Της Αριάδνης – Παναγιώτας Φατσή,
Το 2024 αποτελεί ένα έτος σταθμό για τη χώρα μας, καθώς συμπληρώνονται 50 χρόνια από ένα τραγικό γεγονός, ίσως το τραγικότερο από όσα επιφύλασσε η ιστορική πραγματικότητα για τον ελληνισμό στο β’ μισό του 20ού αιώνα. Η εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974, οι επονείδιστες βιαιοπραγίες που συντελέστηκαν και στη συνέχεια η δημιουργία του ψευδοκράτους αποτέλεσαν πράξεις άνανδρες και απάνθρωπες. Στις φλόγες αυτών των γεγονότων εκτυλίσσεται η πλοκή του έργου του Θοδωρή Παπαθεοδώρου «Γη του άγριου καιρού», το οποίο αποτελεί το τελευταίο μέρος της Κυπριακής διλογίας του συγγραφέα. Το βιβλίο εκδόθηκε τον Νοέμβριο του 2024 και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
Πριν, όμως, προχωρήσουμε στην ανάλυση του έργου, αξίζει να αναφερθούν μερικά στοιχεία για τον συγγραφέα. Ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου έχει δημοσιεύσει 22 μυθιστορήματα για ενήλικες. Στη συγγραφή του συχνά δεσπόζουν τα ιστορικά θέματα, καθώς έχει γράψει την Τετραλογία του Εμφυλίου Πολέμου και την Τριλογία του Μακεδονικού Αγώνα, με ιδιαίτερα καλές κριτικές. Έχει βραβευτεί για το Καλύτερο Έργο Μνήμης 2003–2004, στο 20ό Πανελλήνιο Συμπόσιο Ποίησης και Πεζογραφίας, ενώ έχει προταθεί και για άλλες βραβεύσεις. Το 2021 ο Παπαθεοδώρου παρουσίασε την τριλογία του για την Ελληνική Επανάσταση, η οποία αποκόμισε εξαιρετικά σχόλια και προτάθηκε και από τον ιστότοπό μας.
Η διάρθρωση του βιβλίου έχει στοιχεία που το κάνουν να ξεχωρίζει. Αρχικά, παρατίθενται στη σειρά, αναφορικά με το μέρος στο οποίο βρίσκονται, οι χαρακτήρες που εμφανίζονται στο βιβλίο, οι οποίοι βρίσκονται είτε στην Κύπρο είτε στην Ελλάδα. Μετά ακολουθούν χάρτες της Λευκωσίας, της Αμμοχώστου και της Κερύνειας, οι οποίοι συνοδεύονται από λεπτομερή υπομνήματα, τα οποία περιγράφουν μέρη αριθμημένα πάνω στους χάρτες. Το εισαγωγικό κομμάτι κλείνει με τρία κεφάλαια τα οποία σκιαγραφούν τρεις από τους βασικούς χαρακτήρες του έργου. Στη συνέχεια, το κυρίως σώμα του έργου χωρίζεται σε τρία μέρη, τα οποία ακολουθούν την πορεία των γεγονότων από το 1957 στο 1963 και στο 1974. Στα δύο πρώτα μέρη το κάθε κεφάλαιο τιτλοφορείται με βάση το μέρος και την ημερομηνία των γεγονότων, ενώ στο τρίτο μέρος τα κεφάλαια τιτλοφορούνται με τα ονόματα προσώπων του βιβλίου. Το βιβλίο κλείνει με ορισμένες σελίδες σημειώσεων με ιστορικά στοιχεία.
Το βιβλίο πιάνει το νήμα της αφήγησης από το τέλος του πρώτου βιβλίου της διλογίας. Το μέρος αυτό περιγράφει τις διαμάχες στις οποίες ενεπλάκησαν οι Κύπριοι αγωνιστές από το 1957 ως το 1963. Οι συμπλοκές με τις αγγλικές δυνάμεις κατοχής αλλά και οι δόλιοι τρόποι με τους οποίους οι Τουρκοκύπριοι επιχειρούν να καταστρέψουν τα σχέδια των Κυπρίων συμβαίνουν μέσα από τα μάτια των αναγνωστών, χωρίς φυσικά να λείπουν και εσωτερικές διαμάχες που κάνουν τα πράγματα δυσκολότερα. Το γεγονός σταθμός στο κεφάλαιο είναι μεταξύ άλλων η δημιουργία του αμφιλεγόμενου Συντάγματος του 1963.
Η συνέχεια βρίσκει το επόμενο κεφάλαιο στο καλοκαίρι του 1963 και καλύπτει το διάστημα μέχρι τα Χριστούγεννα του επόμενου έτους. Στο διάστημα αυτό οι διαβουλεύσεις κορυφώνονται και πραγματοποιούνται ετοιμασίες για την επικείμενη, όπως αποδείχθηκε, στρατιωτική εισβολή. Οι αγώνες των Κυπρίων της ΕΟΚΑ φτάνουν στο ζενίθ τους και οι προδοσίες έρχονται να προστεθούν στο αριθμητικό μειονέκτημα και στην υπεροπλία του αντιπάλου. Μέσα από τα συμβάντα οι πρωταγωνιστές ξεδιπλώνονται και, μέσα από τους διαλόγους βλέπουμε τα ενδιαφέροντα, τους φόβους και τις ελπίδες τους. Ο έρωτας αναμειγνύεται με τη γενναιότητα και το φόβο, σε έναν συνδυασμό με επικίνδυνες συνέπειες.
Το τρίτο μέρος του βιβλίου επιφυλάσσει μια έκπληξη στον αναγνώστη. Ξεκινώντας ελάχιστες μέρες μετά την εισβολή και φτάνοντας μέχρι το καλοκαίρι του 1975, τα κεφάλαια της ενότητας τιτλοφορούνται με τα ονόματα γυναικών, οι οποίες βίωσαν τον πόνο από τα αποτελέσματα της εισβολής. Κακοποίηση, ξεριζωμός και απώλεια δικών τους ανθρώπων είναι μερικά από τα δεινά που θα συμβούν στις ζωές τους. Οι διαφορετικές οπτικές περιγράφουν το τραγικό γεγονός αυτό με τρόπο ρεαλιστικό. Κλείνοντας, το βιβλίο διαθέτει ένα τμήμα σημειώσεων με ιστορικά στοιχεία για την εξεταζόμενη περίοδο, το οποίο λειτουργεί επικουρικά στο κυρίως μέρος του βιβλίου.
Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα προτείνεται για όλους τους λάτρεις του ιστορικού μυθιστορήματος, διότι είναι ένα αποτέλεσμα ενδελεχούς έρευνας, που αποδίδει χωρίς εξωραϊσμό τις καταστάσεις που βιώνουν οι ήρωες. Ο Παπαθεοδώρου αποδεικνύει για ακόμη μια φορά τη μαεστρία του στις ιστορίες που αναβιώνουν την Ιστορία μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, και είναι βέβαιο ότι και αυτή η αφήγηση θα συγκινήσει και θα ευαισθητοποιήσει το κοινό, μέσα από την ειλικρίνεια και το βάθος της γλώσσας του συγγραφέα.
