Του Κωσταντίνου Μεσσαριτάκη,
Η παραισθητική μυαλγία, γνωστή και ως σύνδρομο Bernhardt-Roth, είναι μία κλινική κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από πόνο και διαταραχές αισθητικότητας (μούδιασμα, πόνο ή αίσθηση καψίματος) στην πρόσθια και πλάγια επιφάνεια του μηρού.
Αίτια
Το σύνδρομο οφείλεται σε παγίδευση, συμπίεση και ερεθισμό ενός μεγάλου αισθητικού νεύρου του ποδιού, που ονομάζεται έξω μηροδερματικό νεύρο. Φυσιολογικά, το νεύρο διέρχεται κάτω από τον βουβωνικό σύνδεσμο και ανέρχεται στην επιφάνεια του δέρματος του μηρού, όπου και συνεχίζει να πορεύεται μέχρι την επιφάνεια του γόνατος, παρέχοντας αίσθηση στο δέρμα της πρόσθιας και πλάγιας επιφάνειας του μηρού. Το νεύρο είναι αποκλειστικά αισθητικό, δηλαδή δεν νευρώνει τους μύες. Μία μηχανική παρεκτόπιση του νεύρου στην βουβωνική χώρα μπορεί να προκαλέσει συμπίεση και τριβή με τον βουβωνικό σύνδεσμο και να οδηγήσει σε φλεγμονή.
Συχνά εμφανιζόμενες αιτίες της παραισθητικής μυαλγίας είναι:
- Παχυσαρκία (και κυρίως, στην κοιλιακή χώρα)
- Εγκυμοσύνη
- Ασκίτης (δηλαδή η συλλογή υγρού στην κοιλιά)
- Σφιχτές ζώνες ή ζώνες εργασίας
- Άρση βάρους με τον μηρό
- Συνεχής πίεση της βουβωνικής χώρας έναντι π.χ. κάποιου γραφείου
- Ποδηλασία ή τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων
- Τραύμα.
Πιο σπάνια, η φλεγμονή της παραισθητικής μυαλγίας είναι δευτεροπαθής στις παρακάτω κλινικές καταστάσεις:
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Δηλητηρίαση από μόλυβδο
- Κατάχρηση αλκοόλ
- Υποθυροειδισμός
- Οπισθοπεριτοναϊκοί όγκοι
- Μεταστατικοί όγκοι στην λαγόνιο ακρολοφία
- Όγκοι στην περιοχή του ψοΐτη
- Όγκοι στα σώματα των οσφυϊκών σπονδύλων.
Η παραισθητική μυαλγία μπορεί να εμφανιστεί και ως επιπλοκή χειρουργικών επεμβάσεων, όπως επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη, λήψη μοσχεύματος από το λαγόνιο οστό, ολική αρθροπλαστική ισχίου, αορτομηριαία παράκαμψη ή λαπαροσκοπική αποκατάσταση βουβωνοκήλης.
Συμπτώματα
Ο ασθενής αισθάνεται στην πρόσθια και έξω επιφάνεια του μηρού:
- Πόνο
- Κάψιμο
- Μυρμήγκιασμα
- Μούδιασμα
- Αυξημένη ευαισθησία στο άγγιγμα
- Εντονότερο πόνο μετά από περπάτημα ή ορθοστασία για μεγάλες περιόδους.
Τα συμπτώματα είναι συνήθως μονόπλευρα. Τα συμπτώματα δε μεταβάλλονται, κατά τη μετάβαση, από τη θέση καθίσματος ή όρθιας θέσης. Ωστόσο, μπορεί να σχετίζονται με παρατεταμένη έκταση του ισχίου, η οποία προκύπτει από κινήσεις, όπως περπάτημα, σήκωμα από καθιστή θέση ή και παρατεταμένη ορθοστασία. Τα συμπτώματα μπορεί, επίσης, να ανακουφιστούν με κινήσεις κάμψης του ισχίου, όπως το κάθισμα.
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται, κυρίως, στο ιστορικό και την κλινική εξέταση, συμπεριλαμβανομένων των καθαρά αισθητηριακών νευρολογικών αλλαγών στην ανατομική θέση του άνω μηρού. Η αξιολόγηση θα πρέπει να περιλαμβάνει πλήρη νευρολογική εξέταση κάτω άκρων.
Το ηλεκτρομυογράφημα χρησιμοποιείται συχνά για τη διάγνωση. Εάν η έγχυση 10 ml τοπικού αναισθητικού στην περιοχή, που παρουσιάζει ευαισθησία, προκαλεί ανακούφιση από τον πόνο, ο θεράπων ιατρός μπορεί να υποψιαστεί την εν λόγω διάγνωση. Στη διαφορική διάγνωση, ο ιατρός οφείλει να αποκλείσει το ενδεχόμενο ο ασθενής να πάσχει από νευροπάθεια του μηριαίου νεύρου ή ριζίτιδα από παθολογία της οσφυϊκής μοίρας.
Ενδεχομένως, να διενεργηθούν και εξετάσεις αίματος, εάν υπάρχει υποψία μεταβολικής αιτιολογίας. Οι απεικονιστικές μελέτες —όπως η ακτινογραφία πυέλου— ενδείκνυνται, εάν υπάρχει υποψία όγκου ή οστεοαρθρίτιδας. Υπερηχογράφημα ή μαγνητική τομογραφία συμβάλλουν στη διερεύνηση ενός όγκου της πυέλου ή του οπίσθιου περιτοναίου.
Θεραπεία
Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν ήπια συμπτώματα και ανταποκρίνονται στη συντηρητική θεραπεία, η οποία περιλαμβάνει:
- Αφαίρεση όλων των πιεστικών ενδυμάτων
- Απώλεια βάρους
- Εφαρμογή τοπικά πάγου για 30 λεπτά, τρεις φορές την ημέρα
- Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών για 7 – 10 ημέρες
- Περιορισμός της έντονης σωματικής δραστηριότητας για 2 εβδομάδες
- Φυσικοθεραπεία για την ενδυνάμωση των μυών των ποδιών και των γλουτών και τη μείωση των τραυματισμών στους γοφούς.
Ωστόσο, όταν ο πόνος είναι έντονος, θα πρέπει να γίνει μηριαίο block με ξυλοκαΐνη και κορτικοστεροειδές στο ύψος του βουβωνικού συνδέσμου. Διεργασία μπορεί να πραγματοποιηθεί και υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση.
Φάρμακα για νευροπαθητικό πόνο, όπως gabapentin, pregabalin, duloxetine, phenytoin ή carbamazepine, μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων.
Καταλήγοντας, σε περίπτωση που ο πόνος δεν ανταποκρίνεται στη συντηρητική θεραπεία και το μηριαίο block, πραγματοποιείται χειρουργική επέμβαση για την αποσυμπίεση του νεύρου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Meralgia Paresthetica, National Library of Medicine, διαθέσιμο εδώ
- Παραισθητική Μηραλγία, Athens Brain and Spine Surgery, διαθέσιμο εδώ
- Meralgia Paresthetica, Cleveland Clinic, διαθέσιμο εδώ
- Πόνος στο μηρό — Παραισθητική Μηραλγία, Παντελής Σταυριανού, διαθέσιμο εδώ
