Της Έλενας Καππέ,
Η Μαρία Αμαλία (Μελίνα) Μερκούρη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18 Οκτωβρίου 1920 και καταγόταν από την Αργολίδα. Ήταν ηθοποιός και πολιτικός. Καταγόταν από φημισμένη οικογένεια πολιτικών. Ηθοποιός βραβευμένη με πολλά διεθνή βραβεία και παγκόσμιας ακτινοβολίας προσωπικότητα, διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού σε όλες τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
Το Σεπτέμβρη του 1938 η Μελίνα γίνεται δεκτή στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου με συμμαθητές πολλούς και σπουδαίους επιφανείς ηθοποιούς. Το χειμώνα του 1939 παντρεύεται τον κατά πολύ μεγαλύτερο της, αλλά και πλούσιο κτηματία Παναγή Χαροκόπο. Στην κατοχή η νεαρή Μελίνα, που ήταν σπουδάστρια της δραματικής σχολής του Εθνικού θεάτρου, συνδέθηκε ερωτικά με τον επιχειρηματία Φειδία Γιαδικιάρογλου, ενώ τυπικά ήταν παντρεμένη με τον Χαροκόπο αν και είχαν λήξει ως ζευγάρι. Ο ίδιος ήταν γνωστός και πριν από τον πόλεμο. Κυνικός, καιροσκόπος αλλά παράλληλα πολύ γοητευτικός, μάγεψε τη Μελίνα. Για την συγκεκριμένη περίοδο η Μελίνα κατηγορήθηκε έντονα για το γεγονός ότι ζούσε μέσα στις ανέσεις σε διαμέρισμα 400 τ.μ. στην οδό Ακαδημίας 4 (μεγάλο μέρος του οποίου όμως είχαν επιτάξει οι Γερμανοί) τη στιγμή που ο Ελληνικός λαός λιμοκτονούσε και δεν συνεισέφερε στην εθνική αντίσταση ωστόσο πολλοί υποστήριξαν το αντίθετο.
Κατά την περίοδο του εμφυλίου, παρόλο που η Μελίνα Μερκούρη ζούσε στο Κολωνάκι το οποίο έλεγχαν οι Άγγλοι, η ίδια επισκεπτόταν στην Ασφάλεια φίλους και συναδέλφους της, που είχαν συλληφθεί λόγω των πολιτικών τους φρονημάτων. Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, η Μελίνα γνώρισε τον Πύρρο Σπυρομήλιο που ήταν αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού και ήρωας του αλβανικού μετώπου και με τον οποίο υπήρξαν ζευγάρι για εφτά ολόκληρα χρόνια. Πέθανε τον Μάρτιο του 1961 από υπερτροφία της καρδιάς, γεγονός που συνέτριψε τη Μελίνα, αν και είχαν μεσολαβήσει πέντε χρόνια από τον οριστικό χωρισμό τους.
Το 1955 υπήρξε η χρονιά – σταθμός της καριέρας και της ζωής της όπου πρωταγωνίστησε στην πρώτη κινηματογραφική της ταινία, την «Στέλλα». Η ταινία διαγωνίσθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών και κατά την προβολή της, γνώρισε και ερωτεύτηκε τον Ζυλ Ντασέν, με τον οποίο έμεινε μαζί του, ως το τέλος της ζωής της.
Από το 1951 αρχίζει να πρωταγωνιστεί παράλληλα και στην Γαλλική θεατρική σκηνή, όπου έγινε μούσα ενός από τους μεγαλύτερους θεατρικούς συγγραφείς της Γαλλίας, του Μαρσέλ Ασάρ. Το 1953 κερδίζει το έπαθλο «Μαρίκα Κοτοπούλη», ένα σημαντικό θεατρικό βραβείο για τις νέες ανερχόμενες ηθοποιούς. Αρκετά σημαντική ήταν και η πορεία της στον διεθνή και ελληνικό κινηματογράφο. Της χάρισε πολλές νίκες με κορυφαίο το βραβείο πρώτης γυναικείας ερμηνείας του Φεστιβάλ των Καννών και επίσης μία υποψηφιότητα για Όσκαρ.
Κατά τη διάρκεια της επταετίας (1967-1974) πολέμησε πολύ έντονα τη Χούντα, χρησιμοποιώντας τη φήμη και τη λάμψη που είχε αποκτήσει, με συνέπεια να της αφαιρεθεί η ελληνική υπηκοότητα. Έδωσε αρκετές συναυλίες και διοργάνωσε αρκετά μεγάλο αριθμό πορειών αντιδικτατορικού χαρακτήρα. Επεδίωξε και συναντήθηκε με πολιτικούς αλλά και με πνευματικές προσωπικότητες παγκοσμίου κύρους, με σκοπό να τους συγκινήσει ενάντια στη χούντα. Κατά την διάρκεια των αγώνων της έγιναν εναντίον της απόπειρες δολοφονίας κάποιες εκ τω οποίων ήταν πολύ σοβαρές.
Καταβεβλημένη από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Νέας Υόρκης, την Κυριακή 6 Μαρτίου του 1994. Η σορός της έφτασε στην Ελλάδα στις 8 Μαρτίου του 1994 και τέθηκε σε διήμερο λαϊκό προσκύνημα στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος. Στην κηδεία της συγκεντρώθηκε ίσως ο περισσότερος κόσμος που έχει συγκεντρωθεί ποτέ σε ενταφιασμό. Ήταν η πρώτη Ελληνίδα που κηδεύτηκε με τιμές αρχηγού κράτους.
Στη διάρκεια της ζωής της βραβεύτηκε από πολλούς φορείς για το έργο της, μεταξύ αυτών και από τον Σύνδεσμο Ελληνίδων Επιστημόνων με το βραβείο «ΥΠΑΤΙΑ». Μετά το θάνατό της τιμήθηκε με πολλές οδούς και πλατείες που φέρουν το όνομά της σε όλη την Ελλάδα, ενώ η προτομή της κοσμεί την πλατεία απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα. Ακόμη, θέατρα, γυμναστήρια και χώροι πολιτισμού φέρουν το όνομά της. Στην πόλη Μονς του Βελγίου μια λεωφόρος ονομάστηκε Μελίνας Μερκούρη.
