Του Ελευθέριου Χονδρού,
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία έχει πάρει μια δραματική τροπή, καθώς οι αντάρτες, υπό την ηγεσία της ισλαμιστικής οργάνωσης Hayat Tahrir al-Sham (HTS), εξαπέλυσαν αιφνιδιαστική επίθεση και κατέλαβαν μεγάλο μέρος του Χαλεπίου, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας. Η επίθεση, που ξεκίνησε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για το καθεστώς του Bashar al-Assad εδώ και χρόνια, ανατρέποντας τις γραμμές του μετώπου που είχαν παραμείνει σε μεγάλο βαθμό σταθερές από το 2020.
Ο συριακός στρατός, σε μια σπάνια δημόσια δήλωση, επιβεβαίωσε το Σάββατο ότι δεκάδες στρατιώτες του σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης. Οι αντάρτες εισήλθαν σε μεγάλες περιοχές του Χαλεπίου, γεγονός που ανάγκασε τον στρατό να αποσύρει προσωρινά τις δυνάμεις του. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, «ο μεγάλος αριθμός τρομοκρατών κι οι πολλαπλές γραμμές μάχης» οδήγησαν σε αναδιάταξη των στρατιωτικών δυνάμεων, με στόχο την ενίσχυση των αμυντικών γραμμών, την προστασία αμάχων και στρατιωτών, και την προετοιμασία αντεπίθεσης. Παρόλο που οι αντάρτες προχώρησαν γρήγορα, ο στρατός δήλωσε ότι οι συνεχιζόμενοι βομβαρδισμοί από συριακές και ρωσικές δυνάμεις τους έχουν αποτρέψει από το να σταθεροποιηθούν σε συγκεκριμένες θέσεις μέσα στην πόλη.
Η κατάσταση στο Χαλέπι είναι η πιο σημαντική επανακατάληψη από τους αντάρτες από το 2016, όταν οι δυνάμεις του Assad, με την υποστήριξη της Ρωσίας και του Ιράν, τους είχαν εκδιώξει από την πόλη. Ωστόσο, αυτή τη φορά οι αντάρτες κινήθηκαν γρήγορα, καταλαμβάνοντας καίριες θέσεις χωρίς σημαντική αντίσταση. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (SOHR), που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο, ανέφερε ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις εγκατέλειψαν αστυνομικά τμήματα, γραφεία πληροφοριών κι άλλες στρατηγικές τοποθεσίες.
Ρωσικά και συριακά αεροσκάφη επιτέθηκαν σε θέσεις των ανταρτών στα προάστια του Χαλεπίου το Σάββατο, σε μια από τις πρώτες αεροπορικές επιδρομές της Ρωσίας στην περιοχή από το 2016. Ο ρωσικός στρατός χαρακτήρισε τις επιθέσεις του ως «χτυπήματα κατά εξτρεμιστικών δυνάμεων», ενώ το Κρεμλίνο καταδίκασε την επίθεση των ανταρτών ως παραβίαση της κυριαρχίας της Συρίας. Ο εκπρόσωπος Dmitry Peskov δήλωσε: «Υποστηρίζουμε τις συριακές αρχές στην προσπάθειά τους να αποκαταστήσουν την τάξη και τη συνταγματική νομιμότητα το συντομότερο δυνατό».
Η επίθεση έχει προκαλέσει σημαντικές απώλειες κι εκτοπισμούς. Περισσότεροι από 300 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, εκ των οποίων πάνω από 20 άμαχοι, σύμφωνα με το SOHR. Χιλιάδες κάτοικοι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους εν μέσω αδιάκοπων βομβαρδισμών κι αεροπορικών επιδρομών, φοβούμενοι έναν νέο κύκλο βίας και ξεριζώματος. Ο ΟΗΕ εξέφρασε ανησυχία για τις ανθρωπιστικές συνέπειες, με τον Αναπληρωτή Συντονιστή Ανθρωπιστικών Υποθέσεων David Carden να δηλώνει ότι τουλάχιστον 27 άμαχοι, συμπεριλαμβανομένων παιδιών μόλις 8 ετών, σκοτώθηκαν τις τελευταίες ημέρες.
Η ταχεία προέλαση των ανταρτών φανερώνει αδυναμίες στις συμμαχίες του Assad. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι το Ιράν κι η Hezbollah, βασικοί σύμμαχοι του καθεστώτος, έχουν αποδυναμωθεί λόγω των συχνών ισραηλινών επιθέσεων, περιορίζοντας την ικανότητά τους να ενισχύσουν τις κυβερνητικές δυνάμεις. Η επίθεση, παράλληλα, υπογραμμίζει την εύθραυστη φύση της εκεχειρίας που διαμεσολαβήθηκε από την Τουρκία και τη Ρωσία το 2020, η οποία είχε προσωρινά μειώσει τις συγκρούσεις στη βορειοδυτική Συρία.
Οι αντάρτες, περιλαμβανομένων των δυνάμεων της HTS, δήλωσαν ότι η επιχείρησή τους αποσκοπεί στην «αποτροπή της επιθετικότητας» από την κυβέρνηση και τους συμμάχους της. Βίντεο που δημοσιεύτηκαν από συνδεδεμένα μέσα δείχνουν μαχητές να κινούνται σε περιοχές του Χαλεπίου, ενώ γεωτοποθετήσεις από ειδικούς εντοπίζουν κάποιες από αυτές τις τοποθεσίες σε απόσταση μόλις 7 χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης. Οι κάτοικοι αναφέρουν συνεχείς βομβαρδισμούς κι αεροπορικές επιδρομές, εκφράζοντας φόβους για εντατικοποίηση των συγκρούσεων τις επόμενες ημέρες.
Καθώς οι κυβερνητικές δυνάμεις προετοιμάζουν αντεπίθεση, η μάχη για το Χαλέπι κινδυνεύει να εξελιχθεί σε μια παρατεταμένη και καταστροφική σύγκρουση. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί μια έντονη υπενθύμιση της συνεχιζόμενης αστάθειας στη Συρία, όπου ο εμφύλιος πόλεμος, που διαρκεί πλέον 13 χρόνια, συνεχίζει να κοστίζει ανθρώπινες ζωές και να εκτοπίζει εκατομμύρια ανθρώπους. Η διεθνής κοινότητα δέχεται νέες πιέσεις να παρέμβει για την αποκλιμάκωση της βίας και την προστασία των αμάχων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Syrian rebels take control of majority of Aleppo, observers say, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Syrian military confirms rebels enter Aleppo, says dozens of soldiers killed, Reuters, διαθέσιμο εδώ
