Της Ανδριάνας Κοντού,
Ένας χρόνος έχει περάσει από την τελευταία επίσημη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Λονδίνο. Η επίσκεψη εκείνη, που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Νοεμβρίου του 2023, είχε συνοδευτεί από απρόσμενες εξελίξεις. Πιο συγκεκριμένα, ο τότε Πρωθυπουργός της Βρετανίας, Rishi Sunak, ακύρωσε την προγραμματισμένη συνάντησή τους μετά από δηλώσεις του Έλληνα Πρωθυπουργού στο BBC σχετικά με το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Ένα περίπου χρόνο αργότερα, την 1η και 2α Δεκεμβρίου 2024, ο Έλληνας Πρωθυπουργός πραγματοποίησε διήμερη επίσημη επίσκεψη στο Λονδίνο με στόχο την ενίσχυση των ελληνοβρετανικών σχέσεων, με έμφαση σε ζητήματα, όπως η οικονομική συνεργασία, η τεχνολογία, και οι επενδύσεις. Αναλυτικότερα, πραγματοποίησε επίσημη συνάντηση με τον Βρετανό Πρωθυπουργό, Keir Rodney Starmer, κατά την οποία εξετάστηκαν οι διμερείς σχέσεις και εκφράστηκε η κοινή βούληση για ενίσχυση της συνεργασίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση συζητήθηκε το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα. Η ελληνική πλευρά εξέφρασε ικανοποίηση, καθώς ο Keir Rodney Starmer δήλωσε ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο σε πιθανή συμφωνία μεταξύ της Αθήνας και του Βρετανικού Μουσείου, ενώ κυβερνητικές πηγές χαιρέτισαν τη στάση της βρετανικής κυβέρνησης. Κατά την έναρξη της συνάντησης, οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν δηλώσεις, τονίζοντας τη σημασία της ισχυρής διμερούς σχέσης και τη σύμπλευση απόψεων σε σημαντικά ζητήματα.
Στην συνέχεια, στο πλαίσιο των συνομιλιών, εξετάστηκε το πλήρες φάσμα της διμερούς συνεργασίας, με έμφαση στην οικονομία, τη ναυτιλία, τον τουρισμό, καθώς και το μεταναστευτικό ζήτημα, στο οποίο η Ελλάδα έχει κεντρικό ρόλο ως χώρα υποδοχής. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν, επίσης, για την προετοιμασία ενόψει της συμμετοχής της Ελλάδας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κατά τη διετία 2025-2026 και τη στήριξη της Ελλάδας στην αναθέρμανση των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένου Βασιλείου, ιδιαίτερα στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας. Αντικείμενο συζήτησης αποτέλεσαν, συνάμα, οι εξελίξεις στην Ουκρανία και το Κυπριακό.
Μετά την επιστροφή του Έλληνα Πρωθυπουργού, η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, αναφέρθηκε στο θετικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στις σχέσεις Ελλάδας και Μεγάλης Βρετανίας όσον αφορά την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Όπως δήλωσε σε συνέντευξή της στον ραδιοφωνικό σταθμό «ΣΚΑΪ 100,3», η προοπτική συμφωνίας απαιτεί χρόνο και προσπάθεια. Επικαλούμενη δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, υπογράμμισε ότι πρόκειται για μια διαδικασία που δεν μπορεί να ολοκληρωθεί άμεσα, παρά το θετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί. Η Μενδώνη τόνισε ότι η στάση της βρετανικής κυβέρνησης έχει βελτιωθεί, καθώς δεν παρουσιάζει πλέον την αδιαλλαξία που χαρακτήριζε τις προηγούμενες περιόδους.
Επισήμανε, επίσης, ότι το Βρετανικό Μουσείο αναγνωρίζει τη θετική δυναμική που έχει αναπτυχθεί, αν και διευκρίνισε πως αυτό δεν σημαίνει ότι η επιστροφή των Γλυπτών μπορεί να γίνει άμεσα. Η επίτευξη της επανένωσής τους απαιτεί επιπλέον χρόνο και εντατική εργασία. Σύμφωνα με την Υπουργό, τα Γλυπτά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του Παρθενώνα, ο οποίος ως μνημείο επιβάλλει τη συνένωση της διακόσμησής του. Τόνισε τη σημασία της επανένωσής τους για την αποκατάσταση της ακεραιότητας του μνημείου, υπογραμμίζοντας πως το ζήτημα αφορά όχι μόνο την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας, αλλά και τη διατήρηση της παγκόσμιας πολιτιστικής ταυτότητας.
Η Μενδώνη ανέδειξε, επίσης, την αλλαγή στο επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Αναλυτικότερα, από τη δεκαετία του 1980, μετά το αίτημα της Μελίνας Μερκούρη, υπήρχε διακοπή επικοινωνίας μεταξύ του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και του Βρετανικού Μουσείου. Ωστόσο, αυτό το εμπάργκο έχει πλέον αρθεί, επιτρέποντας διαβουλεύσεις και ανταλλαγές πολιτιστικών αγαθών μεταξύ του Μουσείου της Ακρόπολης, του Βρετανικού Μουσείου και άλλων δημόσιων μουσείων. Αυτή η συνεργασία θεωρείται ιδιαίτερα θετική, καθώς η διατήρηση ψυχρών σχέσεων δεν οδηγεί ποτέ σε ουσιαστικά αποτελέσματα. Η Υπουργός κατέληξε, υπογραμμίζοντας ότι το γεγονός πως οι δύο χώρες συζητούν πλέον ανοιχτά για το ζήτημα αυτό αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου. Παράλληλα, επεσήμανε τη στενή συνεργασία Ελλάδας και Μεγάλης Βρετανίας σε ευρύτερα θέματα, γεγονός που ενισχύει τη δυνατότητα εξεύρεσης λύσης στο ζήτημα των Γλυπτών.
Σε κάθε περίπτωση, η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Λονδίνο καθώς και η συνάντησή του με τον Βρετανό Πρωθυπουργό, Keir Rodney Starmer, συνέβαλε στην σύσφιξη των ελληνοβρετανικών σχέσεων. Παράλληλα, η συζήτηση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα ανέδειξε μια θετική διάθεση από τη βρετανική πλευρά, δημιουργώντας προοπτικές για μελλοντική πρόοδο. Η επίσκεψη αυτή απέδειξε πως οι δύο χώρες, παρότι αντιμετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις, μπορούν να βρουν κοινό έδαφος και να ενισχύσουν τη στρατηγική τους συνεργασία. Αυτό που μένει να αποδειχθεί είναι το κατά πόσον οι διπλωματικές επαφές της χώρας αποφέρουν τελικά καρπούς. Μάλλον, η επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα θα είναι η πραγματική απόδειξη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Στο Λονδίνο ο Κ. Μητσοτάκης: Στο επίκεντρο και τα Γλυπτά, dw.com, διαθέσιμο εδώ
- Μενδώνη για Γλυπτά Παρθενώνα: «Ακόμα χρειάζεται χρόνος και δουλειά», cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
- Μητσοτάκης: Τι ειπώθηκε με Στάρμερ για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, powergame.gr, διαθέσιμο εδώ
