Της Μαρίας Μπαλαούρα,
Φορέας μιας πλούσιας ιστορικής υλικής, αλλά κυρίως άυλης κληρονομιάς και μια φυσική γραμμή συνόρων ανάμεσα σε τρεις νομούς της Ηπείρου, ο Αχέροντας, αποτελεί ένα «στολίδι» φυσικής ομορφιάς, το οποίο δεν πέρασε απαρατήρητο ούτε από τους αρχαίους Έλληνες.
Ο ποταμός Αχέροντας, υπάγεται στον δήμο Πάργας και βρίσκεται μόλις 2 χιλιόμετρα από το χωριό Γλυκή. Τα νερά του εκβάλλουν στο Ιόνιο Πέλαγος και πιο συγκεκριμένα, στο χωριό Αμμουδιά όπου δημιουργείται ένας μεγάλος, εντυπωσιακός υδροβιότοπος, που φιλοξενούνται πολλά είδη ζώων, ανάμεσά τους πολλά ακίνδυνα νερόφιδα, χέλια, βατράχια, χελώνες αλλά και πάμπολλα είδη πτηνών, όπως αλκυόνες, πάπιες, κορμοράνοι, μικροτσικνιάδες κ.α. Ένα χαρακτηριστικό υδρόβιο ζώο, όμως, η βίδρα, μαρτυρά τα καθαρά νερά, αφού πρόκειται για ένα σπάνια εμφανιζόμενο ζώο, το οποίο τρέφεται με πέστροφες. Ο Αχέροντας έχει μήκος 60 χιλιόμετρα και τα ορμητικά του νερά, διασχίζουν τον νομό Ιωαννίνων, Θεσπρωτίας και Πρεβέζης, δημιουργώντας, όπως προαναφέρθηκε μια φυσική, συνοριακή γραμμή.
Το όνομα του όμορφου αυτού ποταμού με τη σκοτεινή ιστορία, πιθανόν οφείλεται στη λέξη «άχος», χαρίζοντας του και τον τίτλο «ποταμός των στεναγμών». Κατά μία άλλη εκδοχή, το όνομα Αχέροντας μπορεί να προέρχεται από τη λέξη «Άχη», δηλαδή ηχώ. Ο ποταμός Αχέροντας ήταν γνωστός κατά την αρχαιότητα, ως η πύλη του κάτω κόσμου, όπου τους νεκρούς μετέφερε ο «ψυχοπομπός» Ερμής κι από εκεί, διασχίζοντας τον ποταμό, με οδηγό τον βαρκάρη Χάρο, η ψυχή κατέληγε στο βασίλειο του θεού Άδη και της γυναίκας του Περσεφόνης. Το ταξίδι αυτό των ψυχών, το μαθαίνουμε λεπτομερώς μέσω του ομηρικού έπους «Οδύσσεια», στο οποίο ο πρωταγωνιστής Οδυσσέας, κατά τη διάρκεια του ταραχώδους ταξιδιού του για να φτάσει στην πατρίδα του Ιθάκη, έπρεπε να ταξιδέψει κάπου, απ’ όπου κανένας θνητός δεν επέστρεφε, στο βασίλειο του Άδη.
Σήμερα, επαγγελματίες της περιοχής, εκμεταλλευόμενοι τον μύθο οργανώνουν, ιδιαίτερα το καλοκαίρι, βαρκάδες με τις οποίες εξασφαλίζεται μια καταπληκτική ξενάγηση, η οποία συνδυάζει το παρελθόν με το σήμερα. Διασχίζοντας τον απέραντο ποταμό, η βάρκα περνάει δίπλα από τις σπηλιές της Περσεφόνης, ένα ανατριχιαστικό, φυσικό μνημείο, το οποίο επίσης συνοδεύει ένας μύθος. Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, οι εποχές του χρόνου οφείλονταν στις διαθέσεις της θεάς της γεωργίας, Δήμητρας. Όταν ο Άδης απήγαγε την κόρη της, Περσεφόνη, εκείνη μέσα στη θλίψη και την οργή της, έφερε τόσο κρύο που οι καλλιέργειες χάλασαν και τα φυτά πέθαναν. Βλέποντας την καταστροφή, ο Δίας αποφάσισε να επέμβει ζητώντας από τον Άδη να επιστρέψει πίσω την Περσεφόνη. Αυτό, όμως, δεν μπορούσε να γίνει, με αποτέλεσμα ο Δίας να φέρει τους δύο θεούς σε μια συμφωνία. Η Περσεφόνη θα έμενε έξι μήνες με τον Άδη και τους υπόλοιπους έξι θα επέστρεφε στη μητέρα της. Έτσι, όσο η Περσεφόνη βρισκόταν στον Άδη, στον κόσμο των ανθρώπων είχε χειμώνα, ενώ όταν η Περσεφόνη επέστρεφε, η Δήμητρα έφερνε την άνοιξη και το καλοκαίρι. Αυτή η ανταλλαγή πραγματοποιούταν, σύμφωνα με τον μύθο, σε εκείνη τη σπηλιά, που σήμερα κοσμεί τον ποταμό κι εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη.
Ο Αχέροντας σήμερα, εκτός από σημαντικός φορέας ιστορικής κληρονομιάς, αποτελεί κι ένα μεγαλειώδες οικοσύστημα που προστατεύεται από το Δίκτυο Natura 2000. Η ποικιλόμορφη χλωρίδα που διαθέτει, όπως τα αιωνόβια πλατάνια και πολλά άλλα σπάνια κι όμορφα φυτά κι η πλούσια πανίδα που προαναφέρθηκε συνδυαστικά με το μυθικό παρελθόν της, τον καθιερώνει ως ένα από τα πιο σημαντικά κι αξιομνημόνευτα φυσικά μνημεία της χώρας μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ποταμός Αχέροντας, visitgreece.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ποτάμια | Αχέροντας, naturagraeca.com, διαθέσιμο εδώ
