Του Ελευθέριου Χονδρού,
Οι αλβανικές αρχές στο Δυρράχιο κινούνται για την κατάσχεση εμπορευματοκιβωτίων, για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι μετέφεραν επικίνδυνα βιομηχανικά απόβλητα σε πλοίο υπό τουρκική σημαία, που επέστρεψε στην Αλβανία αυτή την εβδομάδα. Οι εισαγγελείς του Δυρραχίου ανακοίνωσαν ότι τα κοντέινερ θα κατασχεθούν ως αποδεικτικά στοιχεία και θα μεταφερθούν σε ασφαλή τοποθεσία για ανάλυση. Αυτή η αποστολή, που περιείχε 102 εμπορευματοκιβώτια που φέρεται να περιείχαν τοξικά απόβλητα, αναχώρησε αρχικά από την Αλβανία για την Ταϊλάνδη τον Ιούλιο, για να απορριφθεί μόνο από τις αρχές της Ταϊλάνδης, αφού το Basel Action Network (BAN), μια περιβαλλοντική ΜΚΟ με έδρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, εξέφρασε ανησυχίες τον Αύγουστο.
Ο Jim Puckett, επικεφαλής της BAN, ήταν παρών στο Δυρράχιο για να επιβλέψει την επιστροφή του φορτίου στο σκάφος Moliva XA443A. Το πλοίο αρχικά παρέμεινε στην ανοικτή θάλασσα, περίπου ένα χιλιόμετρο από το Δυρράχιο, καθώς οι αρχές ετοιμάζονταν να επιθεωρήσουν το περιεχόμενό του. Ο Puckett τόνισε την ανάγκη για διαφάνεια στην έρευνα, προτρέποντας τις αρχές να αποκαλύψουν λεπτομέρειες σχετικά με την εξέταση των εμπορευματοκιβωτίων. Η BAN, με έδρα το Σιάτλ, είναι μια εξέχουσα ΜΚΟ που αντιτίθεται στη μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων από τις βιομηχανικές χώρες στις αναπτυσσόμενες χώρες, μια πρακτική που υποστηρίζει ότι εκμεταλλεύεται πιο αδύναμα περιβαλλοντικά πρότυπα.
Το BAN τόνισε επίσης ανησυχητικές λεπτομέρειες σχετικά με το ταξίδι του πλοίου. Σύμφωνα με τη ΜΚΟ, το σκάφος βγήκε εκτός ραντάρ ενώ βρισκόταν κοντά στις ακτές της Νότιας Αφρικής, υποδηλώνοντας ότι οι αναμεταδότες παρακολούθησης του μπορεί να είχαν εσκεμμένα απενεργοποιηθεί —μια πράξη που συχνά συνδέεται με προσπάθειες να συγκαλυφθεί η διαδρομή ενός σκάφους. Το Moliva θεωρείται ύποπτο ότι είναι ένα από τα δύο πλοία που ανήκουν στον δανικό ναυτιλιακό γίγαντα Maersk Line, τα οποία φέρεται να μετέφεραν σκόνη ηλεκτρικού τόξου, ένα υποπροϊόν της χαλυβουργίας πλούσιας σε βαρέα μέταλλα, από το Δυρράχιο στην Ταϊλάνδη. Οι λιμενικές αρχές στη Σιγκαπούρη σταμάτησαν, επίσης, τα πλοία, επικαλούμενες ανησυχίες για επικίνδυνο φορτίο, και η BAN εντόπισε ένα τρίτο πλοίο που είχε αναχωρήσει από την Αλβανία, το οποίο είχαν μπλοκάρει τα κινεζικά τελωνεία στο Fangcheng νωρίτερα τον Μάρτιο.
Ο φάκελος της εισαγγελίας του Δυρραχίου, που εξετάστηκε από το Balkan Investigative Reporting Network (BIRN), κατονομάζει ως εξαγωγέα μια αλβανική εταιρεία, τη Sokolaj Sh.p.k. Ανήκει στον Gjovana Sokolaj, η εταιρεία φέρεται να προμηθεύτηκε τα απόβλητα από την Kurum International, μια τουρκική επιχείρηση που λειτουργεί καμίνους ηλεκτρικού τόξου στο Ελμπασάν, στην κεντρική Αλβανία, για την παραγωγή χάλυβα κατασκευών. Ενώ η Kurum αρνήθηκε να σχολιάσει το θέμα, είχε προηγουμένως απορρίψει τις υποψίες για τη συμμετοχή της. Παρά το γεγονός ότι είναι ο μοναδικός χειριστής ηλεκτρικού καμινιού στην Αλβανία, ο Kurum αρνήθηκε δημοσίως την ευθύνη όταν εμφανίστηκαν εικασίες.
Οι αλβανικές αρχές απέρριψαν επίσης ισχυρισμούς για ανεπαρκή εποπτεία, δηλώνοντας ότι διενήργησαν ενδελεχείς επιθεωρήσεις. Το περιστατικό υπογράμμισε τις ανησυχίες για τις αποστολές βιομηχανικών απορριμμάτων σε όλο τον κόσμο, μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ. Τέτοιες αποστολές από ανεπτυγμένες προς αναπτυσσόμενες χώρες, που συχνά δικαιολογούνται ως οικονομική ανταλλαγή, επικρίνονται ευρέως από περιβαλλοντικές ομάδες επειδή εκθέτουν ευάλωτους πληθυσμούς σε τοξικούς κινδύνους. Η υπόθεση στην Αλβανία αποκαλύπτει την πολυπλοκότητα της ανίχνευσης αποστολών επικίνδυνων αποβλήτων σε όλες τις δικαιοδοσίες, καθώς και τις συνεχιζόμενες προκλήσεις για τη διασφάλιση της λογοδοσίας και της συμμόρφωσης με τα διεθνή περιβαλλοντικά πρότυπα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Albania Prosecution Orders Seizure of Suspected Hazardous Waste on Ship, Balkan Insight, διαθέσιμο εδώ
