Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Η περίοδος της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1919-1922) αποτελεί ένα από τα κύρια γεγονότα για την Ελλάδα του 20ού αιώνα, καθώς μέσα από αυτήν εν πολλοίς καθορίστηκε και η πορεία της χώρας τα επόμενα έτη. Πολεμικές επιχειρήσεις, σχεδιασμοί σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο, διπλωματικά μέσα, οι πρωταγωνιστές της εποχής και άλλα παρόμοια θέματα έχουν έρθει στο φως κατά διαστήματα μέσα από τις μελέτες των νεότερων ιστορικών. Ένας τομέας, όμως, που διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων και των επιχειρήσεων, και δεν του έχει δοθεί η δέουσα προσοχή, είναι αυτός των Τηλεγραφητών, οι οποίοι μέσα από το δικό τους μετερίζι αγωνίζονταν για την πατρίδα.
Την άοκνη δουλειά και τον καίριο ρόλο των ανθρώπων αυτών έρχεται να φέρει στην επιφάνεια ο Χρήστος Νοταρίδης μέσα από το βιβλίο του Οι Τηλεγραφητές της Μικρασίας: Η Στρατιωτική Τηλεγραφική Υπηρεσία στη Μικρασιατική Εκστρατεία που διατίθεται από τις Εκδόσεις Επίκεντρο. Ο γεννημένος στη Θεσσαλονίκη συγγραφέας είναι απόφοιτος της Σχολής Ευελπίδων από τη θέση του αξιωματικού διαβιβάσεων, ενώ υπηρέτησε αργότερα σε διάφορες θέσεις τόσο μέσα στον ελληνικό στρατό όσο και το ΝΑΤΟ. Έτσι, μέσα από αυτή του την πλούσια εμπειρία, του γεννήθηκε η επιθυμία να ερευνήσει την όχι και τόσο γνωστή ιστορία των διαβιβάσεων, ενώ κατέχει και τη θέση του εθελοντή επιμελητή του Μουσείο Διαβιβάσεων. Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε πως πέραν από τη συγγραφή βιβλίων έχει καταπιαστεί και με την εκπόνηση άρθρων που έχουν δημοσιευθεί σε τεχνικά περιοδικά.
Το πόνημα, λοιπόν, του Νοταρίδη, όπως αναφέρει κι ο ίδιος στην εισαγωγή του, φιλοδοξεί «να αναδείξει την άγνωστη δράση της Στρατιωτικής Τηλεγραφικής Υπηρεσίας και […] να φωτίσει αυτή την ανεξερεύνητη πτυχή της ιστορίας, αποκαλύπτοντας τη συμμετοχή των Τηλεγραφητών σε κάθε φάση της Εκστρατείας». Μέσα στα δύο μέρη του έργου περιγράφεται αρχικά ο ρόλος των στρατιωτικών επικοινωνιών, εντάσσοντας τον αναγνώστη στον κόσμο αυτό. Επιπλέον, παρέχονται στοιχεία για την οργάνωση των πρώτων μονάδων των Τηλεγραφητών, αλλά και μια σύντομη ιστορική αναφορά στην εξέλιξη των ελληνικών διαβιβάσεων.
Στο επόμενο μέρος, η αφήγηση περνάει στο κυρίως θέμα και τη δράση των Τηλεγραφητων (είτε στη διάρκεια των μαχών είτε σε περιόδους ανάπαυλας) κατά την Εκστρατεία της Μικράς Ασίας και τις επιχειρήσεις που λάμβαναν χώρα σε κάθε περίοδο από το 1919 μέχρι την πτώση του μετώπου το 1922. Παράλληλα, εκθέτονται και οι δυσκολίες που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι Τηλεγραφητές και οι προσπάθειες δημιουργίας νέων υποδομών στις μεγάλες πόλεις της αχανούς Μικράς Ασίας για να φέρουν εις πέρας το σκληρό και κρίσιμο έργο τους. Για τον σκοπό αυτό, ο συγγραφέας μελέτησε πλήθος αρχειακών πηγών από διάφορους φορείς τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας προκειμένου να υπάρχει η καλύτερη δυνατή διασταύρωση των πληροφοριών.
Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε πως στο βιβλίο εμπεριέχονται αποσπάσματα από τις τηλεπικοινωνίες της εποχής, προσδίδοντας αμεσότητα και παραστατικότητα στην αφήγηση και εντάσσοντας τον αναγνώστη στο δραματικό κλίμα της εποχής, ενώ οι εικόνες και οι χάρτες που παρατίθενται συμβάλλουν τα μέγιστα στην πληρέστερη κατανόηση των πληροφοριών. Έτσι, αποκαθίσταται στην ιστορία ο καίριος ρόλος που είχαν οι Τηλεγραφητές και προσφέρεται στην επιστημονική και όχι μόνο κοινότητα ένα σπάνιο έργο που θα διαρκέσει στο χρόνο.
