Τί είναι το human trafficking;

Της Βασιλικής Γουβέτα, 

Το ζήτημα της εμπορίας ανθρώπων γνωστό και ως “Human Trafficking”, εξακολουθεί να είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα παρά τις μεγάλες προσπάθειες φορέων, κρατικών οργανισμών και Μη Κερδοσκοπικών Οργανώσεων. Η ελλιπής ενημέρωση σε συνδυασμό με την απουσία, ή και την δυσκολία εύρεσης ενοχοποιητικών στοιχείων, δημιουργούν σύγχυση στην έρευνα για περιστατικά εμπορίας ανθρώπων. Παράλληλα, για τους ίδιους λόγους, η κοινωνία δυσκολεύεται να αντιληφθεί το πραγματικό εύρος της κατάστασης και έτσι, δεν γνωρίζει ή αρνείται να πιστέψει στην τεράστια έκταση που έχει αποκτήσει το θέμα.

Στατιστικά στοιχεία

Παρ ’όλα αυτά, τα στατιστικά στοιχεία υπάρχουν και οι αριθμοί είναι ανησυχητικοί· 49,6 εκατομμύρια άτομα σύμφωνα με έρευνα του 2022, βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε κύκλωμα εμπορίας ανθρώπων. Επιπλέον, το εμπόριο ανθρώπων βρίσκεται στις πρώτες τρείς θέσεις παράνομου εμπορίου με τζίρο 217 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως. Τα θύματα είναι κυρίως γυναίκες, πρόσφυγες και παιδιά.

Μορφές εμπορίας ανθρώπων

Η εμπορία ανθρώπων εμφανίζεται με πολλές μορφές και πολλούς τρόπους. Θα αναφερθώ ειδικά στις περιπτώσεις που συναντώνται πιο συχνά από τους ειδικούς, χωρίς όμως να αποκλείω άλλες μορφές που δεν αναφέρονται. Το ζήτημα είναι πολυδιάστατο και εξαιρετικά περίπλοκο, επομένως είναι δύσκολο να αναγνωριστεί, να εντοπιστεί και να κατηγοριοποιηθεί.

• Σεξουαλική εκμετάλλευση: Πρόκειται για την εμπορία ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευσή τους. Θύματα είναι κυρίως γυναίκες και παιδιά, και μάλιστα, το 2019 περίπου το 50% των περιστατικών εμπορίας ανθρώπων, αφορούσε στη σεξουαλική εκμετάλλευση.
• Καταναγκαστική εργασία: Αφορά ευάλωτες κοινωνικές και εθνοτικές ομάδες, κυρίως από αναπτυσσόμενες χώρες που εκφοβίζονται και πιέζονται σε ανεπιθύμητες εργασίες ή σε οικιακές δουλειές.
• Καταναγκαστικές εγκληματικές δραστηριότητες: Τα θύματα σε αυτές τις περιπτώσεις αναγκάζονται να συμμετέχουν σε εγκληματικές δραστηριότητες (όπως π.χ. εμπόριο ναρκωτικών), απειλούμενα από τρίτα πρόσωπα.
• Μετακίνηση προσφύγων: Επίσης συχνά περιστατικά είναι η παροχή «υπηρεσιών» μετακίνησης προς τις «επιθυμητές» χώρες στους πρόσφυγες. Οι τελευταίοι βρίσκονται σε άμεση ανάγκη καθώς συχνά απειλούνται και, χωρίς να το γνωρίζουν, πληρώνουν μεγάλα ποσά στους εμπόρους τους, πέφτοντας θύματα των ψεύτικων υποσχέσεών τους.

  

Τρόποι αντιμετώπισης στην Ελλάδα

Όπως προαναφέρθηκε, το ζήτημα της εμπορίας ανθρώπων είναι πολυπαραγοντικό και περίπλοκο. Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο: από την ευαλωτότητα στην εκμετάλλευση, και την επαναθυματοποίηση. Σκοπός είναι η πρόληψη μέσω της ενημέρωσης στο στάδιο της ευαλωτότητας, η παρέμβαση στο στάδιο της εκμετάλλευσης και η ταυτοποίηση στο στάδιο της θυματοποίησης. Με βάση αυτούς τους άξονες λειτουργούν και οι προσπάθειες αντιμετώπισης στην χώρα μας. Ενδεικτικά:

• Ο εξαναγκαστικός γάμος και η παράνομη υιοθεσία θεωρούνται ποινικά αδικήματα
• Προσθήκη αδικημάτων εμπορίας ανθρώπων που διαπράττονται ή διευκολύνονται μέσω τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
• Επίσημοι εθνικοί μηχανισμοί παραπομπής για τη βελτίωση της έγκαιρης αναγνώρισης και παραπομπής για βοήθεια και υποστήριξη των θυμάτων, όπως η γραμμή 1109 της Μ.Κ.Ο. Α21.

Ο φόβος

Αυτό που οδηγεί τα άτομα στο να πέσουν θύματα της εμπορίας ανθρώπων είναι ο φόβος. Το άτομο, επειδή εξαναγκάζεται, φοβάται ότι εάν δεν ακολουθήσει τα αιτήματα αυτού που το καθοδηγεί, θα έχει συνέπειες το ίδιο, ή κάποιο άλλο άτομο στον άμεσο κοινωνικό του κύκλο. Σκοπός των προγραμμάτων για την καταπολέμηση του προβλήματος είναι να παρέχουν νομική και ψυχολογική υποστήριξη σε κάθε βήμα του θύματος καθώς και ευκαιρίες για την ομαλή επανένταξη του ατόμου στην κοινωνία. Το Human Trafficking αφορά όλους μας, και οφείλουμε να είμαστε ενημερωμένοι ώστε, εάν χρειαστεί, να μπορούμε να παρέχουμε βοήθεια για την εξάλειψη του φαινομένου.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Προστασία από την εμπορία Ανθρώπων, migration.gov.gr, διαθέσιμο εδώ
• Εμπορία ανθρώπων: ο αγώνας της ΕΕ κατά της εκμετάλλευσης, europarl.europa.eu, διαθέσιμο εδώ
• Εμπορία Ανθρώπων, wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
• Ο ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ, A21.org, διαθέσιμο εδώ