Της Αναστασίας Δρόσου,
Με τον Trump να έχει ήδη εκλεγεί ως ο 47ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και να αναμένεται να λάβει την κεντρική θέση στο Οβάλ Γραφείο, στις 20 Ιανουαρίου 2025, το μεγάλο διακύβευμα για τους Ρεπουμπλικάνους είναι η επικράτηση στο Κογκρέσο, το οποίο αποτελείται από τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Και εδώ, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες, με τους Ρεπουμπλικάνους να ανακτούν την πλειοψηφία στη Γερουσία μετά από 4 χρόνια.
Ειδικότερα, το συντηρητικό κόμμα κατέλαβε 53 από τις 100 έδρες που αποτελούν συνολικά το σώμα της Γερουσίας. Το αμερικανικό σύστημα ορίζει τα εξής: κάθε πολιτεία εκλέγει δύο Γερουσιαστές, ενώ το 1/3 της Γερουσίας ανανεώνεται κάθε δύο χρόνια, με τη θητεία κάθε μέλους να ανέρχεται σε 6 χρόνια. Στις τελευταίες εκλογές, επήλθαν ανατροπές εις βάρος των Δημοκρατικών στο Οχάιο, τη Δυτική Βιρτζίνια, τη Μοντάνα, την Αριζόνα και την Πενσυλβάνια. Αντίθετα, οι Δημοκρατικοί διατήρησαν την πρωτοκαθεδρία τους σε Τέξας και Νεμπράσκα. Παράλληλα, ο Mitch McConnell, ηγέτης των Ρεπουμπλικανών Γερουσιαστών και ο μακροβιότερος ρεπουμπλικανός επικεφαλής Γερουσιαστής στην ιστορία, υπέβαλε την παραίτησή του από επικεφαλής, λόγω διαφωνίας του με την ηγεσία του κόμματος, την ώρα που επικρατεί αβεβαιότητα για τον διάδοχό του.
Το αποτέλεσμα των εκλογών αποτελεί κατ΄ ουσίαν μια οριακή, μα συνάμα ουσιαστική, αλλαγή στην κατανομή των δυνάμεων μεταξύ των δύο κομμάτων. Το 2021, επιτεύχθηκε η απόλυτη ισορροπία του 50-50, ενώ στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022 οι Δημοκρατικοί ανέκτησαν τον έλεγχο του σώματος με 51 έδρες. Με την εκ νέου επικράτηση των Ρεπουμπλικανών, η εξουσία του κόμματος ενδυναμώνεται, καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι θα έχουν βαρύνοντα λόγο για τον διορισμό των δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου και των ομοσπονδιακών δικαστών. Ταυτόχρονα, θα μπορέσουν να ασκήσουν καθοριστική επιρροή στην επιλογή του Υπουργικού Συμβουλίου, που αποτελείται από τους πιο υψηλόβαθμους αξιωματούχους. Πάντως, η σημαντικότερη εξουσία της Γερουσίας, την οποία θα επηρεάσει η επικράτηση των Ρεπουμπλικάνων, είναι ο καθορισμός της νομοθεσίας που θα τεθεί ή όχι για ψήφιση.
Τι γίνεται, όμως, με το άλλο μισό της ζυγαριάς του αμερικανικού πολιτικού συστήματος, τη Βουλή των Αντιπροσώπων; Πρόκειται για την τελευταία ελπίδα των Δημοκρατικών για την κατάκτηση κάποιο νομοθετικού σώματος, κι εδώ τίθεται ακριβώς ένα μεγάλο διακύβευμα. Σύμφωνα με τον ρεπουμπλικάνο Πρόεδρο της Βουλής, Mike Johnson, η στροφή κρίσιμων πολιτειών προς τους συντηρητικούς, όπως η Πενσυλβάνια και το Μίσιγκαν, προμηνύει την επικράτηση των Ρεπουμπλικανών και σε αυτό το Σώμα. Πάντως, ο ηγέτης της μειοψηφίας, Hakeem Jeffries, δήλωσε πως η μάχη δεν έχει τελειώσει για τους Δημοκρατικούς, καθώς παρά το μούδιασμα που έχει προκαλέσει η νίκη του Trump στις προεδρικές εκλογές, οι Δημοκρατικοί εναποθέτουν τις ελπίδες τους στις βουλευτικές εκλογές, όπου υπολογίζουν στην υποστήριξη των πολιτειών της Βιρτζίνια, του Μίσιγκαν, της Αλαμπάμα και της Λουιζιάνα. «Πρέπει να μετρήσουμε κάθε ψήφο», δήλωσε χαρακτηριστικά, τονίζοντας αυτό που πλέον έγινε φανερό στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου: κάθε αναμέτρηση Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων είναι μετωπική και η νίκη οριακή.
Ο Δημοκρατικός βουλευτής, Brendan Doyle, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, μιλώντας για ένα “deja vu”. «Ήμουν εκεί την προηγούμενη φορά που ο Trump ήταν Πρόεδρος. Επομένως ξέρω τι σημαίνει αυτό», σχολίασε. Προσθέτοντας ότι «Ο Trump ισοδυναμεί με το απόλυτο χάος. Κάθε μέρα ο Trump πηδάει από το ένα πράγμα στο άλλο. Το πρωί απολύει κάποιον από το προσωπικό του μέσω Twitter, το απόγευμα προσπαθεί να εξαγοράσει την Greenland. Επομένως, επιτάσσεται οι Δημοκρατικοί βουλευτές, είτε αποτελούν την πλειοψηφία είτε τη μειοψηφία, να είναι τόσο δυνατοί και ενωμένοι όσο ποτέ».
Είναι βέβαιο πως η επικράτηση των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή των Αντιπροσώπων θα ανοίξει το δρόμο για την τριπλή κυριαρχία των συντηρητικών σε Λευκό Οίκο, Γερουσία και Βουλή. Αν πέσει και το τελευταίο προπύργιο των Δημοκρατικών, τότε η εφαρμογή της ατζέντας του Trump για τη δεύτερη θητεία του θα καταστεί ακόμη ευκολότερη. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάμε πως η ισορροπία των δυνάμεων είναι ακόμη εύθραυστη…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Control of the US House hangs in the balance with enormous implications for Trump’s Agenda, AP News, διαθέσιμο εδώ
- House battle takes center stage as Trump’s party pursues full control of Washington, NBC News, διαθέσιμο εδώ
