Της Άννας-Μαρίας Τσαρτσίδου,
Είναι κάποιες στιγμές που καμία ταινία δεν σε γεμίζει απόλυτα και, λίγο πολύ, ούτε εσύ ξέρεις τί ακριβώς ψάχνεις για να δεις. Οι κωμωδίες φαντάζουν πολύ «σαχλές», τα δράματα πολύ «βαριά», τα θρίλερ πολύ «αγχωτικά», χωρίς ουσιαστικό λόγο, και οι περιπέτειες-μυστηρίου πολύ εκτός της διάθεσής σου. Θες κάτι να σε συνεπάρει αλλά, χωρίς απαραίτητα να σε ταρακουνήσει, να σε υπνωτίσει, αλλά χωρίς σε κοιμίσει. Να σε κάνει να γελάσεις αλλά αβίαστα, όχι προμελετημένα. Τότε, εκείνες τις στιγμές, μπορείς να επιλέξεις για παρακολούθηση ένα μιούζικαλ! Και δεν αναφέρομαι σε εκείνα τα παλαιά, τα κλασικά, τα ρετρό, τα cult —καμία φορά— μιούζικαλ, που αντιπροσωπεύουν κάποια άλλη περασμένη εποχή. Αναφέρομαι στα σύγχρονα, τα νεωτερικά μιούζικαλ του 21ου αιώνα, που είναι ένας συνδυασμός όλων αυτών που ανέπτυξα πιο πάνω.
Χωρίς να θέλω να περιορίσω ούτε λίγο την αίγλη των παλαιότερων, all time classic μιούζικαλ, θέλω να τα συγκρίνω με τα σύγχρονα και να εντοπίσω ορισμένες διαφορές. Καλώς ή κακώς, στον κόσμο του θεάματος υπάρχει πάντα εξέλιξη και είθισται η εξέλιξη να φέρνει μαζί της και αλλαγές. Η σύγκριση, οπότε, καθίσταται αναπόφευκτη. Τα σημερινά μιούζικαλ δεν θυμίζουν καθόλου τα παλαιότερα. Αρχικά, είναι ευκολότερα στην παρακολούθηση. Πέρα από το γεγονός ότι συνήθως είναι μικρότερα σε διάρκεια, οπότε αυτόματα πιο ευχάριστα στην παρακολούθηση, είναι κυρίως πιο «ελαφριά». Έχουν πιο ανεπιτήδευτο χιούμορ και έχουν την τάση μέσω της μουσικής τους παρέμβασης να ελαφραίνουν τα μηνύματα που περνάει η εκάστοτε ταινία.
Ανέκαθεν, τα μιούζικαλ ήταν grande και γεμάτα με μεγάλες δόσεις υπερβολής, αφόρητα λαμπερά και εντυπωσιακά σε όλο τους το μεγαλείο. Όμως, πλέον, βλέποντάς τα συγκριτικά, πρέπει να επισημανθεί πως αυτή η υπερβολή έχει εξασθενίσει. Υπάρχει ένα μέτρο στην υπερβολή και μια φυσική ισορροπία ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη μυθοπλασία. Βλέπουμε πως τα φανταστικά στοιχεία έχουν εκλείψει. Είναι πιο προσγειωμένες και γήινες οι κινηματογραφικές παραγωγές και αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο θεατής να μπορεί να ταυτιστεί με τους ήρωες.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για την παραπάνω άποψη αποτελεί η κινηματογραφική επιτυχία La La Land του 2016. Ένα συναισθηματικό μιούζικαλ που αφηγείται τον έρωτα δύο νέων καλλιτεχνών. Οι δυο τους γνωρίζουν τον απόλυτο έρωτα και τον χάνουν, βιώνοντας έτσι έναν συναισθηματικό κατακερματισμό. Ολόκληρη η ιστορία εκτυλίσσεται μέσα στα πλαίσια του λογικού και φυσιολογικού αγνού έρωτα.
Η καθημερινότητα τους συνθλίβει και τους αναγκάζει να δουν ότι εξαρχής έβλεπαν διαφορετικά το μέλλον. Μια ιστορία με την οποία θα μπορούσε να ταυτιστεί ο καθένας από εμάς, καθώς παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν πολλά ζευγάρια και σήμερα. Ωστόσο, παρά τη βαριά συναισθηματική της πλοκή, η ταινία δεν υστερεί καθόλου, ούτε από φαντασία ούτε από λάμψη ούτε από σενάριο και, μάλιστα, η μουσική της, είναι αυτή που ελαφρύνει το κλίμα στις στιγμές που εντείνεται το συναίσθημα. Όλα αυτά προκαλούν στον θεατή μια γλυκόπικρη συγκίνηση που, ναι μεν συγκινείται, μα δεν στεναχωριέται ολοκληρωτικά.
Συμπερασματικά, τα μιούζικαλ του 21ου αιώνα ξεχωρίζουν από τα παλαιότερα, γιατί βελτιώνουν την τάση τους για υπερβολή, έχουν πιο ανεπιτήδευτο χιούμορ και γιατί επιδιώκουν την αμεσότητα της ταύτισης. Δεν είναι πλέον άπταιστα όνειρα, αλλά απτή πραγματικότητά που, ίσως, δεν είναι και πολύ μακριά από εμάς. Κλείνοντας αυτό το άρθρο θα ήθελα να προσθέσω μερικές ενδιαφέρουσες προτάσεις σύγχρονων μιούζικαλ για εκείνες τις «δύσκολες» ώρες…
Μιούζικαλ 21ου αιώνα:
- Moulin Rouge! (2001)
- 8 Mile (2002)
- Mamma Mia! (2008)
- Burlesque (2010)
- Οι Άθλιοι (2012)
- La La Land (2016)
- A Star is Born (2018)
- Back to Black (2024)
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η μοντέρνα Βίβλος των μιούζικαλ του 21ου αιώνα, flix.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ταινίες στην κατηγορία μιούζικαλ, athinorama.gr, διαθέσιμο εδώ
- Why the ending of La la land isn’t sad?, maristbluegold.com, διαθέσιμο εδώ
