βοήθεια ειδικών συσκευών επικοινωνίας, σε συνδυασμό με την ακούραστη υποστήριξη από την οικογένειά του συνέχισε να εργάζεται κανονικά, να γράφει, αλλά και να διδάσκει. Η ίδια του η ανθεκτικότητα, αποτέλεσε πρότυπο και σύμβολο για ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και συγκεκριμένα για ανθρώπους που αντιμετώπιζαν τέτοιου είδους σοβαρές δυσκολίες.
Από τα σημαντικότερα επιστημονικά του επιτεύγματα, είναι ευρέως γνωστή η θεωρία του για τις μαύρες τρύπες, καθώς και η ανακάλυψη της ακτινοβολίας Χόκινγκ, σύμφωνα με την οποία οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ενέργεια. Οι ανακαλύψεις του αυτές, αποτέλεσαν ορόσημα στην επιστήμη, άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε το σύμπαν σήμερα, και ταυτόχρονα έθεσαν θεμέλια για περαιτέρω έρευνα στην κβαντική φυσική, αλλά και την κοσμολογία.
Ακόμη, το βιβλίο του, «Το Χρονικό του Χρόνου», έφερε με επιτυχία κοντά στο ευρύ κοινό τις έννοιες της κοσμολογίας, μέσα από απλή και κατανοητή γλώσσα. Με αυτόν τον τρόπο, ο Χόκινγκ κατάφερε να εξηγήσει πολύπλοκες έννοιες, όπως τη θεωρία της σχετικότητας, την προέλευση του σύμπαντος, καθώς και τη φύση του ίδιου του χρόνου. Το έργο του αυτό μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες και πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα, εμπνέοντας νέες γενιές επιστημόνων και συμπληρώνοντας τεράστια εκδοτική επιτυχία.
Παράλληλα, ο Στίβεν Χόκινγκ συνεισέφερε και στη μελέτη της Μεγάλης Έκρηξης — το γνωστό Big Bang — καθώς και σε αυτή της αρχής του σύμπαντος. Η δουλειά του κατάφερε να συνδυάσει την κβαντική φυσική, με τη γενική θεωρία της σχετικότητας, μια προσέγγιση που, μέχρι σήμερα, παραμένει στο επίκεντρο της σύγχρονης επιστήμης.
Πέρα από τα σημαντικά του ευρήματα, ο Στίβεν, με το χαρακτηριστικό του χιούμορ και την αστείρευτη αγάπη του για τη ζωή, ενέπνευσε όχι μόνο επιστήμονες, αλλά και ανθρώπους κάθε ηλικίας και επαγγέλματος. «Η Θεωρία των Πάντων» (2014), γνωστή βιογραφική ταινία αφιερωμένη στη ζωή του, αφηγείται σημαντικές του στιγμές καθώς και τη σχέση του με την πρώτη του σύζυγο, Τζέιν Χόκινγκ. Απέσπασε πολλά βραβεία, ενώ ταυτόχρονα, κατάφερε να αναδείξει τη σύνδεση ανάμεσα στην προσωπική και επιστημονική πορεία του πρωταγωνιστή. Απεβίωσε στις στις 14 Μαρτίου 2018, σε ηλικία 76 ετών, στο σπίτι του στο Κέιμπριτζ.
Ο Χόκινγκ έγινε ακόμη δημόσιος ομιλητής, υπερασπιστής των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, καθώς και σχολιαστής για ζητήματα που σχετίζονταν με την τεχνητή νοημοσύνη, το περιβάλλον και τη μοίρα της ανθρωπότητας. Σήμερα, το μήνυμά του ότι το πνεύμα μπορεί να ξεπεράσει το σώμα, παραμένει πιο ισχυρό από ποτέ. Η ζωή του Στίβεν Χόκινγκ, αποτελεί από μόνη της μια υπενθύμιση ότι, όσο δύσκολες και αν είναι οι συνθήκες, η επιμονή και το θάρρος μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Στίβεν Χόκινγκ: Ο διασημότερος επιστήμονας μετά τον Αϊνστάιν, sansimera.gr, διαθέσιμο εδώ
- Στίβεν Χόκινγκ (Stephen Hawkinh) – 8 Ιανουαρίου 1942, ert.gr, διαθέσιμο εδώ
- Στίβεν Χόκινγκ: Ένα υπέροχο μυαλό, euronews.com, διαθέσιμο εδώ
