Της Ευθυμίας Γκαμπέση,
Τι είναι το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό όταν ακούτε τη λέξη «Iσλάμ»; Ή «Bουδισμός»; Μαντεύω πως δεν είναι κάτι τόσο ευχάριστο. Όταν γίνεται αναφορά σε άλλες θρησκείες, συνήθως, —και κάπως αυτόματα— το μυαλό των περισσότερων ανθρώπων πάει αβίαστα στις προκαταλήψεις, την ειδωλολατρία, τα θρησκευτικά στερεότυπα και τα παράγωγά τους.
Στο αρχικό αυτό στάδιο, είναι σημαντικό να παραθέσουμε κάποια από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν μερικές από τις «δημοφιλέστερες» θρησκείες που υιοθετούνται παγκοσμίως. Στο Iσλάμ, οι πιστοί προσεύχονται σε έναν και μόνο ανώτατο Θεό (Αλλάχ), θεότητα την οποία κανείς άλλος δεν «μοιράζεται», ενώ σίγουρα αυτή απέχει κατά πολύ από το να είναι αγγελική ή ανθρώπινη, όπως συναντάται στον Xριστιανισμό. Επιπρόσθετα, η έννοια των ιερέων ή των αγίων δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό τους, καθώς αυτά τα σημαντικά πρόσωπα δεν είναι παρά μόνο σύμβουλοι.
Βέβαια, τα κοινά στοιχεία των δύο αυτών μονοθεϊστικών θρησκειών είναι πολυάριθμα. Αρχικά, υπάρχουν και από τις δύο πλευρές τα Ιερά Κείμενα, πιστεύουμε σε Προφήτες, και το πιο βασικό απ’ όλα, αναμένουμε την Τελική Κρίση για τη μετά θάνατον ζωή, η οποία θα εξαρτηθεί από τις πράξεις μας για το αν θα πάρουμε το εισιτήριο για τον Παράδεισο ή την Κόλαση.
Επιπλέον, στις περισσότερες θρησκείες οι ηθικοί νόμοι προέρχονται από τον ίδιο τον Θεό, στον Bουδισμό, ωστόσο, ακολουθείται μία τελείως διαφορετική λογική. Δηλαδή, δεν στηρίζεται στην ύπαρξη ενός θεού, αλλά ακολουθούν πιστά τις πέντε εντολές. Σαφέστερα, αυτές οι εντολές περιλαμβάνουν την απαγόρευση της δολοφονίας, της κλοπής, της κατάχρησης του σεξ, του ψεύδους και της τοξικομανίας. Ακούγεται γνώριμο;
Παρατηρούμε στοιχεία ετερόκλητα και ανόμοια, παρόλα αυτά, οι κατευθύνσεις στον πυρήνα τους δεν διαφέρουν και τόσο μεταξύ τους. Επομένως, δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ, είμαστε τελικά τόσο διαφορετικοί; Σαφώς και η κάθε θρησκευτική λατρεία έχει ιδιαίτερες θεωρήσεις, κανόνες και παραδόσεις, οι οποίες την ξεχωρίζουν από τις υπόλοιπες. Ισχύει, οι μουσουλμάνοι δεν πιστεύουν πως ο άνθρωπος έχει δημιουργηθεί με πρότυπο την εικόνα του Θεού, σε αντίθεση με τους χριστιανούς, και από την άλλη οι βουδιστές απαρνιούνται την ίδια την ύπαρξη του θεού. Διαφορές υπήρχαν, υπάρχουν, και θα υπάρχουν. Ωστόσο, ίσως να μην απέχουμε και τόσο πολύ, ως προς τον τρόπο με τον οποίο δρούμε εν τέλει.
Κάποιοι θα πουν ότι η δική μας θρησκεία, ο Χριστιανισμός, είναι η καλύτερη, άλλοι είναι διατεθειμένοι να δώσουν και τη ζωή τους για τον Αλλάχ. Ξεχνάμε, όμως, το πιο βασικό, ότι σε τελική ανάλυση όλες αυτές οι θρησκείες αποδίδουν στον άνθρωπο την τρωτή, εύθραυστη και ευάλωτη θέση του. Οι άνθρωποι σφάλλουν, και γι’ αυτό οι θρησκείες έχουν προνοήσει. Μπορεί να μην ταυτίζονται τα δόγματα, ωστόσο παρέχονται οδηγίες, ηθικοί κανόνες ζωής και εργαλεία προκειμένου να καταφέρουμε να μετριάσουμε τη ζωώδη φύση και τα κτηνώδη ένστικτα. Τον υπερβολικό θυμό και την επιπολαιότητα που θα οδηγήσει σε τραυματισμό, ή ακόμα χειρότερα, σε αίμα. Την αχαλίνωτη σεξουαλική επιθυμία, που χαρακτηρίζει ένα ζώον διαφορετικό από αυτό του ανθρώπου και η λίστα συνεχίζεται.
Στην πραγματικότητα, δεν θα έπρεπε να στιγματίζονται οι άνθρωποι από τη ρετσινιά του «αλλόθρησκου», του «μη δικού μας», αλλά να θεωρείται αυτή η διαφορετικότητα όμορφη και ουσιώδης. Οι πολιτισμοί ανά τον κόσμο έχουν ανθίσει και συνεχίζουν να ανθίζουν χάρη σε αυτούς τους ανθρώπους που έμειναν πιστοί στη δική τους θρησκεία και τις δικές τους παραδόσεις, δημιουργώντας κάτι υπέροχο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πιστεύω και Πρακτικές στο Ισλάμ, Islamicbulletin.org, διαθέσιμο εδώ
- Οι βουδιστικές εντολές, El.religiousopinions.com, διαθέσιμο εδώ
