Του Ιωάννη Αμπατζίδη,
Οι πρώτοι έξι μήνες της διακυβέρνησης της Αργεντινής από τον Javier Milei σίγουρα δεν έχουν πάει όπως ο ίδιος είχε προβλέψει κι υποσχεθεί. Μετά από δεκαετίες οικονομικής δυσχέρειας και πολλαπλών οικονομικών κρίσεων, οι Αργεντινοί πείστηκαν από το δημοσιονομικό πλάνο που παρουσίασε ο ακραία φιλελεύθερος, τότε, υποψήφιος Πρόεδρος της χώρας. Ο ίδιος στην ομιλία του, κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του, είχε προειδοποιήσει πως η λιτότητα είναι ο μόνος δρόμος για τη δημοσιονομική ανάκαμψη της χώρας του. Όμως, μισό χρόνο μετά, η εφαρμογή της «θεραπείας σοκ» που προσπαθεί να επιβάλλει έχει αυξήσει το ποσοστό φτώχειας από το 42% στο 53%, το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει καταγραφεί από το 2003, όταν η χώρα προσπαθούσε να ανακάμψει από μια καταστροφική χρεοκοπία και το νόμισμα της Αργεντινής είχε υποτιμηθεί αρκετά.
Μετά την εκλογή του Milei, ξένοι επενδυτές, καθώς και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επευφήμησαν τη δημοσιονομική πολιτική του. Αρχικά, ο μηνιαίος πληθωρισμός της χώρας είχε υποχωρήσει αισθητά, από το 25,5% στο 4,2%. Τα θετικά σημάδια, όμως, ήταν παροδικά. Ο πληθωρισμός της χώρας έχει φτάσει στο εξωπραγματικό 230% ετησίως (παρουσιάζοντας, δηλαδή, μια μικρή άνοδο από όταν ανέβηκε στην εξουσία ο Milei), με την αγοραστική δύναμη του πληθυσμού να μειώνεται συνεχώς και την ανέχεια να κυριεύει τη χώρα. Ο εκπρόσωπος Τύπου του Milei σε δηλώσεις του υποστήριξε ότι η καταστροφική κατάσταση, στην οποία έχει έλθει η χώρα, είναι αποτέλεσμα της πολιτικής των «αριστερών Περονιστών», προκατόχων του Milei, οι οποίοι με τις δημοσιονομικές τους πολιτικές προκάλεσαν χρόνιο πληθωρισμό, αφήνοντας τους κατοίκους της χώρας σε κατάσταση φτώχειας. Είναι αλήθεια πως οι προηγούμενες Kυβερνήσεις της Αργεντινής διατηρούσαν υψηλά τις καταναλωτικές δαπάνες εις βάρος, όμως, του ήδη διογκωμένου δημοσιονομικού ελλείματος. Τα μέτρα λιτότητας του Milei, όπως η μείωση των επιδοτήσεων στην ενέργεια και τις μεταφορές, το «πάγωμα» των συντάξεων, η παύση των δημοσίων έργων κι η υποτίμηση του νομίσματος κατά 54% έχουν σηματοδοτήσει τη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών κι έχουν φέρει την οικονομία της Αργεντινής σε ύφεση.
Επιπλέον, το ποσοστό του πληθυσμού που έχει περιέλθει σε κατάσταση ακραίας φτώχειας έχει αυξηθεί από 11,9% στα τέλη του 2013 στο 18,1% στο πρώτο εξάμηνο της προεδρίας Milei. Η σοκαριστική αύξηση του πληθωρισμού έχει αναγκάσει τη μεσαία τάξη της χώρας να περιορίσει τα έξοδα της και να εξαντλήσει τις αποταμιεύσεις, κινδυνεύοντας, έτσι, να καταστραφεί και να οδηγηθεί κι αυτή στη φτώχεια. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με κυβερνητικές έρευνες, η αγορά εργασίας, τόσο η άτυπη όσο κι η επίσημη, έχει δεχθεί ισχυρά πλήγματα. Σύμφωνα με την ειδικό στα θέματα της Λατινικής Αμερικής, Kirsten Sehnbruch, «το νέο οικονομικό πρόγραμμα δεν προστατεύει τους φτωχούς», με την ίδια να δηλώνει πως δεν έχει ξανασυναντήσει τέτοια αύξηση στους ρυθμούς της φτώχειας.
Φυσικά, δεν λείπουν κι οι αντιδράσεις κατά των μέτρων αυστηρότητας. Ο Milei δέχεται σκληρή κριτική από συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι οποίες συνεχώς διαδηλώνουν κατά του προγράμματος και των επιπτώσεων αυτού κατά των εργαζομένων και των δικαιωμάτων τους. Ακόμα ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση της Αργεντινής, είναι πως ο πολιτικός συνασπισμός που ανήκει ο Milei, La Libertad Avanza, δεν διαθέτει την πλειοψηφία στο Κογκρέσο της χώρας, δυσκολεύοντας έτσι τη χάραξη πολιτικής. Αρκετοί πολιτικοί αντίπαλοι, κατηγορούν την κυβέρνηση και τις πολιτικές αδυσώπητης λιτότητας που ακολουθεί. Τέλος, αν και τα οικονομικά στοιχεία μοιάζουν ισχνά, το ποσοστό αποδοχής του Milei φτάνει στο 40%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την κυβέρνηση φτάνει το 53%, δείχνοντας, έτσι, πως ένα σημαντικό ποσοστό του λαού της Αργεντινής ακόμη πιστεύει πως τα μέτρα του Milei ίσως λειτουργήσουν μακροπρόθεσμα.
Η κατάσταση στην Αργεντινή μοιάζει απελπιστική. Η ανέχεια κυριαρχεί σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού κι η πολιτική αυστηρής λιτότητας χειροτερεύει την κατάσταση. Το ζήτημα είναι εάν ο Milei θα υποχωρήσει στις πολιτικές του και θα επιβαρύνει το δημοσιονομικό έλλειμα της χώρας του προς όφελος των πολιτών του, όπως έκαναν κι οι προκάτοχοί του, ή εάν ο λαός της Αργεντινής θα επιδείξει ακόμα περισσότερη ανοχή με την ευχή πως μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα θα επανέλθει μια σχετική ευημερία στη χώρα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Argentina’s poverty rate spikes in first 6 months of President Milei’s shock therapy, AP, διαθέσιμο εδώ
- Poverty in Argentina soars to over 50% as Milei’s austerity measures hit hard, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Javier Milei implements shock therapy in Argentina, The Economist, διαθέσιμο εδώ
- Argentina records sharp rise in poverty, BBC, διαθέσιμο εδώ
