Του Κωνσταντίνου Μεσσαριτάκη,
Η νόσος των κολυμβητών, γνωστή στην επιστημονική ορολογία ως «εξωτερική ωτίτιδα», είναι η φλεγμονή του πτερυγίου του αυτιού και του έξω ακουστικού πόρου, δηλαδή, του σωλήνα ανάμεσα στο πτερύγιο του αυτιού και το τύμπανο. Γιατί, όμως, αποκαλούμε την εξωτερική ωτίτιδα ως νόσο των κολυμβητών;
Η ερώτηση επιδέχεται διπλή απάντηση:
- Η επαναλαμβανόμενη είσοδος νερού στο αυτί κατά την κολύμβηση μπορεί να προκαλέσει εξωτερική ωτίτιδα
- Η παραμονή νερού στο αυτί μετά το τέλος της κολύμβησης δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη μικροβίων που δημιουργούν φλεγμονή
Συχνότητα
Περίπου το 1% των ανθρώπων νοσεί από αυτήν κάθε χρόνο, κυρίως το καλοκαίρι, ενώ το 10% των ανθρώπων συνολικά θα εκδηλώσουν τη λοίμωξη τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους. Γι’ αυτό, άλλωστε, είναι πολύ σημαντικό να είμαστε καλά ενημερωμένοι προκειμένου να γνωρίζουμε πώς να αντιμετωπίζουμε τη συγκεκριμένη λοίμωξη και να αποφεύγουμε την ταλαιπωρία της ωτίτιδας.
Αιτίες
- Παρατεταμένη υπερβολική υγρασία στο αυτί: Η υπερβολική εφίδρωση, ο καιρός με υγρασία ή το νερό που δεν φεύγει από το αυτί σας μετά το κολύμπι ενδέχεται να δημιουργήσουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τα βακτήρια
- Τραυματισμός ή ξύσιμο του έξω ακουστικού πόρου: Ο καθαρισμός του αυτιού με μπατονέτες ή τσιμπιδάκια, το ξύσιμο με το δάχτυλο και η χρήση ωτασπίδων και ακουστικών μπορεί αν προκαλέσουν αμυχές στο δέρμα του έξω ακουστικού πόρου. Από τις αμυχές αυτές υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εισχωρήσουν μικρόβια, τα οποία όταν πολλαπλασιαστούν προκαλούν την εξωτερική ωτίτιδα
- Αντιδράσεις υπερευαισθησίας του δέρματος: Διάφορα προϊόντα μαλλιών ή κοσμήματα μπορεί να είναι η αιτία για την εμφάνιση αλλεργικών αντιδράσεων ή δερματικών βλαβών που ευνοούν την ανάπτυξη φλεγμονής
Συμπτώματα
Η εμφάνιση εξωτερικής ωτίτιδας προκαλεί συμπτώματα που κυρίως επηρεάζουν τις αισθήσεις στην περιοχή του αυτιού:
- κνησμός
- ερυθρότητα
- πόνος
- ωτικές εκκρίσεις άοσμου ή δύσοσμου υγρού
- βούλωμα
- εμβοές
- μείωση της ακοής
Διάγνωση
Η διάγνωση της συγκεκριμένης νόσου, της εξωτερικής ωτίτιδας, είναι απαραίτητο να γίνεται από ειδικό ΩτοΡινοΛαρυγγολόγο και περιλαμβάνει:
- Λήψη του ιατρικού ιστορικού του ασθενή
- Εξέταση του έξω ακουστικού πόρου και της τυμπανικής μεμβράνης με ωτομικροσκόπιο
Αν συνυπάρχει ωτόρροια, ενδέχεται να χρειαστεί και καλλιέργεια του εκκρίματος, ώστε να προσδιοριστεί ο αιτιολογικός παράγοντας
Θεραπεία
Μετά τη διάγνωση της εξωτερικής ωτίτιδας, ο γιατρός διαμορφώνει το κατάλληλο θεραπευτικό σχήμα. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:
- Ωτικές σταγόνες
- Οξεϊκό οξύ
- Κορτιζόνη
- Αντιβίωση
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι αναγκαία η αποφυγή εισόδου νερού στο αυτί. Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν η λοίμωξη έχει προχωρήσει τόσο ώστε να αποφράξει τον πόρο του αυτιού, μπορεί να χρειαστεί η τοποθέτηση μιας μικρής γάζας εμποτισμένης με φάρμακο σε αυτόν. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις απαιτείται νοσηλεία σε νοσοκομείο.
Πρόληψη
Η εξωτερική ωτίτιδα μπορεί να προληφθεί με τη λήψη απαραίτητων μέτρων στην καθημερινή σας ζωή:
- Φορέστε σκουφάκι ή ωτοασπίδες κατά την κολύμβηση,
- Αποφύγετε το κολύμπι σε μη καθαρά νερά,
- Στεγνώστε καλά τα αυτιά μετά το κολύμπι ή το μπάνιο στο σπίτι με μια καθαρή πετσέτα. Αν νιώθετε ότι υπάρχει ακόμα νερό, χρησιμοποιήστε ένα στεγνωτήρα μαλλιών στη χαμηλότερη ρύθμιση, από απόσταση, και στεγνώστε τα αυτιά για λίγα δευτερόλεπτα,
- Μην χρησιμοποιείτε μπατονέτες ή άλλα αντικείμενα για τον καθαρισμό των αυτιών, καθώς μπορεί να προκαλέσετε τραυματισμό.
Αν παρουσιάσετε ωτίτιδα, αποφύγετε το κολύμπι και την επαφή με το νερό μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα και συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Εξωτερική Ωτίτιδα: συμβουλές για ένα καλοκαίρι χωρίς προβλήματα στα αυτιά, Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, διαθέσιμο εδώ
- Εξωτερική Ωτίτιδα – Συμπτώματα, ORL and Face, διαθέσιμο εδώ
- Καλοκαιρινή Ωτίτιδα: Τι θα πρέπει να προσέξουμε για ξέγνοιαστες βουτιές στην παραλία, Metropolitan Hospital, διαθέσιμο εδώ