Του Γιάννη Λεωτσάκου,
Πέντε μήνες μετά τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές και τρεις μήνες μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας-μειοψηφίας, η Γαλλία φαίνεται να μην μπορεί να ξεπεράσει την πολιτική αλλά και την οικονομική αστάθεια των τελευταίων μηνών. Η Εθνική Συσπείρωση (Rassemblement National) της Marine Le Pen εκβιάζει και απειλεί να καταθέσει πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης, με αφορμή την ψήφιση του προϋπολογισμού για το 2025 ενώ ο Πρωθυπουργός Michel Barnier επιχειρεί να κρατήσει όρθια την κυβέρνηση που βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού. Πως έφτασε η Γαλλία όμως μέχρι εδώ και γιατί η Le Pen απειλεί να ρίξει τώρα την κυβέρνηση;
Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν, έπειτα από την νίκη της Εθνικής Συσπείρωσης στις Ευρωεκλογές, στις 30 Ιουνίου και 7 Ιουλίου αντίστοιχα δεν έδωσαν τέλος αλλά μάλλον…νέα παράταση στην πολύμηνη πολιτική κρίση της χώρας καθώς κανένα κόμμα δεν μπόρεσε να αποκτήσει πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο(Nouveau Front Populaire) που δημιουργήθηκε ως αντίδραση και λύση ενάντια στην άνοδο της ακροδεξιάς, νίκησε κόντρα σε όλες τις δημοσκοπήσεις και συγχρόνως συνείσφερε στην κατάκτηση της δεύτερης θέσης για τον κεντρώο σχηματισμό Μαζί (Ensemble) του Emmanuel Macron, καθώς σε πολλές περιπτώσεις οι αριστεροί ψηφοφόροι στήριξαν και ψήφισαν τον κεντρώο υποψήφιο ώστε να μην κερδίσει ο ακροδεξιός υποψήφιος.
Όλα αυτά μάλλον δεν ήταν αρκετά σημαντικά για τον Πρόεδρο της Γαλλίας που διόρισε στις αρχές Σεπτεμβρίου τον κεντροδεξιό Michel Barnier ως Πρωθυπουργό της χώρας, σχηματίζοντας κυβέρνηση με τους δεξιούς Ρεπουμπλικάνους και έχοντας την ανοχή της ακροδεξιάς, καθώς αγνόησε επιδεικτικά την επίσημη υποψηφιότητα της Lucie Castets, προερχόμενη από το Σοσιαλιστικό Κόμμα (Parti Socialiste), που αποτελεί συνιστώσα του νικητήριου Νέου Λαϊκού Μετώπου. Ο Emmanuel Macron υποστήριξε ότι μια κυβέρνηση με βασικό πυρήνα την Αριστερά δεν θα μπορούσε να αντέξει για πολύ καιρό και θα κατέρρεε αργά ή γρήγορα, ενώ παράλληλα γνώριζε ότι το Νέο Λαϊκό Μέτωπο δεν θα μπορούσε να συμφωνήσει ή να συμβιβαστεί με τις πολιτικές που σχεδίαζε και είχε εγκρίνει στο παρελθόν ο ίδιος. Έτσι, η χώρα κατέληξε με μια ξεκάθαρα κεντροδεξιά κυβέρνηση, η οποία κατέστησε μοχλό σταθερότητας την Marine Le Pen και το κόμμα της.
Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντα του ο Michel Barnier, έβαλε ως στόχο να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας και να προσπαθήσει να βελτιώσει την γενική κατάσταση της οικονομίας. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε και ‘άνοιξε τον ασκό του Αιόλου’ περιλαμβάνει μέτρα λιτότητας ύψους 60 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω περικοπής δαπανών και αυξήσεων των φόρων, με στόχο την επιβράδυνση του δημόσιου χρέους της χώρας. Μετά τις (πρώτες) απειλές της Le Pen,η κυβέρνηση έκανε πίσω στην αύξηση των φόρων στην ηλεκτρική ενέργεια, μια κίνηση που δεν ήταν αρκετή για την Εθνική Συσπείρωση, η οποία ζητάει τώρα περαιτέρω αναπροσαρμογές που αφορούν την μη μείωση της κρατικής κάλυψης των φαρμάκων των ασφαλισμένων, να αναστείλει την αύξηση ή την δημιουργία φόρων και να αυξήσει τις συντάξεις με βάση τον πληθωρισμό.
Τώρα, ο Γάλλος Πρωθυπουργός τονίζει τους κινδύνους που θα επιφέρει η μη ψήφιση του προϋπολογισμού και η ενδεχομένη πτώση της κυβέρνησης του, αναφέροντας ότι σε αυτή την περίπτωση η αύξηση των επιτοκίων για το κράτος και συνεπώς για τις επιχειρήσεις και τον γαλλικό λαό είναι δεδομένη, μια εξέλιξη που σίγουρα δεν είναι επιθυμητή. Παράλληλα, σκέφτεται το ενδεχόμενο χρήσης του άρθρου 49.3 του Συντάγματος για την έγκριση (ενός μέρους) του προϋπολογισμού, που ορίζει ότι σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να παρακάμπτεται η ψήφος των μελών της Εθνοσυνέλευσης, μια κίνηση που σίγουρα θα επιφέρει την κατάθεση μιας πρότασης μομφής.
Η χρονική στιγμή, πάντως, κατά την οποία η Le Pen απειλεί να υπερψηφίσει μια πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης δεν είναι σίγουρα τυχαία. Αυτή την περίοδο, βρίσκεται σε εξέλιξη η δίκη, στην οποία κατηγορείται ότι παρουσίαζε στελέχη του κόμματος ως εργαζόμενους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, χωρίς να έχουν καμία σχέση με τις δραστηριότητες του, καθώς δούλευαν αποκλειστικά για το κόμμα, παρά το γεγονός ότι πληρώνονταν με ευρωπαϊκούς πόρους. Πριν λίγες μέρες, ανακοινώθηκε η εισαγγελική πρόταση, η οποία περιλαμβάνει την καταδίκη της σε πενταετή φυλάκιση με αναστολή, τη στέρηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι για πέντε χρόνια και την επιβολή οικονομικού προστίμου ύψους 300.000 ευρώ. Η ενδεχόμενη καταδίκη της με αυτή την ποινή θα κατέστρεφε τις φιλοδοξίες της για την συμμετοχή και την νίκη στις προεδρικές εκλογές του 2027.
Η Γαλλία δεν θα μπορέσει να συνδυάσει εύκολα, με τους τωρινούς πολιτικούς συσχετισμούς, την πολιτική σταθερότητα και την οικονομική-δημοσιονομική ανάκαμψη. Πρέπει να τονιστεί σε αυτό το σημείο ότι ακόμα και αν πέσει η κυβέρνηση Barnier,δεν μπορούν να προκηρυχθούν εκλογές για την ανάδειξη της Εθνοσυνέλευσης για τουλάχιστον έναν χρόνο, που σημαίνει ότι ο Πρόεδρος θα πρέπει να διορίσει Πρωθυπουργό και να σχηματίσει κυβέρνηση από την αρχή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Everything you need to know about the French political crisis, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
- Γαλλία: “Καμπανάκι” από Μπαρνιέ για προϋπολογισμό και πολιτική αστάθεια, Capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αντιμέτωπη με στέρηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι η Μαρίν Λεπέν, Capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Σενάρια για κατάρρευση της κυβέρνησης Μπαρνιέ μέχρι τα Χριστούγεννα, efsyn.gr, διαθέσιμο εδώ
